عثمان بن علی

«عثمان بن علی» از فرزندان امام علی علیه السلام و ام البنین است که در کربلا به شهادت رسید. وی دو سال پس از برادرش عبدالله دیده به جهان گشود و هنگام تولدش، امیرالمومنین علی علیه السلام فرمود: به یاد برادرم، «عثمان بن مظعون» او را «عثمان» نامیدم.

عثمان چهار سال با پدر و چهارده سال با برادرش امام حسن علیه السلام و سی و سه سال با برادرش امام حسین علیه السلام زندگی کرد و مدت عمر او نیز سی و سه سال بود. برخی مدت عمرش را ۲۱ سال نوشته‌اند.

عثمان در ماجرای عاشورا

رد امان‌نامه شمر

عثمان و برادرانش (عباس و عبدالله و جعفر) با وجود این که شمر به آنها امان داد، نپذیرفتند و برادر خویش امام حسین علیه السلام را تنها نگذاردند.

حضور در میدان جنگ

روز عاشورا وقتی حضرت عباس علیه السلام کشته‌های فراوان خاندانش را مشاهده کرد، به برادران مادری خود که از فرزندان حضرت علی علیه السلام بودند، فرمود: پدر و مادرم به فدای شما باد! پیش بروید تا شما را بنگرم، و آنها با اقدامی شجاعانه به لشکر عمر سعد حمله کردند و سینه خویش را آماج تیر و نیزه و شمشیر قرار دادند. برخی آورده‌اند: پس از عبدالله برادرش عثمان به میدان رفت، ولی اکثر مورخان آورده‌ا‌ند: وی پس از برادرش عمر بن علی علیه السلام رهسپار میدان شد.

رجز عثمان

عثمان در میدان جنگ چنین رجز می خواند:

من عثمان صاحب افتخاراتم، آقایم علی علیه السلام است که کارهای نیکش آشکار و عموزاده پیامبر پاک است، برادرم حسین علیه السلام از بهترین نیکان و پس از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و علی علیه السلام، سرور هر کوچک و بزرگ است.

شهادت عثمان

درباره شهادت وی آورده‌اند: خَولی بن یزید اصْبُحی تیری به پهلوی عثمان بن علی علیه السلام زد و او از اسب به زمین افتاد، آنگاه فردی از ابان بن حازم (دارم) وی را به شهادت رساند.

عثمان در زیارت ناحیه

در زیارت ناحیه بر عثمان بن علی چنین درود فرستاده شده است:

«السَّلامُ عَلی‌ عُثْمانَ بْنِ أَمِیرِالْمُؤمِنینَ سُمِّی عُثْمانَ بْنَ مَظْعُونٍ، لَعَنَ الله رامِیهُ بِالسَّهْمِ خوْلی بن یزِیدِ الأَصْبَحِّی الأَیادِی - الأَبانِی‌ - الدّارِمِی»؛ درود بر عثمان بن علی علیه السلام که هم نام عثمان بن مظعون بود، خدایا تیر زننده به وی خولی بن یزید اصبحی (ابانی دارمی) را لعنت کن.

پانویس

منابع

• جواد محدثی، فرهنگ عاشورا.
• جمعی از نویسندگان، پژوهشى پیرامون شهداى کربلا، جلد: ۱، صفحه: ۲۵۶، در دسترس در کتابخانه مدرسه فقاهت، بازیابی: ۵ اسفند ۱۳۹۲.