گون کتیرا
گَوَن کَتیرا یا گون پنبهای یا گون سفید (نام علمی: Astraglus gossypinus) یکی از گیاهان است.
گیاهی است بوتهای، کوتاه و بالشتکی به ارتفاع ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر.
گون کتیرا در ایران از جمله در بلندیهای بالای ۲۵۰۰ متر در استان کهگیلویه و بویراحمد و شهرستانهای اقلید و خرمبید در استان فارس و در استان خراسان رضوی در کوه سرخِ کاشمر و ارتفاعات بینالود ،ارتفاعات ساردوئیه در استان کرمان میروید.
تراوههای این گیاه کتیرا نام دارد.
کتیرا محصول اصلی گیاه گون است. کتیرا عبارت است از ترشحات صمغی خشک شده حاصل از گیاه آستراگالوس گومی فرا که آن را تحت عنوان گوم تراگاکانت یا گون میشناسند. گیاه مولد کتیرا نبات کوچکی است به ارتفاع یک متر بومی آسیای صغیر، ایران، سوریه و یونان. در اثر خراش دادن ساقه گیاه جدار سلولهای اشعه مرکزی و سلولهای پارانشیمی با جذب آب به تدریج بدل به صمغ میشود، فشار تولید شده سبب رانده شدن صمغ به طرف شکاف میگردد. صمغ در مجاورت هوا در اثر تبخیر آب به تدریج سخت میگردد. شکل محصول خشک شده بستگی به نوع شکافی که بر روی ساقه ایجاد شدهاست دارد.
جستارهای وابسته
منابع
- مرکز گردشگری علمی فرهنگی دانشجویان ایران بایگانیشده در ۲۸ مارس ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine
پیوند به بیرون
- درباره کتیرا بایگانیشده در ۱۱ مارس ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine (به فارسی)
- بررسی تنوع ژنتیکی جمعیتهای گون سفید (Astragalus gossypinus Fisher) در استان اصفهان