چلیپا (صورت فلکی)

چَلیپا (crux)، که بیشتر به آن صلیب جنوبی (Southern Cross) می‌گویند، یکی از صورت‌های فلکی کوچک در میان ۸۸ صورت فلکی امروزی است و با اینحال یکی از جالب توجه‌ترین صورت‌های فلکی نیمکره جنوبی آسمان است.
این صورت فلکی از سه سمت توسط صورت فلکی قنطورس احاطه شده‌است. چلیپا زمانی، طبق افسانه‌های یونان باستان جزئی از قنطورس شمرده می‌شد اما از قرن پانزدهم از آن جدا شد، بعد از سفر آمریگو وسپوچی به آمریکای جنوبی در سال ۱۵۰۱. وسپوچی نقشه دو ستاره را کشید، آلفا سانتور و بتا سانتور که تماماً جزئی از چلیپا شدند که البته این مشخصات در یونان قدیم به همین منوال بود. این صورت فلکی از دو جهت صورت فلکی ای استثنایی است. این صورت فلکی با وسعت ظاهری حدود ۶۸ درجه مربّع کوچک‌ترین صورت فلکی است. این صورت فلکی چگالی اختری ای حدود ۱۹٫۱۲ دارد که به طوری غیرعادی زیاد و بی مانند است که دلیل دیگر استثنایی بودن این صورت فلکیست.