قواعد المرام فى علم الكلام (کتاب)

کتاب «قواعد المرام فی علم الکلام» تألیف ابن میثم بحرانى (م، ۶۹۹ ق) در تبیین برخی از مباحث و قواعد کلامی نوشته شده است.

مؤلف

میثم بن على بن میثم بحرانى به سال ۶۳۶ در بحرین دیده به جهان گشود و علاوه بر بحرین به بغداد سفر کرد و از عالمان بسیارى علم آموخت و مدت مدیدى در عزلت مشغول به فراگیرى فروع و اصول بود؛ به طورى که گاهى فضلاى حله و عراق او را به این کار سرزنش مى کردند.

شیخ حر عاملى مى گوید: شیخ کمال الدین از علما و فضلاى محقق و مدقق بود و در علم کلام مهارت زیادى داشت. او در محضر بزرگانی همچون خواجه نصیرالدین طوسى تلمذ کرد و شاگردان ارجمندى همچون علامه حلى دارد. از دیگر تالیفات ارزشمند وی شرح نهج البلاغه، شرح اشارات، آداب البحث و المعراج السماوى است.

معرفى اجمالى کتاب

مؤلف، کتاب «قواعدالمرام» را به هشت قاعده تقسیم کرده و در هر قاعده اى مباحث را تحت عنوان مقدمه و ارکان مباحث را بازگو کرده است.

قواعد کلى کتاب عبارتند از: قاعده اول در مقدمات، قاعده دوم در احکام کلى معلومات، قاعده سوم در حدوث عالم، قاعده چهارم در اثبات صانع و صفات آن، قاعده پنجم در افعال و اقسام و احکام آن‌ها، قاعده ششم در نبوت، قاعده هفتم در معاد، قاعده هشتم در امامت.

او در این کتاب مکاتب متکلمان و فلاسفه را با یکدیگر مقایسه و دیدگاه هر یک را توضیح و نقد کرده است.

وضعیت نشر کتاب

این کتاب با تحقیق سید احمد حسینى و سید محمود مرعشى به همت کتابخانه آیت الله مرعشى نجفى چاپ شده است.

منابع

• کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری.

متن کتاب

قواعد المرام فى علم الكلام