آیه انذار

آیه انذار
مشخصات آیه
نام آیه انذار
واقع در سوره شعراء
شماره آیه ۲۱۴
جزء ۱۹
اطلاعات محتوایی
مکان نزول مکه
موضوع اعتقادی
درباره دعوت خویشان به اسلام
سایر اعلام جانشینی امام علی(ع)

آیه اِنْذار (شعراء: ۲۱۴) به مأموریت پیامبر اسلام(ص) بر دعوت خویشان نزدیک به اسلام و انذار آنها اشاره دارد. این آیه در سال سوم بعثت نازل شد. رسول خدا (ص) نیز آنان را دعوت نمود و پس از فراخواندن به اسلام، علی بن ابی طالب(ع) را به عنوان جانشین و خلیفه پس از خود معرفی کرد.

متن آیه

وَ أَنْذِرْ عَشیرَتَکَ الْأَقْرَبین ﴿۲۱۴﴾
و خویشانِ نزدیکت را هشدار ده.

بر طبق این آیه پیامبر اسلام (ص) مأمور شد تا خویشانش را به اسلام بخواند و آنان را بیم دهد.

دعوت خویشان به اسلام و اعلام جانشینی علی بن ابی‌طالب

طبق آنچه در تفاسیر شیعه و اهل سنت آمده است، پس از نزول این آیه، پیامبر(ص) چهل نفر از خویشان نزدیکش را به مهمانی دعوت نمود و به آنان گفت :

ای فرزندان عبدالمطلب! گمان ندارم کسی در میان عرب، بهتر از آنچه من برای شما آورده‌ام، برای قوم خود آورده باشد. من دنیا و آخرت را برای شما آورده‌ام... و من شما را به دو کلمه‌ دعوت می‌کنم و با این دو کلمه وارد بهشت می‌شوید و با همین دو کلمه از دوزخ نجات می‌یابید: گفتن لااله الا الله و گواهی بر پیامبری من.

آنگاه فرمود: «کدام یک از شما مرا در این کار یاری می‌کند تا برادر، وصی و جانشین من در میان شما باشد؟» همه خاموش شدند و علی(ع) گفت: «ای رسول خدا! من هستم». پیغمبر(ص) فرمود: «این وصی و خلیفه من در میان شما است. سخن او را بشنوید و از او فرمان برید». پس از این سخنان بود که گروهی از خویشاوندان او به ابوطالب گفتند: «فرزندت را اطاعت کن که او بر تو امارت یافته است».

جستارهای وابسته

پانویس

  1. بحرانی، البرهان، المکتبة العلمیة، ج۴، ص۱۸۹-۱۸۶؛ فرات الکوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۳۰۰؛ ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۰۶ق، ج۶، ص۱۵۳-۱۵۱؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۹۷؛ حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۵۴۳-۵۴۲؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۳۲۲، ۳۲۳؛ ابن هشام، السیرة النبویة، المکتبة العلمیة، ج۱، ص۲۶۲.

منابع

  • ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمرو، تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دار الکتب العلمیة منشورات محمد علی بیضون، ۱۴۱۹ق.
  • ابن هشام، السیرة النبویه، به کوشش مصطفی السقاء و دیگران، بیروت، المکتبة العلمیة، بی‌تا.
  • بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، بنیاد بعثت، ۱۴۱۶ق.
  • حسکانی، عبیدالله بن احمد، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، ۱۴۱۱ق.
  • سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.
  • طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار المعرفة و افست، تهران، ناصر خسرو، ۱۴۰۶ق.
  • فرات الکوفی، ابوالقاسم فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، ۱۴۱۰ق.