احادیث احکاماحادیث احکام، از اصطلاحات بکار رفته در علم حدیث بود ه و به بخشی از احادیث اطلاق می‌شود که هم‌چون آیات احکام، حکم و یا احکامی از مسائل فقهی مانند نماز، روزه، بیع، ارث، وصیت و... را در بر داشته و بیان می‌دارند. ۱ - احادیث احکام عامهاهل سنت احادیث احکام کمی دارند روی این جهت برای حلّ مسائل فقهی به قیاس و استحسان رو آورده‌اند. رشید رضا صاحب تفسیر المنار در این باره گفته است: احادیث احکام از پانصد حدیث تجاوز نمی‌کند اگر به خواهیم گسترش بدهیم احادیث موقوف ومرسل راهم اضافه کنیم چهار هزار خواهد شد. تقریبا همه "احادیث احکام" را مالک در"موطا"جمع‌آوری کرده است در این باره شافعی گفته است: همه احادیث احکام به جز سی حدیث را در "موطا" یافتم و همه آن‌هارا جز شش حدیث نزد ابن عیینه یافتم. [۳]
کنتوری، میر حامد حسین، عبقات الانوار، ج۱۰، ص۸۲.
۲ - احادیث احکام شیعهولی شیعه به دلیل این که علاوه بر "احادیث احکام" که شخص پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بیان فرموده‌اند احادیث احکام ائمه معصومین (علیهم‌السّلام) را نیز به عنوان جانشینان برحق آن حضرت دارد که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بیان این قسمت را به عهده آن‌ها گذاشته است چنان‌چه در حدیثی آمده که: "مردی از امام صادق (علیه‌السّلام) مساله‌ای پرسید آن حضرت جوابش را بیان کردند آن گاه گفت: به نظر شما اگر چنین و چنان باشد جوابش چیست؟ فرمود: خاموش باش هر جوابی که من به تو می‌دهم از فرموده رسول خدا است ما از خود رأیی نداریم لذا دستش در این زمینه باز است مجموعه‌های حدیثی شیعه هم‌چون "وسائل الشیعه" و "جامع الاحادیث" بیان‌گر این حقیقت است. [۴]
دایرة المعارف تشیع، ج۱۴۹۰.
[۶]
ابوریه، محمود، الاضواء علی السنة المحمدیه، ص۱۱۱.
[۷]
موسوی زنجانی، محمد، الکفایه فی علم الدرایه، ص۱۳۳.
۳ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منابع زیر استفاده شده است: • سبحانی، جعفر،بحوث فی الملل و النحل. • سبحانی، جعفر، الاضواء علی عقاید الشیعة الامامیه. • کنتوری، میر حامد حسین، عبقات الانوار. • دایرة المعارف تشیع. • طباطبایی حکیم، سیدمحمدتقی، الاصول العامة للفقه المقارن. • ابوریه، محمود، الاضواء علی السنة المحمدیه. • موسوی زنجانی، محمد، الکفایه فی علم الدرایه. • طریحی، فخرالدین، جامع المقال. • سخاوی، محمد بن عبدالرحمن، فتح المغیث. ۴ - پانویس
۵ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «احادیث احکام»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۴/۱۵. رده‌های این صفحه : اصطلاحات حدیثی
|