سدیدالدین محمود حمصی
محمود بن علی بن حسن حِمّصی، معروف به سدیدالدین، از علمای بزرگ شیعه در اواخر قرن ششم هجری است. سدیدالدین در فقه و حدیث و رجال مهارت داشت ولی تسلط او بیشتر در علم كلام و مناظره بود که از آثار علمی او مشهود است. شیخ منتجب الدین رازی و ورام بن ابی فراس، از شاگردان حمصی هستند.
محتویات
معرفی اجمالی
سدیدالدین شیخ الفقها و از معمّرین این طایفه است. شیخ منتجب الدین كه مدتها از محضر او كسب دانش می نمود، او را به علامه زمان و استادی فقیه و ماهر در علم كلام و صاحب زهد، ورع و تقوی در آثار خویش ستوده است. شیخ رازی اضافه می كند مدتها از محضر او بهره بردم. فتوایی در میراث دارد كه اغلب فقها قول او را نقل و بدان عمل می نمایند. ورام بن ابی فراس و فخر رازی، از دیگر شاگردان حمصی هستند.
اهتمام به جایگاه بالای عقل در روش و مباحث کلامی، عدم حجیت خبر واحد در مباحث اعتقادی و حجیت اجماع در صورتی که کاشف از قول معصوم باشد، از آرای مهم علمی شیخ سدیدالدین است.
تاریخ دقیق ولادت و وفات او معلوم نیست، اما چنین به نظر می رسد كه در اوایل قرن هفتم هجری پس از حدود یک قرن زندگی، وفات نموده است.
آثار
شیخ محمود سدیدالدین غیر از تدریس و تربیت فقها، آثار متعددی به ویژه در علم کلام دارد:
- المنقذ من التقلید و المرشد الی التوحید (در علم کلام) که به «تعلیق عراقی» نیز معروف است.
- بدایة الهدایة،
- التبیین والتنقیح فی التحسین والتقبیح (در علم کلام)،
- التعلیق الکبیر،
- التعلیق الصغیر،
- المصادر (در اصول الفقه)،
- رساله فی فناءالنفس بعد الموت ثم رجوعها اما للعذاب او الثواب،
- نقص الموجز للنجیب أبی المکارم.
شهرت حمصی بیشتر در تعلیق كبیر و تعلیق صغیر اوست كه در آن زمان سالها پس از مكتب شیخ مفید علما را به فن كلام آشنا ساخته است و مجددّی در این فن بوده است.
منابع
- پایگاه شعائر.
- ویکی شیعه.