حدیث مقلوبحدیث مقلوب، از اصطلاحات بکار رفته در علم حدیث بوده و به حدیثی گفته می‌شود که در بخشی از آن تقدیم و تاخیر و یا تبدیل واقع شود. ۱ - توضیح اصطلاحبرای حدیث مقلوب تعاریفی ذکر شده که از آن جمله دو تعریف ذیل است: ۱- حدیثی است که عبارتی از متن یا نام راوی که در سلسله سند است پس و پیش آورده شود. ۲- حدیثی است که عبارتی از متن پس و پیش شده باشد یا اسماء همه راویان یا بعضی از راویان سلسله سند به شخص یا به اشخاص دیگر تبدیل شود. حدیث مقلوب از یک لحاظی به مقلوب سندی و متنی و از لحاظ دیگر به مقلوب سهوی و عمدی تقسیم می‌شود. برخی حدیث منقلب، متقلب، مسروق و مرکب را از اقسام حدیث مقلوب به شمار آورده‌اند. ۲ - اهداف تقلب حدیثتقلب در احادیث گاهی سهوی بود و گاهی برای امتحان و اختبار محدث صورت می‌گرفته است مانند آزمایش اهل بغداد از بخاری و گاهی نیز برای بهتر جلوه دادن حدیث انجام می‌شد تا در آن حدیث رغبت شود. قلب حدیث حرام است زیرا نوعی دروغ گفتن است که موجب اسقاط عدالت راوی می‌شود. ۳ - تعبیرات مترادفمترادفات این اصطلاح عبارتند از: مقلوب، خبر مقلوب، روایت مقلوب. [۷]
سیوطی، عبدالرحمن، تدریب الراوی، ج۱، ص۲۹۱.
[۸]
درایة الحدیث، ص۴۶.
[۹]
درایة الحدیث، ص۸۷.
[۱۰]
علامه نجفی، سیدضیاءالدین، ضیاء الدرایه، ص۳۴.
[۱۲]
مدیرشانه‌چی، کاظم، علم الدرایه، ص۱۲۶.
[۱۳]
نادرعلی، عادل، علوم حدیث و اصطلاحات آن، ص۱۴۵.
[۱۵]
فصلنامه علمی تخصصی علوم حدیث، ج۵، ص۱۶۱.
[۱۸]
مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۹.
[۱۹]
مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۶، ص۹-۱۰.
۴ - پانویس۵ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «حدیث مقلوب»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۸/۴. رده‌های این صفحه : اصطلاحات حدیثی
|