فروع دین
منظور از «فروع دین» (دین اسلام)، احکامی است که هر فرد مسلمان موظف و مکلف به انجام آنها می باشد. این اعمال عبادی که باید برای رضای خداوند انجام گیرد، در مقابل اصول دین، که در واقع مربوط به مسائل فکری و اعتقادی هستند، قرار می گیرند؛ از این رو از آنها تعبیر به «فروع دین» می شود و پایبندى به فروع دین - همچون اصول دین- واجب است.
موارد فروع دین
فروع دین اسلام مشتمل بر این ده مورد است:
برخى از فروع دین، رابطه انسان با خدا را در قالب قوانین و احکام بیان مىکنند و وظایفى را براى او پیش مىکشند؛ وظایفى همچون نماز، روزه و حج. برخى دیگر به وظایفى که انسانها در برابر یکدیگر دارند نظر دارند و روابط انسانى را تنظیم مىکنند؛ مانند جهاد، خمس و بیع.
البته تعداد واجبات و محرمات که جزء فروع دین محسوب می شوند، بسیار زیاد است. دستورات دیگری مانند احکام خرید و فروش، ازدواج، قصاص، دیات، قضاوت و... نیز از فروع دین هستند. اما آنچه از فروع دین که مشهور است این ده مورد است.
منابع استنباط فروع دین
فقهاى شیعه از رهگذر دانش فقه و اصول، فروع دین را از متون دینى استخراج و استنباط مىکنند و احکام عملى شریعت را به دست مىدهند. دانش فقه و اصول، از دانشهاى اسلامى هستند که در قلمرو فروع دین، به پرسشهاى انسان پاسخ مىدهند و وظایف او را مشخص مىسازند. منابعى که فقها از آنها بهره مىجویند عبارتاند از: کتاب (قرآن)، سنّت (حدیث)، اجماع و عقل.
پانویس
منابع
- فرهنگ شیعه، جمعی از نویسندگان، ج1، ص359، در دسترس در کتابخانه فقاهت، بازیابی: 2 شهریور 1395.