آب آوردن عباس بن علیدر واقعه کربلا، در روز عاشورا هنگامی که عطش بر قافله کربلا و فرزندان و یاران امام حسین (علیه‌السّلام) شدت گرفت؛ حضرت اباعبدالله (علیه‌السّلام)، برادرش عباس بن علی (علیه‌السّلام) را جهت آوردن آب به سوی شریعه روانه کرد و از آن پس به عباس (علیه‌السّلام) لقب «سقاء» دادند. ۱ - زمان آوردن آبچون تشنگی بر امام حسین (علیه‌السّلام) و یارانش شدت گرفت، برادرش عباس بن علی (علیه‌السّلام) را با ۳۰ سوار و ۲۰ پیاده همراه با ۲۰ مشک جهت آوردن آب به سوی شریعه روانه کرد. دینوری می‌گوید هر نفر یک مشک داشته است. در منابع، زمان این آب آوردن روشن نیست. طبری آن را پس از دستور منع آب از سوی ابن زیاد، گزارش می‌کند؛ بنابراین باید مربوط به روز هفتم یا پس از آن باشد؛ اما ابوالفرج اصفهانی آوردن آب را در روز عاشورا می‌داند. ۲ - لقب سقاءآنان شبانه تا نزدیکی فرات پیش رفتند، در حالی که پیشاپیش ایشان نافع بن هلال بجلی پرچم را در دست داشت. عمرو بن حجاج زبیدی (مامور شریعه) صدا زد: کیستی و برای چه آمده‌ای؟ نافع گفت: آمده‌ایم تا از این آبی که ما را از آن منع کرده‌اید بنوشیم. مامور شریعه پاسخ داد: بنوش، گوارایت باد. نافع گفت: قطره‌ای از این آب نمی‌نوشم در حالی که حسین (علیه‌السّلام) و این اصحابش که می‌بینی، تشنه‌اند. در این هنگام همراهان نافع پیش آمدند؛ عمرو گفت: این کار انجام شدنی نیست و راهی برای آب دادن به اینان نیست، ما را اینجا گماشته‌اند که آب را از آنها منع کنیم. وقتی همراهان نافع به او نزدیک شدند، نافع بدون توجه به سخن عمرو بن حجاج به یاران پیاده‌اش گفت مشک‌ها را پر کنند و آنان یورش بردند و مشک‌ها را پر کردند. عمرو بن حجاج با افرادش به همراهان نافع حمله کردند، اما عباس بن علی (علیه‌السّلام) و نافع بن هلال به آنها هجوم بردند و حمله آنان را دفع کردند. سپس آنان به جای خویش بازگشتند، ولی باز راه‌شان را سد کردند و عمرو بن حجاج با آنان درگیر شد، که یکی از یارانش زخمی شد و به همان زخم مُرد. سرانجام یاران امام حسین (علیه‌السّلام) با مشک‌های پر به نزد آن حضرت بازگشتند. خوارزمی گوید: از این پس به عباس لقب «سقاء» دادند. ۲.۱ - سخن شیخ صدوقمرحوم شیخ صدوق روایتی نقل کرده است که طبق آن، آوردن آب به وسیلهٔ علی اکبر (علیه‌السّلام) بوده است؛ اما این نقل جای تامل است. از روایات صدوق برداشت می‌شود که منبع وی ابومخنف بوده است، در حالی که ابومخنف و کسانی که از وی نقل کرده‌اند، سخنی از آب اوردن علی اکبر (علیه‌السّلام) به میان نیاورده‌اند و احتمال اینکه تهیهٔ آب به وسیله فرزند امام طی ماموریت دیگری بوده، درست به نظر نمی‌رسد؛ زیرا جزئیات نقل صدوق، مانند همراهی ۳۰ سوار و ۲۰ پیاده، مطابق گزارش مربوط به آب آوردن عباس به روایت ابومخنف است. البته مرحوم شیخ صدوق این روایت را با خبر شعر خواندن امام در شب عاشورا تلفیق کرده است، ولی بررسی دقیق کتاب امالی نشان می‌دهد که وی رویدادهای کربلا را به ترتیب تاریخی نیاورده است. لذا اینکه در ادامه خبر آوردن آب، از امام نقل کرده است که فرمود: «از آن بنوشید که توشهٔ آخرین شماست؛ و وضو سازید و غسل کنید و جامه‌های خود را بشویید تا کفن‌های شما باشد.» مربوط به شب عاشورا است. ۳ - پانویس۴ - منبعپیشوایی، مهدی، مقتل جامع سیدالشهداء، ج۱، ص۷۰۶-۷۰۷. رده‌های این صفحه : حضرت ابا الفضل | شهدای بنی هاشم در کربلا | مقتل جامع سیدالشهداء | نهضت عاشورا | وقایع روز عاشورا
|