کاروانسرای خواجه نظر

تاورنیه فرانسوی این کاروانسرا را دیده و می‌نویسد: خواجه نظر از ارمنیان معتبری بود که از جلفا خارج شدند، چون در تجارت ترقی کرد و نزد شاه عباس و جانشین او شاه صفی اعتبارات حصل نمود او را کلانتر ملت ارامنه کردند. به افتخار وطن اصلی خود جلفا، ۲ کاروانسرای بزرگ در آن جا بنا کرد که هنوز در طرفین رودخانه باقی هستند و بیشتر از ۱۰۰۰۰۰ اکو در آنجا خرج کرد، اما این دو بنای عالی به واسطه فوت بانی ناتمام ماندند. در ۳ کیلومتری جلفا، کاروانسرای ویرانه‌ای وجود دارد که بنای آن در زمان شاه عباس کبیر به هزینه خواجه نظر ارمنی، از مقربان درگاه شاهی به عمل آمده‌است. این کاروانسرا به نام کاروانسرای جلفا نیز معروف است.

کاروانسراهای عباسی دارای پلان‌های مدور، چند ضلعی، دو ایوانی، و کاروانسرا با تالار ستون دار و چهار ایوانی بوده‌اند. اما در این بین یک سری کاروانسراها دارای پلان‌های متفاوت با این الگو می‌باشند. مانند کاروانسرای سبزه وار و نیز کاروانسرای خواجه نظر جلفا.

این کاروانسرا دارای حیاط مرکزی و سه ایوان در سه طرف حیاط می‌باشد بنا در سه ضلع حیاط چرخیده و مصالح آن سنگ‌تراش و آجر می‌باشد. دارای پوششهای گنبدی شکل با طاق جناقی می‌باشد. پلان مستطیل شکل دارد از داخل راهروهایی جهت دسترسی به اتاق‌ها وجود دارد. طول بنا دو برابر عرض آن می‌باشد.

• فهرست آثار ملی ایران
• سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

• «سیر در سرزمین زیبایی ها/ از کلیسای چوپان تا کاروانسرای خواجه نظر». دریافت‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۷.
• «کاروانسرای خواجه نظر». گردشگری و تور تیشینه. دریافت‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۷.
• «کاروانسرای خواجه نظر -». صدا و سیمای. دریافت‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۷.
• «کاروانسرای خواجه نظر عباسی». پورتال شهرداری تبریز. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۷.

• «ارس و کاروانسرای خواجه نظر». آپارات. دریافت‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۷.