علمای خراسان و نهج البلاغه (کتاب)
کتاب "علماى خراسان و نهج‌البلاغه"، اثر عزیزالله عطاردى به زبان فارسى است. کتاب حاضر را مى‌توان جزوه‌اى مختصر درباره علما و دانشمندانى که در خراسان از قرن پنجم هجرى تا عصر حاضر مى‌زیسته‌اند و به شرح یا ترجمه‌اى پیرامون نهج‌البلاغه پرداخته‌اند، برشمرد.
محتویات
ساختار کتاب
در این کتاب پس از مقدمه‌اى از طرف مؤلف محترم، به ترتیب سال هجرى، به معرفى علمایى از خراسان که درباره نهج‌البلاغه اثرى داشته‌اند، پرداخته شده است.
گزارش محتوا
مؤلف محترم در مقدمه کتاب، پیرامون اعمال و تحقیقاتى که تاکنون پیرامون نهج‌البلاغه انجام شده، سخن مى‌گوید و پس از آن به معرفى کتاب و شخصیت‌هایى که در استان خراسان مى‌زیسته‌اند و درباره نهج‌البلاغه، اثرى از خود به جاى باقى گذاشته‌اند، مى‌پردازد.
چنانچه مؤلف مى‌نگارد، یکى از مناطقى که در آن جا نهج‌البلاغه مورد توجه و عنایت قرار گرفته، منطقه خراسان بوده است، در قرن ۵ هجرى شهرهاى خراسان بزرگ از دامغان در غرب تا فرغانه در شرق مرکز علم، ادب، فرهنگ و هنر بودند، مدارس و مراکز علمى تحقیقى در آن جا تاسیس شده و جویندگان دانش و فضیلت در آن مراکز به تحقیق و تتبع اشتغال داشتند.
کسانى که با کتب رجال و علم و ادب و تذکره‌هاى عالمان و شاعران سر و کار دارند، و با کتاب‌هائى مانند یتیمة الدهر، و دمیة القصر و خریده آشنا مى‌باشند، توجه دارند که در آن تاریخ خراسان مرکز شاعران و نویسندگانى بود که به عربى شعر مى‌گفتند و یا کتاب‌هاى ادبى مى‌نوشتند.
کتاب مقدس نهج‌البلاغه در نیشابور که در آن زمان بزرگترین مرکز علمى و ادبى در شرق ایران زمین بود، توسط اهل ادب مورد بحث و تفسیر قرار گرفت، و بعد از آن در خوارزم، بیهق، نساء، سرخس، صغانیان و هرات مورد توجه واقع شد که در این کتاب به تعدادى از آن‌ها اشاره مى‌شود.
در کتاب به معرفى ۲۴ نفر از این دانشمندان از قرن ۵ هجرى تا عصر حاضر اشاره کرده است. که با یعقوب بن احمد نیشابورى شروع کرده و با دانشمند محترم شهید مرتضى مطهرى ختم نموده است.
البته مؤلف در این جزوه به معرفى تمامى دانشمندانى که در خراسان مى‌زیسته و درباره نهج‌البلاغه تألیفى داشته‌اند، نپرداخته است.
منبع
ویکی نور