آرزوی ناپسند (قرآن)در آیات قران برخی از آرزوها، ناپسند معرفی شده‌اند. فهرست مندرجات۱.۱ - آرزوی عمر طولانی ۱.۱.۱ - آرزوی مشرکان ۱.۱.۲ - آرزوی یهود ۱.۲ - آرزوی اختصاصی بودن بهشت ۱.۳ - آرزوی ارتداد ۱.۳.۱ - آرزوی اهل‌کتاب ۱.۳.۲ - آرزوی کافران ۱.۴ - آرزوی همراهی با مؤمنان ۱.۵ - آرزوی گمراه شدن مسلمانان ۱.۶ - آرزوی کسب نعم خدادی ۱.۷ - ورود به بهشت ۱.۸ - داشتن اموال قارون ۱.۹ - سازش با پیامبر ۱.۱۰ - آرزوی تارکان جهاد ۲ - القاکننده آرزوی ناپسند ۳ - زمینه فراهم آمدن آرزوی ناروا ۴ - کیفر آرزوی ناپسند ۴.۱ - عذاب جهنم ۴.۱.۱ - فرجام شوم ۴.۱.۲ - عذاب منافقان ۵ - پانویس ۶ - منبع ۱ - مصادیق آرزوی ناپسندآرزوهای ناپسند با توجه به آیات قرآن عبارتند از: ۱.۱ - آرزوی عمر طولانیآرزوی داشتن عمری طولانی، آرزویی ناپسند است.۱.۱.۱ - آرزوی مشرکانآرزوى عمر طولانى هزار ساله از جانب مشرکان: «وَلَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ النَّاسِ عَلَى حَيَاةٍ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُواْ يَوَدُّ أَحَدُهُمْ لَوْ يُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَةٍ ...؛آنها را حريصترين مردم حتي حريصتر از مشركان بر زندگي (اين دنيا و اندوختن ثروت) خواهي يافت (تا آنجا) كه هر يك از آنها دوست دارد هزار سال عمر كند ....» احتمال دارد «من الّذين أشركوا»، خبر براى مبتداى محذوف باشد؛ يعنى از مشركان، كسانى هستند كه آرزوى عمر هزار ساله دارند. ۱.۱.۲ - آرزوی یهودیهود به گزاف، در آرزوى عمر هزار ساله: «وَلَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ النَّاسِ عَلَى حَيَاةٍ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُواْ يَوَدُّ أَحَدُهُمْ لَوْ يُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَةٍ ...؛آنها را حريصترين مردم حتي حريصتر از مشركان بر زندگي (اين دنيا و اندوختن ثروت) خواهي يافت (تا آنجا) كه هر يك از آنها دوست دارد هزار سال عمر كند....» برداشت پيش بر اين اساس است كه «و من الّذين أشركوا» عطف بر «النّاس» باشد. ۱.۲ - آرزوی اختصاصی بودن بهشتآرزوى اختصاص داشتن بهشت به اهل‌کتاب، آرزويى گزاف: «وَقَالُواْ لَن يَدْخُلَ الْجَنَّةَ إِلاَّ مَن كَانَ هُودًا أَوْ نَصَارَى تِلْكَ أَمَانِيُّهُمْ ...؛آنها گفتند هيچكس جز يهود يا نصاري هرگز داخل بهشت نخواهد شد، اين آرزوي آنها است....» «أمانى» جمع «أمنية»، و به معناى صورتى است كه در نفس بر اثر آرزو پيدا مى‌شود. ۱.۳ - آرزوی ارتدادآرزوی بازگشت مسلمانان به کفر از آرزوهای ناپسند است.۱.۳.۱ - آرزوی اهلکتابآرزوى اهل‌كتاب براى بازگشت مسلمانان از ایمان، برخاسته از حسادت و بدون ريشه دينى: «وَدَّ كَثِيرٌ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يَرُدُّونَكُم مِّن بَعْدِ إِيمَانِكُمْ كُفَّارًا حَسَدًا مِّنْ عِندِ أَنفُسِهِم مِّن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ ...؛بسياري از اهل كتاب از روي حسد كه در وجود آنها ريشه دوانده دوست مي‌داشتند شما را بعد از اسلام و ايمان به حال كفر باز گردانند، با اينكه حق براي آنها كاملا روشن شده است....» ۱.۳.۲ - آرزوی کافرانکافران، آرزومند بازگشت مسلمانان از اسلام به كفر: «إِن يَثْقَفُوكُمْ يَكُونُوا لَكُمْ أَعْدَاء وَيَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ وَأَلْسِنَتَهُم بِالسُّوءِ وَوَدُّوا لَوْ تَكْفُرُونَ؛اگر آنها بر شما مسلط شوند دشمنتان خواهند بود، و دست و زبان خود را به بدي بر شما مي‌گشايند و دوست دارند شما به كفر باز گرديد.» ۱.۴ - آرزوی همراهی با مؤمنانآرزوى ناپسند منافقان به همراهى و همسانى مؤمنان با آنان در کفر: «فَمَا لَكُمْ فِي الْمُنَافِقِينَ ... • وَدُّواْ لَوْ تَكْفُرُونَ كَمَا كَفَرُواْ فَتَكُونُونَ سَوَاء ...؛ چرا درباره منافقين دو دسته شده ايد! ... آنان دوست دارند كه شما هم مانند آنها كافر شويد و مساوي يكديگر گرديد....» ۱.۵ - آرزوی گمراه شدن مسلماناناهلكتاب، در آرزوى گمراه شدن مسلمانان: «وَدَّت طَّآئِفَةٌ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يُضِلُّونَكُمْ وَمَا يُضِلُّونَ إِلاَّ أَنفُسَهُمْ ...؛جمعي از اهل كتاب (از يهود)، دوست داشتند (و آرزو مي‌كردند) شما را گمراه كنند، (اما آنها بايد بدانند كه نميتوانند شما را گمراه سازند،) آنها گمراه نمي‌كنند مگر خودشان را....» ۱.۶ - آرزوی کسب نعم خدادیچشمداشت به نعمت‌هاى خدادادى ديگران و آرزوى دستيابى به آن، امرى ناپسند: «وَلاَ تَتَمَنَّوْاْ مَا فَضَّلَ اللّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلَى بَعْضٍ ...؛برتريهايي را كه خداوند نسبت به بعضي از شما بر بعضي ديگر قرار داده آرزو نكنيد ....» ۱.۷ - ورود به بهشتآرزوى ورود به بهشت و رهايى از جهنّم به‌صرف انتساب به ادیان الهى آرزويى ناروا: «وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ ... • لَّيْسَ بِأَمَانِيِّكُمْ وَلا أَمَانِيِّ أَهْلِ الْكِتَابِ مَن يَعْمَلْ سُوءًا يُجْزَ بِهِ ...؛ و كساني كه ايمان آورده اند و عمل صالح انجام داده اند بزودي آنها را در باغهائي از بهشت وارد مي‌كنيم كه نهرها از زير درختان آن جاري است... (فضيلت و برتري) به آرزوهاي شما و آرزوهاي اهل كتاب نيست، هر كس كه عمل بد كند كيفر داده ميشود....» ۱.۸ - داشتن اموال قاروندنیاطلبان، آرزومند داشتن اموال و امكاناتى به اندازه قارون: «... قَالَ الَّذِينَ يُرِيدُونَ الْحَيَاةَ الدُّنيَا يَا لَيْتَ لَنَا مِثْلَ مَا أُوتِيَ قَارُونُ ...؛... گفتند: اي كاش همانند آنچه به قارون داده شده است ما نيز داشتيم!....» ۱.۹ - سازش با پیامبرتكذيبكنندگان، در آرزوى سازش پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با آنان: «فَلَا تُطِعِ الْمُكَذِّبِينَ • وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَيُدْهِنُونَ؛ حال كه چنين است از تكذيب كنندگان اطاعت مكن. آنها دوست دارند نرمش نشان دهي تا آنها نرمش نشان دهند (نرمشي تواءم با انحراف از مسير حق).» ۱.۱۰ - آرزوی تارکان جهادآرزوى نارواى متخلّفان از صحنه جنگ، براى بهره‌مند بودن از غنایم: «وَإِنَّ مِنكُمْ لَمَن لَّيُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصَابَتْكُم مُّصِيبَةٌ ... • وَلَئِنْ أَصَابَكُمْ فَضْلٌ مِّنَ الله لَيَقُولَنَّ كَأَن لَّمْ تَكُن بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُ مَوَدَّةٌ يَا لَيتَنِي كُنتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزًا عَظِيمًا؛ در ميان شما افرادي (منافق) هستند كه هم خودشان سستند و هم ديگران را سست مي‌نمايند. اگر مصيبتي به شما برسد ... و اگر غنيمتي به شما برسد، درست مثل اينكه هرگز ميان شما و آنها مودت و دوستي نبوده، مي‌گويند: اي كاش ما هم با آنها بوديم و به رستگاري و پيروزي بزرگي نائل ميشديم!» چون خداوند، كسانى را كه در جهاد سستى مى‌كنند، اگر در آن به قتل نرسيدند، شادمان مى‌شوند و در صورتى كه به مجاهدان ديگر غنيمتى برسد، آرزوى حضور در جهاد را بروز مى‌دهند، سرزنش مى‌كند، آشكار مى‌شود كه چنين خواسته‌اى بى‌جا است. ۲ - القاکننده آرزوی ناپسندشیطان، القا كننده آرزوى ناروا، پس از گمراه كردن انسان‌ها: «وَلأُضِلَّنَّهُمْ وَلأُمَنِّيَنَّهُمْ ... • يَعِدُهُمْ وَيُمَنِّيهِمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا؛ و آنها را گمراه ميكنم و به آرزوها سرگرم مي‌سازم ... شيطان به آنها وعدهها(ي دروغين) ميدهد و به آرزوها سرگرم ميسازد و جز فريب و نيرنگ به آنها وعده نمي‌دهد.» ۳ - زمينه فراهم آمدن آرزوى نارواوعدههاى پوچ شيطان، زمينه فراهم آمدن آرزوى ناروا: «يَعِدُهُمْ وَيُمَنِّيهِمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا؛شيطان به آنها وعدهها(ي دروغين) ميدهد و به آرزوها سرگرم ميسازد و جز فريب و نيرنگ به آنها وعده نمي‌دهد.» ۴ - كيفر آرزوى ناپسندافراد دارای آرزوی ناپسند دچار کیفر خواهند شد. ۴.۱ - عذاب جهنمآرزوى شيطانى، درپى‌دارنده عذاب جهنّم: «وَلأُضِلَّنَّهُمْ وَلأُمَنِّيَنَّهُمْ ... • يَعِدُهُمْ وَيُمَنِّيهِمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا • أُوْلَئِكَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَلاَ يَجِدُونَ عَنْهَا مَحِيصًا؛و آنها را گمراه ميكنم و به آرزوها سرگرم مي‌سازم...شيطان به آنها وعدهها(ي دروغين) ميدهد و به آرزوها سرگرم ميسازد و جز فريب و نيرنگ به آنها وعده نمي‌دهد. آنها (پيروان شيطان) جايگاهشان جهنم است و هيچ راه فراري ندارند.» ۴.۱.۱ - فرجام شومآرزوى ناپسند، به دنبال دارنده فرجامى ناخوشايند: «ذَرْهُمْ يَأْكُلُواْ وَيَتَمَتَّعُواْ وَيُلْهِهِمُ الأَمَلُ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ؛بگذار آنها بخورند و بهره گيرند و آرزوها آنانرا غافل سازد، ولي به زودي خواهند فهميد.» عبارت «فسوف يعلمون» تهدید است و از آن استفاده مى‌شود كه آرزوى ناروا، فرجام خوشى ندارد. ۴.۱.۲ - عذاب منافقانفريفته شدن به آرزوها، از جمله عوامل گرفتار شدن منافقان به عذاب: «يَوْمَ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ لِلَّذِينَ آمَنُوا انظُرُونَا ... وَظَاهِرُهُ مِن قِبَلِهِ الْعَذَابُ • يُنَادُونَهُمْ أَلَمْ نَكُن مَّعَكُمْ قَالُوا بَلَى وَلَكِنَّكُمْ فَتَنتُمْ أَنفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْأَمَانِيُّ حَتَّى جَاء أَمْرُ اللَّهِ ...؛ روزي كه مردان و زنان منافق به مؤ منان مي‌گويند: نظري به ما بيفكنيد ... برونش عذاب!آنها را صدا مي‌زنند كه مگر ما با شما نبوديم؟! مي‌گويند: آري، ولي شما خود را به هلاكت افكنديد و انتظار (مرگ پيامبر را) كشيديد، و (در همه چيز) شك و ترديد داشتيد، و آرزوهاي دور و دراز شما را فريب داد تا فرمان خدا فرارسيد....» ۵ - پانویس۶ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۲۵۶، برگرفته از مقاله «آرزوی ناپسند» رده‌های این صفحه : آرزو | موضوعات قرآنی
|