ابوالهیثم خالد بن یزید کاتبابوالهیثم خالد بن یزید بن هیثم تمیمی خراسانی بغدادی کاتب (م ۲۶۹ هـ)، از شاعران عصر عباسی و از منشیان لشکریان معتصم عباسی و مدتی هم از ندیمان برخی از خلفای عباسی بود. خالد برای خلفای عباسی شعر سروده و مورد اکرام و لطف آنها قرار داشت. ۱ - معرفی اجمالیابوالهیثم خالد بن یزید بن هیثم تمیمی خراسانی بغدادی کاتب، در اصل خراسانی و یکی از منشیان لشکریان معتصم عباسی (خلافت ۲۱۸-۲۲۷ هـ) در بغداد و دارای اشعاری مدوّن بود و اشعار او را بیشتر غزلیات تشکیل میداد. اشعار او را روان و زیبا وصف کردهاند. او مدتی از ندیمان علی بن هشام و سپس همنشین و مصاحب فضل بن مروان بود. فضل نیز او را به معتصم که در ماحوزه بود، معرفی کرده و خالد اشعاری برایش سرود که او را به تعجب واداشت و موجب شد تا هدایایی به او بدهد. همچنین اشعاری برای خلیفه ابراهیم بن مهدی سرود و مورد اکرام و لطف او قرار گرفت. او از علی بن جهم مطالبی نقل کرده و احمد بن جعفر برمکی، جحظه، احمد بن کامل قاضی و ابوالقاسم بن ابیحیه از او بهره بردهاند. میان او و حلبی شاعر و ابوتمام اشعاری ردّ و بدل شده و یکدیگر را هجو کردهاند. ۲ - دیوانگی در آخر عمراو دارای عمر طولانی بود و در آخر عمر دیوانه شد. برخی علت دیوانگی او را غلبه سوداء، و برخی شیفتگی و عشق او نسبت به کنیز یکی از خلفا و بزرگان ذکر کردهاند. برخی نیز گفتهاند که محمد بن عبدالملک زیات سمتی را در یکی از مرزها به او واگذار کرد و او در مسیر رفتن به آنجا در اثر شنیدن اشعار زنی آوازهخوان بیهوش شده و عقل خود را از دست داد. ۳ - آثاراز آثار خالد مجموعهای حاوی دویست ورقه شعر میباشد که صولی آنرا گرد آورده است. صفدی پارهای از اشعار او را در کتاب خود ذکر کرده است. ۴ - تاریخ وفاتخالد تا دوران خلافت معتمد (۲۵۶-۲۷۶ هـ) زنده بود. و سرانجام در سال ۲۶۹ هـ در بغداد درگذشت. زمان مرگ وی را مختلف ذکر کردهاند. ۵ - مطالعه بیشتربرای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود. [۲۱]
سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۴، ص۱۷۰.
۶ - پانویس۷ - منبع• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۰۷، برگرفته از مقاله «ابوالهیثم خالد بن یزید بن هیثم تمیمی». ردههای این صفحه : درگذشتگان سال 269 (قمری) | شاعران بغداد قرن 3 (قمری) | شاعران خلفای عباسی | کاتبان خلفای عباسی | کاتبان خلفای عباسی | کاتبان قرن 3 (قمری) | ندیمان خلفای عباسی
|