سال ۱۹۶ هجری قمری
| ۳ - قرن ۲ هجری قمری - ۱ | |
| امامت | |
|---|---|
| امام رضا(ع) | |
| حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی | |
| عباسیان در عراق | امین عباسی |
| اغلبیان در اِفریقیه (تقریبا برابر با تونس) | ابراهیم اول بن اغلب |
| امویان در اسپانیا | حکّام اول بن هشام اول |
| ادریسیان در مراکش | ادریس دوم (الاصغر) |
| شاهان یزیدی در ارمنستان و آذربایجان | یزید بن مَزْیَد شِیبانی |
| وقایع مهم | |
| خلع امین عباسی از خلافت و بازگشت او به خلافت | |
| وفات‌ها | |
| ابونواس اهوازی | |
| اسباط صوفی | |
| ابوالشّیص محمد بن رَزین | |
| محمد بن خازم ضریر کوفی | |
| سلم بن سالم بلخی | |
سال ۱۹۶ هجری قمری یکصد و نود و ششمین سال از سالشمار هجری قمری و مصادف با زندگانی امام جواد(ع) و امامت امام رضا(ع) است.
روز نخست این سال، یعنی سه‌شنبه ۱ محرم، مصادف است با ۵ مهر سال ۱۹۰ هجری شمسی و ۲۷ سپتامبر سال ۸۱۱ میلادی. روز پایانی سال، یعنی جمعه ۲۹ ذی‌الحجه، مصادف است با ۲۳ شهریور ۱۹۱ هجری شمسی و ۱۴ سپتامبر سال ۸۱۲ میلادی.
در سال ۱۹۶ق، امین عباسی (حکومت: ۱۹۳–۱۹۸ق)، از سلسله عباسیان، بر عراق و بغداد حکومت می‌کرد و خلع و بازگشت او به خلافت از رویدادهای این سال است. ولادت واثق عباسی (حکومت:۲۲۷–۲۳۲ق)، از سلسله عباسیان و درگذشت ابونواس اهوازی، شاعر عرب‌زبان ایرانی از دیگر رویدادهای این سال است.
وضعیت کلی
سال ۱۹۶ق، با سال‌های ۱۹۰ و ۱۹۱ هجری شمسی مطابق است. این سال یکی از سال‌های امامت ۲۰ سالهٔ امام رضا(ع) امام هشتم شیعیان است. امام رضا(ع) در این دوران در مدینه ساکن است. فرزند او محمد، معروف به امام جواد(ع) نیز در حدود یک سال دارد.
در این سال، حاکمیت یک‌پارچه‌ای در سرزمین‌های اسلامی وجود ندارد؛ ولی حاکمیت در مناطق مرکزی جهان اسلام در اختیار امین عباسی (حکومت: ۱۹۳–۱۹۸ق) است، که بر عراق و بغداد حکومت می‌کرد. ادریس دوّم (حکومت: ۱۸۷–۲۱۳ق)؛ از سلسله شیعهٔ ادریسیان بر مراکش حکومت کرده و ابراهیم بن اغلب (حکومت: ۱۸۴–۱۹۷ق)؛ سرسلسله اغلبیان (۱۸۴–۸۰۹ق) در اِفریقیه (تقریبا برابر با کشور تونس) حکومت می‌کرد. امویان با حکومت حکام اوّل بن هشام اوّل (حکومت: ۱۸۰–۲۰۶ق)؛ بر شبه جزیره اِیبِریا (اسپانیا) حکومت می‌کردند و یزید بن مَزْیَد شِیبانی (حکومت: ۱۸۳–۲۰۵ق)؛ سرسلسله شاهان یزیدی والی ارمنیّه (تقریبا ارمنستان)، و شِرْوان (بخشی از جمهوری آذربایجان) بود.
رویدادها
برخی از رویدادهای سال ۱۹۶ق، در ممالک اسلامی چنین بوده است:
- درگذشت حسین بن علی بن عیسی؛ (او به دست سپاه امین عباسی در ۱۵ رجب کشته شد.)
- خلع امین عباسی (حکومت: ۱۹۳–۱۹۸ق)، از سلسله عباسیان، از خلافت و بازگشت او به خلافت در ماه رجب.
- انتصاب عَبّاد بن محمد بلخی به حکومت مصر توسط مأمون عباسی در ماه رجب.
- جنگ طاهر ذو الیمینین با امین عباسی در بغداد.
- جنگ سپاه امین عباسی به فرماندهی محمد بن یزید مهلّبی با سپاه مأمون به فرماندهی طاهر بن حسین.
- انتصاب عبدالملک بن صالح عباسی، به حکومت جزیره و شام توسط امین عباسی.
- ولادت واثق عباسی (حکومت:۲۲۷–۲۳۲ق)، از سلسله عباسیان. (به گفته برخی او در سال ۱۹۷ق به دنیا آمده است)
- درگذشت حسن بن هانی، مشهور به ابونواس اهوازی؛ شاعر عرب‌زبان ایرانی، که در ستایش امام رضا(ع) و خلفای عباسی شعر سروده است. (در مذهب او اختلاف است)
- درگذشت اسباط صوفی؛ از متقدّمان صوفیه.
- درگذشت ابوالشّیص محمد بن رَزین؛ شاعر.
- درگذشت ابومعاویه محمد بن خازم ضریر کوفی؛ راوی و شاگرد سفیان ثوری.
- درگذشت سلم بن سالم بلخی، از راویان امام صادق(ع)، در ماه ذی‌الحجه؛ او از اهل سنت و مرجئه دانسته شده است.
پانویس
- ↑ «»، باحساب.
- ↑ طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۴۱–۴۲.
- ↑ طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ۱۳۷۶ش، .
- ↑ باسورث، سلسله‌های اسلامی جدید، ۱۳۸۱ش، ؛ همچنین نگاه کنید به طبری، تاریخ الامم و الملوک، دار التراث، ج۸، .
- ↑ باسورث، سلسله‌های اسلامی جدید، ۱۳۸۱ش، .
- ↑ باسورث، سلسله‌های اسلامی جدید، ۱۳۸۱ش، .
- ↑ باسورث، سلسله‌های اسلامی جدید، ۱۳۸۱ش، .
- ↑ لسترنج، جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی، ۱۳۷۷ش، ص۱۹۶ و ۱۹۷.
- ↑ باسورث، سلسله‌های اسلامی جدید، ۱۳۸۱ش، .
- ↑ لسترنج، جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی، ۱۳۷۷ش، ص۱۹۳.
- ↑ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، دار صادر، ج۶، .
- ↑ ابن تغری بردی، النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره، ۱۳۹۲ش، ج۲، .
- ↑ ابن تغری بردی، النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره، ۱۳۹۲ش، ج۲، .
- ↑ حسینی خاتون‌آبادی، وقایع السنین و الاعوام، ۱۳۵۲ش، ، به نقل از مروج الذهب.
- ↑ ابن تغری بردی، النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره، ۱۳۹۲ش، ج۲، .
- ↑ ابن تغری بردی، النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره، ۱۳۹۲ش، ج۲، .
- ↑ همچنین نگاه کنید به طبری، تاریخ الامم و الملوک، دار التراث، .
- ↑ حاجی خلیفه، ترجمه تقویم التواریخ، ۱۳۷۶ش، .
- ↑ امین، اعیان الشیعه، دار التعارف، ج۲، .
- ↑ غلامعلی‌زاده، «تحلیلی نو بر گرایش مذهبی و سیاسی حسن بن هانی (ابونواس)»، ص۱۴۵.
- ↑ حسینی خاتون‌آبادی، وقایع السنین و الاعوام، ۱۳۵۲ش، ، به نقل از نفحات ملاّ جامی.
- ↑ ابن تغری بردی، النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره، ۱۳۹۲ش، ج۲، .
- ↑ ابن تغری بردی، النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره، ۱۳۹۲ش، ج۲، .
- ↑ غلامعلی، تاریخ حدیث شیعه در ماوراء النهر و بلخ، ۱۳۹۳ش، .
منابع
- ابن تغری بردی، یوسف بن تغری بردی، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، تخقیق جمال‌ادلین شیال و دیگران، قاهره، وزارة الثقافة و الإرشاد القومی. المؤسسة المصریة العامة، ۱۳۹۲ش.
- ابن کثیر، علی بن محمد، ، بیروت، دار صادر، بی‌تا.
- امین، محسن، ، بیروت، دار التعارف، بی‌تا.
- باسورث، کلیفورد ادموند، سلسله‌های اسلامی جدید: راهنمای گاهشماری و تبارشناسی، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، مرکز بازشناسی اسلام و ایران، ۱۳۸۱ش.
- «»، باحساب.
- حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، ترجمه تقویم التواریخ (سالشمار وقایع مهم جهان از آغاز آفرینش تا سال ۱۰۸۵ق)، تصحیح هاشم محدث، مترجم ناشناخته، تهران، احیاء کتاب، ۱۳۷۶ش.
- طبرسی، فضل بن الحسن، اعلام الوری باعلام الهدی، قم، مؤسسة آل البیت لأحیاء التراث، ۱۳۷۶ش.
- حسینی خاتون‌آبادی، ، تصحیح محمدباقر بهبودی، مقدمه ابوالحسن شعرانی و شهاب‌الدین مرعشی، تهران، کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۵۲ش.
- طبری، محمد بن جریر، ، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، دار التراث، بیروت، بی‌تا.
- غلامعلی‌زاده، جواد، «تحلیلی نو بر گرایش مذهبی و سیاسی حسن بن هانی (ابونواس)»، در مجله زبان و ادبیات عربی (مجله ادبیات وعلوم انسانی سابق)، شماره ۵، پاییز و زمستان ۱۳۹۰ش.
- غلامعلی، مهدی، ، قم، انتشارات دار الحدیث، ۱۳۹۳ش.
- لسترنج، گی، جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی: بین‌النهرین، ایران و آسیای مرکزی از زمان فتوحات مسلمین تا ایام تیمور، ترجمه محمود عرفان، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۷۷ش.