بندر گناوه

موقعیت جغرافیایی

شهر بندری گناوه در طول جغرافیایی ۵۰ درجه و ۳۱ دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی ۲۹ درجه و ۳۴ دقیقه شمالی قرار دارد. بندر گناوه مرکز شهرستان گناوه در ۱۶۰ کیلومتری شمال غربی بوشهر و در کرانه خلیج فارس واقع است.

آب و هوا

آب و هوای گناوه گرم و مرطوب است و میزان بارندگی سالانه به‌طور متوسط ۱۵۰ میلی‌متر است و دارای دو فصل مشخص معتدل(آبان تا اواخر اسفند) و گرم(هفت ماه باقی مانده) است. بزرگراهی به طول ۸۸ کیلومتر به سمت جنوب شرقی که تا برازجان امتداد دارد.

راه فرعی به طول ۲۱۳ کیلومتر به سمت شمال شرقی که بندر گناوه را به مرکز شهرستان ممسنی پیوند می‌دهد. راه اصلی به طول ۶۵ کیلومتر به سمت شمال غربی که تا بندر دیلم کشیده شده‌است.

گذشته و پیشینه تاریخی گناوه

نام این بندر در کتاب‌های قدیمی به صورت گنابا، گنفه، گناوه، جنابه و جنابا آمده‌است. بندر گناوه در ساحل خلیج فارس بین بندر بوشهر و بندر دیلم واقع شده‌است. شهر گناوه کنونی در جنوب گناوه قدیم بنا شده‌است. از گناوه قدیم نقاطی باقی مانده‌است که امروزه به نام‌های تیرسول (شن فشرده)، تل گنبد، تل گوری، تل مناره، و بالاخره تل امام زاده خوانده می‌شود. در ویرانه‌های اطراف گناوه، گوپال (گل پخته استوانه‌ای شکل به صورت سفال زرد یا سرخ رنگ که آن را به عنوان گلوله با منجنیق بر سر دشمن می‌ریختند) فراوان به چشم می‌خورد. در حال حاضر از گناوه قدیم جز آثار سنگ‌ها و پی‌های مدفون در زیر خاک و بازمانده تاق نماهای سنگی آثاری مشهود نیست. گاه‌وبیگاه در درون گودال‌ها و حفره‌ها و در زیر پی‌های عمارت‌های ویرانه، سکه‌ها و دست افزارها و مصنوعات سنگی و سفالی یافت می‌شود. بومیان این منطقه اصالتاً سرخور هستن که شغل بیشتر آنها ماهی گیری بود.

محلات

عنوان محلات بندرگناوه به این شرح است: محله جمهوری اسلامی (جاده برازجان)، محله عبدامام، محله باباعلیشاه، محله سادات، امامزاده، نوروزآباد، کوی بسیجیان، کوی مطهری (زمین شهری)، سرخور ، حرم تا حرم و بازار.

استانداری بوشهر مردم این شهر را لر توصیف می‌کند که به زبان لری جنوبی گویش لیراوی تکلم می کنند.

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۷۳٬۴۷۲ نفر (۱۹٬۹۷۷ خانوار) بوده‌است. در این بندر شغل اصلی مردم ماهیگیری می باشد و مرغوبترین میگو ها و ماهی ها صید می شود.

بازار تجاری بندر گناوه امروزه به عنوان یکی از بزرگترین، مهمترین و شناخته‌ترین بازارهای جنوب کشور به‌شمار می‌رود. که هر ساله میزبان هزاران نفر از مردم سرتاسر ایران است. که برای خرید به این شهر می‌آیند.

چرخ اقتصاد گناوه بر مدار ماهی‌گیری، کشاورزی، دامداری و تجارت با کشورهای حوزهٔ خلیج فارس در گردش است. تجارت و ماهی‌گیری که مهم‌ترین درآمد بیشتر اهالی این شهر را تشکیل می‌دهد، مهم‌ترین رشته اقتصادی بخش گناوه را به وجود آورده‌است. کشاورزی به علت کمبود آب کشاورزی، منحصر به هرس و نگهداری درختان خرما و کشت دیمی گندم و جو بوده‌است و به زحمت تکاپوی احتیاجات محلی را می‌نماید. اما خرما مانند بیشتر نواحی ساحلی خلیج فارس بازده خوبی داشته و جزو اقلام صادراتی این بخش محسوب می‌شود. دام داری نیز با بهره اندک در بعضی نقاط رایج بوده و شامل گاو و بز می‌گردد. بر روی هم گناوه هم از جهت کشاورزی و هم از نظر تجاری و عملیات بندری و ترخیص کالا و نیز از نظر توسعه صنایع کوچک دارای استعداد بسیار است.

سواحل زیبای خلیج فارس و غروب‌های سحر انگیز آن مهم‌ترین مکان‌های دیدنی استان بوشهر را تشکیل می‌دهند. جزیره خارگ در نزدیکی شهرستان گناوه واقع شده‌است و از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی منطقه و یکی از جزایر زیبای خلیج فارس به‌شمار می‌آید. این جزیره از مناطق بسیار قدیمی منطقه بوده و دارای آثار تاریخی متعددی است. در سال‌های قبل از انقلاب ایران این جزیره از توابع دهستان حیات داوود شهرستان گناوه بوده که در سال‌های بعد از انقلاب از نظر تقسیم‌بندی جغرافیایی و سیاسی به شهرستان بوشهر الحاق شد. ساحل بندر گناوه یکی از زیباترین سواحل جنوب ایران است. از اقدامات زیباسازی ساحل پروژه ساخت پارک ساحلی است که قسمت اول آن افتتاح شده و قسمت دوم نیز در حال ساخت است.

• کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران
• بندر دیر
• بندر لنگه
• بوشهر
• بندرعباس

• اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳، ص۹۲.

• گناوه پرس
• گناوه آنلاین
• گناوه امروز