صفی سبزواری
صفی کاشفی سبزواری، فخرالدین، علی
- ملیت: ایرانی
- قرن: ۱۰ (۹۳۹-۸۶۷ ق)
عارف و شاعر، متخلص به صفى. وى در سبزوار به دنیا آمد و در هرات مى زیست. فخرالدین همانند پدرش از واعظان و مؤلفان و شاعران نام آور روزگار خود بود.
وى با خاندان سعدالدین کاشغرى نسبت داشت، یعنى از دو دختر خواجه محمداکبر معروف به خواجه کلان، یکى در حب اله‌ى نکاح صفى کاشفى و دیگرى در عقد مولانا جامى بود. وى در ابتدا نزد پدر خویش به تحصیل و در طریقه نقشبندیه به ریاضت و سلوک پرداخت و پس از پدر به جاى او نشست و وعظ و تذکیر را تا عهد دولت صفوى و در گیر و دار حملات ازبکان بر هرات و خراسان ادامه داد.
صفى پس از رهایى هرات از محاصره یک ساله به غرجستان نزد شاه محمدسلطان رفت و «لطائف الطوائف» را به نام او تألیف کرد. وى در غرجستان درگذشت و جنازه اش را به هرات بردند و در آن شهر به خاک سپردند.
درباره او گفته اند که مثل پدر بر مذهب تشیع بوده است، ولى اعتقادش به سلسله‌ى نقشبندیه این امر را بعید مى نماید.
از آثارش: «رشحات عین الحیات»، در شرح احوال مشایخ و بزرگان طریقه نقشبندیه؛ «لطائف الطوائف»، در قصص و حکایات لطیف از طبقات مختلف؛ «انیس العارفین» در نصایح و مواعظ؛ «حرز الامان من فتن الزمان» در علم اسرار حروف؛ منظومه اى به نام «محمود و ایاز».
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج۴، ص۵۵.
| شعرشناسی | * شعر * علم عروض * قافیه * تخلص * دیوان * مصراع * بیت * مقفا * قالب * مطلع * تغزل * بحور شعری |
| قالب‌های شعر | *مثنوی * قصیده * غزل * مسمط * مستزاد * ترجیع‌بند * ترکیب‌بند * قطعه * رباعی |
| سبک‌های شعر فارسی | * سبک خراسانی * سبک عراقی * سبک هندی * سبک بازگشت ادبی * شعر نو |
| شاعران پارسی گو: | همه*قرن 4 * قرن 5 * قرن 6 * قرن 7 * قرن 8 * قرن 9 * قرن 10 * قرن 11 * قرن 12 * قرن 13 * قرن 14 |