روزه حاجتروزه حاجت از روزههاى مستحب می باشد. از آن در باب صوم سخن گفتهاند. ۱ - طریق مجذوبان جمال جمیل و عاشقان حسن ازلصاحبان معرفت بهقدر معرفتی که به مقام قدس ربوبی دست یابند، به همان میزان به ضعف و فقر خویش واقف و اشتیاق راز و نیاز با حقتعالی در جانشان شعلهور و اوقات عبادت و ملاقات با حق را مغتنم و بر آن مراقبت و مواظبت مینمایند. امام خمینی در کتاب آداب الصلوة (آداب نماز) دراینخصوص میفرماید: «آنان که مجذوب جمال جمیل و عاشق و دلباخته حسن ازلاند و از جام محبّت سرمست و از پیمانه الست بیخودند، از هر دو جهان رسته و چشم از اقالیم وجود بسته و به عزّ قدس جمال اللَّه پیوستهاند؛ برای آنها دوام حضور است و لحظهای از ذکر و فکر و مشاهدت و مراقبت مهجور نیستند. و آنان که اصحاب معارف و ارباب فضائل و فواضلاند وشریف النفس و کریم الطینةاند، چیزی را به مناجات حق اختیار نکنند و از خلوت و مناجات حق، خود او را طالبند و عزّ و شرف و فضیلت و معرفت را همه در تذکّر و مناجات با حق دانند. اینان اگر توجه به عالم کنند و نظر به کونین اندازند، نظر آنها عارفانه باشد، و در عالم حقجو و حقطلباند و تمام موجودات را جلوه حق و جمال جمیل دانند، عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست» و تقرب و عرض حاجت به درگاه قاضی الحاجات را طرق مختلفی است که یکی از آنها صیام مستحب در غالب ایام سال است. ۲ - معنی روزه حاجتاز اعمال مستحب براى کسى که توفیق تشرف به مدینه را مىیابد، گرفتن روزه جهت برآمدن حاجت است. ۳ - احکام روزه حاجتروزه حاجت در مدینه مستحب است و بنابر قول به حرمت یا کراهت روزه مستحب در سفر، روزه حاجت در سفر به مدینه استثنا شده است. امام خمینی در تحریرالوسیله بنابر اقوی حتی روزه مندوب را در سفر صحیح نمیداند. [۲]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۳۱۰، کتاب الصوم، القول فی شرائط صحة الصوم و وجوبه، مسالة ۱.
و سید در عروه میگوید: اقوا عدم جواز روزه مستحبی در سفر است مگر سه روز برای حاجت در مدینه؛ و بهجاآوردن آن در چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه را افضل است. [۳]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۵، العروة الوثقی مع تعالیق الامام الخمینی، ص۴۷، کتاب الصوم، فصل فی شرائط صحة الصوم.
لیکن امام خمینی در حاشیه بر نظر سید، در چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه بودن را نه افضل بلکه متعین میداند بنا بر احوط اگر اقوا نباشد. [۴]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۵، العروة الوثقی مع تعالیق الامام الخمینی، ص۴۷، کتاب الصوم، فصل فی شرائط صحة الصوم.
۴ - کیفیت روزه حاجتعبارت است از گرفتن سه روز (روزهاى چهارشنبه، پنج شنبه و جمعه) روزه و خواستن حاجت خود از خداوند در روز سوم. برخى، روزه حاجت را در دیگر مشاهد امامان علیهم السّلام نیز مستحب دانستهاند. برخى، روزه گرفتن سه روز در روزهاى یاد شده را افضلو در مقابل، برخى دیگر آن را بنابر احتیاط، متعین دانستهاند. [۹]
منهاج المؤمنین ج۱، ص۲۳۷.
۵ - پانویس۶ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۱۸۳. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |