قلاب (نشان‌گذاری متن)

[ ] نشانه‌های سجاوندی
قلاب (نشان‌گذاری متن)
آپاستروف	( ’ ' )
قلاب‌ها	(( )، [ ]، { }، < >)
دونقطه	( : )
ویرگول	( ، )
خط فاصله	( ‐، -، ‒، –، —، ― )
سه‌نقطه	( …، ... )
علامت تعجب	( ! )
نقطه	( . )
گیومه	( « » )
علامت سؤال	( ؟ )
علامت گفتاورد	( ‘ ’، “ ” )
نقطه‌ویرگول	( ؛ )
خط مورب	( / )
جدا کننده هزارگان	( ٬ )
جدا کننده اعشار (ممیز)	( ٫ )
جداکنندگان کلمات
فاصله‌ها	( ) ( ) ( ) ( ) (␠) (␢) (␣)
interpunct	( · )
عمومی
امپرسند	( & )
اَت‌ساین	( @ )
ستاره	( * )
خط اریب وارو	( \ )
گلوله	( • )
هشتک/کلاهک	( ^ )
ویژه:	฿، ¢، $، €، ₭، £، ₦، ¥، ₩، ₪، ﷼
daggers	( †, ‡ )
درجه	( ° )
علامت تعجب برعکس	( ¡ )
علامت سوال برعکس	( ¿ )
نماد عدد/پوند/هشتگ	( # )
numero sign	( № )
ordinal indicator	(º, ª)
درصد	( %, ‰, ‱ )
نشانهٔ پاراگراف	( ¶ )
پریم	( ′ )
بند	( § )
مدک	( ~ )
دونقطه	( ¨ )
زیرخط	( _ )
عمودی/پایپ/خط شکسته	( \|, ¦
نشان‌های بی‌استفاده
asterism	( ⁂ )
index/fist	( ☞ )
therefore sign	( ∴ )
because sign	( ∵ )
interrobang	( ‽ )
irony mark	( ⸮ )
lozenge	( ◊ )
reference mark	( ※ )

قلاب یا براکت (به انگلیسی: Bracket) به دو علامت «باز و بسته» نشان‌گذاری گفته می‌شود، که معمولاً از آن برای جداسازی یک قطعهٔ متن یا داده از محیط اطراف (احاطه‌کننده) خود استفاده می‌شود.

چهار نوع قلاب وجود دارد:

کمان یا کمانک یا پرانتز (به فرانسوی: parenthèses) با نماد ()
قلاب یا کروشه (به فرانسوی: crochet) با نماد [ ]
ابرو یا آکولاد (به فرانسوی: accolade) با نماد { }
جهت‌نما یا پرانتز شکسته با نماد < > یا ⟨ ⟩

کاربرد

انواع

()

پرانتز

این نوع پرانتز برای بیان بیشتر و روشن‌سازی در متن (یا تعریف کوتاه) یا تقدم عمل در ریاضیات به‌کار می‌رود.
در بسیاری از زبان‌های برنامه‌نویسی (نه همه) علاوه بر کاربرد ریاضی، پیرو همان قواعد زبان نوشتاری انسانی برای تعریف پارامترهای خانوادهٔ تابع‌ها استفاده دارد. در بسیاری از زبان‌های برنامه‌نویسی به صورت الزامی یا اختیاری برای فراخوانی توابع کاربرد دارد.

[ ]

در منبع‌دهی برای بیان نقل‌قول به‌کار می‌رود.
در ریاضیات تقدم بیشتری نسبت به پرانتز دارد و نماد تابع جز صحیح نیز می‌باشد.
در برنامه‌نویسی برای تعریف آرایه (Array) و به ویژه در جی‌سون (JSON) کاربرد دارد. در اکثر زبان‌های برنامه‌نویسی از بورن شل تا تمام زبان‌های خانواده سی برای دستیابی به عناصر آرایه یا تعریف آرایه کاربرد دارد. در برخی زبان‌ها کاربردهای ویژه در کتابخانه‌های برنامه‌نویسی شیءگرا نیز دارد.

{ }

نماد مجموعه در ریاضیات
در برنامه‌نویسی خانواده سی برای تعریف محدوده کد اجرایی کاربرد دارد گاهی برای محدوده کد یک فضای نام یا کلاس یا فانکشن که شامل اسکوپ متغیرهای محلی نیز هست و گاهی فقط برای محدوده اجرایی یک شرط یا یک چرخه (لوپ). پیرو کاربرد مجموعه ریاضی آن کاربرد تعریف اشیاء مجموعه‌ای را در زبان‌های خاصی نیز دارد که شامل JSON در جاوااسکریپت نیز می‌شود.

〈〉

پرانتز شکسته (⟨ ⟩؛ برای بیان میانگین در فیزیک یا مجموعه‌های دنباله‌دار، به‌طور مثال:

\left\langle V(t)^{2}\right\rangle =\lim _{T\to \infty }{\frac {1}{T}}\int _{-T/2}^{T/2}V(t)^{2}\,{\rm {d}}t.

در نشان‌گذاری برا-کت نیز به‌کار می‌رود.

lt; &gt

در کدنویسی زبان مارک‌آپ فرا متنی HTML برای تعریف تگ‌ها کاربرد دارد.
در انواع زبان‌های برنامه‌نویسی و زبان‌های بازخوانی بانک‌های اطلاعاتی همان کاربرد ریاضیاتی را دارد

جستارهای وابسته

نشانه‌گذاری

منابع

↑ «کروشه، قلاب» [ریاضی] هم‌ارزِ «bracket»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ کروشه)
↑ «پرانتز، کمان» [ریاضی] هم‌ارزِ «parenthesis»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ پرانتز)
↑ «کروشه، قلاب» [ریاضی] هم‌ارزِ «bracket»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ کروشه)
↑ «آکولاد، ابرو» [ریاضی] هم‌ارزِ «brace»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ آکولاد)
↑ «جهت‌نما» [حمل‌ونقل درون‌شهری-جاده‌ای] هم‌ارزِ «chevron»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دوم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۷-۰ (ذیل سرواژهٔ جهت‌نما)
↑ The Chicago Manual of Style, 15th ed., The University of Chicago Press, 2003, §6.104
↑ Some fonts don't display these characters correctly. Please refer to the image on the right instead.

[1] «کروشه، قلاب» [ریاضی] هم‌ارزِ «bracket»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ کروشه)

[2] «پرانتز، کمان» [ریاضی] هم‌ارزِ «parenthesis»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ پرانتز)

[3] «کروشه، قلاب» [ریاضی] هم‌ارزِ «bracket»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ کروشه)

[4] «آکولاد، ابرو» [ریاضی] هم‌ارزِ «brace»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ آکولاد)

[5] «جهت‌نما» [حمل‌ونقل درون‌شهری-جاده‌ای] هم‌ارزِ «chevron»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دوم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۷-۰ (ذیل سرواژهٔ جهت‌نما)

[6] The Chicago Manual of Style, 15th ed., The University of Chicago Press, 2003, §6.104

[7] Some fonts don't display these characters correctly. Please refer to the image on the right instead.