مناقب خوارزمی

از دانشنامه‌ی اسلامی

«مناقب امیرالمؤمنین» یا فضائل امیرالمؤمنین(ع) مشهور به المناقب که توسط موفق خوارزمى (م، ۵۶۸ ق) نوشته شده، یکى از دهها کتاب مناقب است که عالمان اهل سنت تألیف کرده‌اند. خوارزمى از دوستداران اهل بیت است و کتاب دیگرى با عنوان مقتل الحسین(علیه‌السلام) دارد و در آن نیز فصل هایى را به مناقب اهل بیت پیامبر(ص) اختصاص داده است.

المناقب (الخوارزمی)

ساختار کتاب

کتاب مناقب خوارزمى در ۲۷ فصل تنظیم شده که فصل شانزدهم آن خود چهار فصل دارد و در مجموع سى فصل از کتاب به فضایل و مناقب حضرت علی‌ علیه‌السلام می‌پردازد.

تعداد روایاتى که در کتاب مناقب آمده مجموعا ۴۱۶ خبر بر اساس شمارش چاپ حاضر است. خوارزمى تمامى روایات را با ذکر سند نقل کرده و طریق خود را به راویان اصلى آورده است. به طورى که حجم زیادى از کتاب به ذکر اسناد اختصاص دارد.

محتوای کتاب

محتواى فصول کتاب عبارتست از:

  • آیاتى که در شأن علی‌ علیه‌السلام نازل شده است،
  • محبت پیامبر(ص) به او،
  • سبقت در ایمان،
  • اینکه جزو اهل بیت است،
  • برترین صحابه است،
  • بالا رفتن بر دوش پیامبر(ص)،
  • ابلاغ برائت،
  • اشتیاق بهشت به او و بسیارى دیگر از فضائل و همچنین مختصرى درباره احوال آن حضرت.

منابع کتاب

روایات این کتاب منحصر به احادیث نبوى نیست. خوارزمى از منابع خود سخنى نمى گوید و به نظر مى رسد با توجه به اینکه طریق خود را به راویان ذکر کرده، از کتاب خاصى نقل نکرده باشد، هر چند روایاتى که نقل کرده در کتب شیعه و سنى مشهور است. مصحح کتاب در پاورقى به برخى از این کتب اشاره مى‌کند. تقریباً همه رواتى که خوارزمى در این کتاب از آنها نقل کرده محدثان اهل سنت هستند.

منبع

ویکی نور