تعصب قوم شعیب (قرآن)استدلال و منطق، همیشه شيوه انبیا بوده است ولی روش اشراف مستکبر و متعصب، تهدید و زورگويى است. ۱ - اشراف متعصبتعصب و پافشاری بت پرستان قوم شعیب، بر بت پرستی خود: •«والی مدین اخاهم شعیبـا... قال الملا الذین استکبروا من قومه لنخرجنک یـشعیب والذین ءامنوا معک من قریتنا اولتعودن فی ملتنا قال او لو کنا کـرهین:و به سوى (اهل) مدین برادر (نسبى يا قبيله اى) آن ها شعیب را (فرستاديم)، گفت: اى قوم من، خدا را بپرستيد، كه شما را جز او معبودى نيست؛ همانا دلیل روشنى از جانب پروردگارتان براى شما آمده (مراد معجزه اوست كه بيان نشده)،...سران و اشراف مستكبر قوم او گفتند: اى شعيب، بى‌ترديد تو و كسانى را كه با تو ایمان آورده اند از ديارمان و اجتماع مان بيرون خواهيم كرد مگر اينكه به آیین ما درآييد.» ۲ - تفسیردر اين آیات عكس العمل قوم شعیب در برابر سخنان منطقى اين پیامبر بزرگ بيان شده است، و از آنجا كه اشراف متكبر، متعصب و مغرور زمان او، از نظر ظاهر بسيار نيرومند بودند، عكس العمل آنها نيز شديدتر از ديگران بود، آن ها نيز مانند همه متكبران مغرور، روى زور و قدرت خويش تكيه كرده، به تهدید شعيب و يارانش پرداختند، چنان كه قرآن مى گويد:" اشراف زورمند و متكبر قوم شعيب به او گفتند سوگند ياد مى كنيم كه قطعا هم خودت و هم كسانى را كه به تو ایمان آورده اند، از محيط خود بيرون خواهيم راند، مگر اينكه هر چه زودتر به آئین ما بازگرديد". (قالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لَنُخْرِجَنَّكَ يا شُعَيْبُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَكَ مِنْ قَرْيَتِنا أَوْ لَتَعُودُنَّ فِي مِلَّتِنا).ممكن است، از ظاهر اين تعبير (بازگشت به آئين ما) بعضى چنين تصور كنند كه شعيب قبلا در صف بت پرستان بود، در حالى كه چنين نيست، بلكه چون شعيب قبلا ماموريت تبلیغ نداشته و در برابر وضع آنها سكوت مى كرد، آنها چنين پنداشته اند كه پيرو آئين بت پرستى است، در حالى كه هيچ يك از پيامبران بت پرست نبوده اند، حتى قبل از زمان نبوت، عقل و درایت پيامبران بيش از اين است كه دست به چنين كار نابخردانه اى بزنند، و به علاوه روى سخن تنها به شعيب نبوده بلكه مؤمنان و پيروان او را نيز شامل مى گردد و ممكن است اين تعبير به خاطر آنها باشد.أَ وَ لَوْ كُنَّا كارِهِينَ استفهام تقریری است، شعيب پیامبر در پاسخ تهدید به بت پرستان مى گفت چگونه مي توانيد ما را به پيروى از آئین بت پرستى اجبار كنيد، در صورتى كه ایمان و عقیده قلبى به يگانگى پروردگار در قلوب ما رسوخ دارد، و تزلزل ناپذير است، و هرگز نمي توان نسبت دروغ و ناروا بساحت پروردگار داد، پس شرک و بت پرستى من و پيروانم مفهوم ندارد. ۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تعصب قوم شعیب». |