ایمان و علمایمان و علم مراد، مسئله‌ای است درباره چگونگی رابطه علم و ایمان و اینکه آیا با یکدیگر همساز و هماهنگ‌اند یا ناسازگارند. ۱ - علم و ایمان در عهد عتیقاز تعالیم عهد عتیق این است که علم و ایمان با یکدیگر سازگاری ندارند. شجره ممنوعه بنابر آنچه در تورات آمده است، همان دانش و معرفت است و آدم و حوا با نافرمانی خداوند بدان دست یافتند. [۱]
سفر پیدایش، باب ۲، ص۱۶_ ۱۷.
[۲]
سفر پیدایش، باب ۳، ص۸- ۱.
[۳]
سفر پیدایش، باب ۳، ص۲۳.
تاریخ تمدن ۲۵۰۰ ساله اروپا را نیز بدین روی به دو عصر ایمان و علم تقسیم کرده‌اند و این دو را رویاروی یکدیگر گذاشته‌اند. اما بنابر آموزه‌های قرآنی، خداوند، خود به آدم علیه‌السّلام دانش آموخت و آن گاه فرشتگان را فرمان داد تا بر او سجده کنند. بزرگان دین اسلام نیز مراد از شجره ممنوعه را حرص و طمع دانسته‌اند نه علم و دانش. [۵]
تفسیر نور الثقلین، ج۱، ص۷۹.
۲ - مراد از مسئله علم و ایمانمراد از مسئله علم و ایمان این است که علم، ایمان انسان را نفی می‌کند یا آن را پشتیبانی می‌کند و آیا ایمان آدمی را به سویی می‌برد و علم به سویی دیگر و سرانجام آنکه آیا علم و ایمان مکمل یکدیگرند یا علیه یکدیگر. در نظرگاه اسلامی، علم روشنایی می‌بخشد و توانایی می‌آفریند و ایمان، عشق می‌آورد و امید می‌دهد. علم ابزار می‌سازد و ایمان، مقصد می‌آفریند. علم سرعت می‌دهد و ایمان جهت را می‌نماید و... ۳ - عدم تضاد میان علم و ایمانمیان علم و ایمان، تضادی نیست و بلکه مکمل و همراه و یار یکدیگرند. علم و ایمان- هر دو- از نیازهای بنیادی انسان‌اند و هیچ یک بر جای دیگری نمی‌تواند نشست. در تاریخ انسان، جدایی علم و ایمان زیان‌های هنگفتی به بار آورده است. ایمان در پرتو علم، قدر می‌یابد و از خرافه و خیالپردازی و گزافه و تحجر و تصلب در امان می‌ماند. علم نیز بدون ایمان تیغ دست زنگی مست می‌شود و ابزار هوا و هوس و بزهکاری و تبه کاری. [۶]
مجموعه آثار استاد مطهری، ج۲، ص۳۸- ۲۹.
بدین سان، علم و ایمان در آیین اسلام جدایی ناپذیرند و هماهنگ و همساز با یکدیگر. ۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگ شیعه، ج۱، ص۱۴۸، برگرفته از مقاله«ایمان و علم». |