ابوالقاسم کلانتری تهرانی
کلانتری تهرانی، ابوالقاسم
قرن: 13
(1292-1236 ق)
عالم امامى و فقیه اصولى. اصلش از نور مازندران است. به دلیل انتساب به دایى خود، محمود خان كلانتر (كلانتر تهران كه در سال قحطى، 1288 ق به امر ناصرالدین شاه مصلوب گشت) به كلانترى شهرت یافت.
در تهران به دنیا آمد. فراگیرى مقدمات را در تهران آغاز كرد و در خلال سفر چند ساله با عمویش به اصفهان مقدمات را تكمیل كرد. در بازگشت به تهران به عراق عزیمت نمود تا دروس عالیه را در آنجا فراگیرد ولى به علت عدم امكانات مالى به تهران بازگشت و در مدرسه مروى معقول را در محضر ملا عبداللَّه زنوزى و فقه و اصول را نزد شیخ جعفر كرمانشاهى خواند.
آنگاه براى ادامه تحصیلات به عراق رفت. فقه و اصول را از سید ابراهیم قزوینى صاحب «ضوابط» و شیخ انصارى به طور كامل فراگرفت. وى مدت بیست سال از حوزه‌ى شیخ انصارى استفاده نمود و بیانات استاد را تقریر نمود و یكى از اركان حوزه‌ى شیخ انصارى و از جانب او به دریافت اجازه اجتهاد نایل شد.
در 1277 ق به تهران آمد و به انجام وظائف دینى و افتاء و تدریس فقه و اصول پرداخت. در محضر درس او فرزندش، علامه میرزا ابوالفضل تهرانى و امیر سید حسین ابن صدرالحفاظ قمى از شاگردان برجسته به حساب مى‌آمدند. ملا فتحعلى نهاوندى نیز از شاگردان اوست. وى در تهران درگذشت و در مقبره‌ى شیخ ابوالفتوح رازى در شهر رى به خاك سپرده شد.
او در فقه و اصول صاحب تألیفات است. از آثارش: «مجموعه رسائل»، در فقه؛ «مطارح الانظار»، در اصول فقه، تقریرات درس شیخ انصارى؛ «الاستصحاب»، از مباحث اصول فقه؛ «الرسالة فى المشتق»؛ رساله‌اى در «ارث».
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج5، ص47.