اشعاراِشعار به کسر الف علامت نهادن بر شتر قربانی در حج است. ۱ - تعریف اشعاراشعار عبارت است از شکافتن کوهان شتر تا خونی بیرون آید و نشانه‌ای بر قربانی بودن آن باشد. از این عنوان در باب حج بحث شده است. ۲ - حکم اشعاربه قول مشهور، اشعار از افراد واجب تخییری برای انعقاد احرام در حج قِران( حج قران)است؛ به این معنا که حاجی در انعقاد احرام مخیر است بین سه چیز: تلبیه، اشعار و تقلید. در صورت اختیار تلبیه، اشعار نیز مستحب است. اشعار، مخصوص شتر است امّا تقلید علاوه بر شتر، در گاو و گوسفند نیز جریان دارد. در این باره، امام خمینی در تحریرالوسیله می‌نویسد: «لا ینعقد احرام عمرة التمتّع وحجّه، ولا احرام حجّ الافراد، ولا احرام العمرة المفردة، الّا بالتلبیة. و امّا فی حجّ القِران فیتخیّر بینها وبین الاشعار او التقلید، والاشعار مختصّ بالبدن، والتقلید مشترک بینها وبین غیرها من انواع الهدی. والاولی فی البُدن الجمع بین الاشعار و التقلید. فینعقد احرام حجّ القران باحد هذه الامور الثلاثة، لکن الاحوط مع اختیار الاشعار و التقلید ضمّ التلبیة ایضاً، والاحوط وجوب التلبیة علی القارن و ان لم یتوقّف انعقاد احرامه علیها، فهی واجبة علیه فی نفسها علی الاحوط.» احرام عمره تمتع و حج تمتع و حج افراد و عمره مفرده به جز با لبیک گفتن بسته نمی‌شود. و اما در حج قران، بین لبیک گفتن و بین اشعار یا تقلید مخیّر است و اشعار اختصاص به شترهای قربانی دارد و تقلید مشترک بین آن‌ها و غیر آن‌ها از اقسام قربانی می‌باشد، و بهتر است که در شتر بین اشعار و تقلید جمع نماید، پس احرام حج قران به یکی از این سه چیز منعقد می‌شود. لیکن احتیاط (مستحب) آن است که در صورت اختیار کردن اشعار و تقلید، لبیک گفتن را هم ضمیمه نماید. و احتیاط (واجب) آن است که لبیک گفتن بر شخصی که حج قران به جا می‌آورد، واجب است اگر چه بسته شدن احرامش متوقف بر لبیک گفتن نمی‌باشد؛ پس تلبیه فی حدّ نفسه بنابر احتیاط، بر او واجب است. ۳ - کیفیت اشعارکیفیت اشعار همراه مستحبات آن بدین گونه است: در حالی که روی شتر به سمت قبله و پاهای آن بسته است، شخص در سمت چپ شتر می‌ایستد و در طرف راست کوهان، شکافی ایجاد و با خون آن صورت حیوان را رنگین می‌کند. در صورت تعدّد شترها، شخص میان دو شتر قرار می‌گیرد، ابتدا سمت راست کوهان یکی، سپس سمت چپ کوهان دیگری را می‌شکافد. ۴ - پانویس۵ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۵۳۶ - ۵۳۷ • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |