ورپشت (تیران و کرون)
ورپشت (تیران و کرون)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان تیران و کرون در استان اصفهان ایران است.
| [[پرونده:|center|200px|ورپشت]] ورپشت | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | اصفهان |
| شهرستان | تیران و کرون |
| بخش | مرکزی |
| دهستان | ورپشت |
| نام محلی | زرتشت |
| نام‌های دیگر | برپشت، |
| سال بنیاد | ۳۲۰۰ |
| ۳۲°۴۴′۴۲″شمالی ۵۱°۰۳′۵۶″شرقی / ۳۲٫۷۴۵۰۱۰°شمالی ۵۱٫۰۶۵۶۵۸°شرقی | |
| مردم | |
| جمعیت | ۴٬۱۱۰ نفر |
| رشد جمعیت | 0 |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا | 2560 |
| آب‌وهوا | |
| میانگین دمای سالانه | 32 |
| بارش سالانه | 328.8 |
| روزهای یخبندان سالانه | 75 |
| اطلاعات روستایی | |
| ره‌آورد | هنر قالیبافی |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | 0314236 |
| وبگاه رسمی | www.varposht.ir |
دربارهٔ ورپشت
اگر شب هنگام از شهر نجف آباد به طرف داران حرکت کنی پس از طی مسافتی در حدود ۳۱ کیلومتر به شهری برخورد می‌کنی که در سمت چپ جاده در بالای بلندی قرار گرفته و چراغهایش از دور نورافشانی می‌کنند و توجه هر رهگذری را به خود جلب می‌نماید! اما این شهر در روز وجود ندارد! چرا؟ چون که روستایی بیش نیست! بلی روستای شب هنگام نامش ورپشت است، که در ۳۱کیلومتری غرب نجف آباد و در ۷ کیلومتری تیران واقع در بخش مرکزی از توابع شهرستان تیران و کرون قرار گرفته که در حدود ۳۰۰۰سال قدمت دارد، که این تاریخ از آثار باستانی موجود در روستا تخمین زده شده‌است.
موقعیت جغرافیایی جهانی
این روستا در منطقه ای کوهستانی و معتدل که در عرض ۳۲درجه و ۴۴دقیقهٔ شمالی و در طول 85 درجه و ۴دقیقهٔ شرقی قرار گرفته، بیشتر زمین‌های آن از تپه و ماهور تشکیل شده که خود مشکلی است بزرگ، در فصل زمستان به‌خصوص هنگام بارش برف که عبور و مرور به سختی انجام می‌گیرد.
جمعیت
این روستا در دهستان ورپشت قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن در حدود 4000 نفر بوده‌است.
شغل و حرفه مردم روستا
اکثر قریب به اتفاق جمعیت 4000 نفری روستا به حرفهٔ قالی بافی و از نوع کرک و ابریشم اشتغال داشته که در گذشته از بازار بسیار خوبی برخوردار بود ولی در حال حاضر به رکود کشیده شده‌است به طوری که ادامهٔ این کار مقرون به صرفه نیست و لازم است که اهالی به فکر شغل و حرفهٔ جدید بوده و و حرفهٔ گذشته را به عنوان یک هنر اصیل نگاه دارند. درصد بسیار نا چیزی از اهالی هم به کشاورزی سنتی اشتغال دارند به طوری که بزرگترین کشاورز این روستا نمی‌تواند مخارج سالانه اش را تأمین نماید. تعدادی نیز به رانندگی کامیون و مشاغل وابسته به آن مانند:مکانیکی،اطاق سازی و تعدادی نیز در شرکت‌های لوله‌کشی گاز (عایقکار. راننده سایبوم. سرویس کار و …)خارج از روستا و تعدادی هم مشاغل فنی در کارخانه جات و بعضی هم در اداره جات دولتی مشغول به کار هستند.
روستایی ناشناخته در صنعت فرش
این روستا در پستی بلندی قرار داشته و زمین مسطحی برای کشاورزی ندارد مردم این روستا با بافت فرش امرار معاش کرده و روستای خود را حفظ کرده‌اند. به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران روستای ورپشت در ۵۵ کیلومتری جنوب غرب اصفهان قرار گرفته و در صادرات فرش در روستاهای کشور رتبه اول را دارد.
این روستا روستایی نا شناخته در صنعت کرک و ابریشم دستباف است که از ۹۸۷ خانوار آن ۹۰۰ خانوار از راه بافندگی امرار معاش می‌کنند.
در ورپشت سالانه ۱۰ هزار متر مربع فرش بافته می‌شود که بیشتر آن به کشورهای اروپایی صادر می‌شود.
ریزبافت بودن و گره متفاوت فرش‌های این روستا سبب تمایز آن از دیگر فرش‌ها شده‌است. بررسی کارشناسان فرش نشان می‌دهد که این نوع گره بیش از ۳۰۰ تا ۳۵۰ سال دوام زیر پا دارد.
قیمت هر تخته فرش روستای ورپشت بین ۷تا ۲۰ میلیون است. وفرش‌های این روتا از نوع ابریشم و کرک است.
مویدی کارشناس فرش در خصوص بافندگی فرش در روستای ورپشت بر این باور است که مردم این روستا استعداد خاصی در بافندگی فرش دارند. احتمال خطی در کار آن‌ها صفر است. رنگ‌ها و طرح‌های فرش‌ها به هیچ وجه دارای شکستگی نیست.
ابعاد بافت فرش در این روستا بین ۳/۵ تا ۲۴ متر است و نقشه‌های فرش در این روستا شامل چهره، گل فرنگ، لچک ترنج، و تلفیقی است.
به گفته دهیار روستا به دلیل اینکه این روستا در پستی بلندی قرار داشته و زمین مسطحی برای کشاورزی ندارد مردم این روستا با بافت فرش امرار معاش کرده و روستای خود را حفظ کرده‌اند. نقشه‌ها، مواد اولیه همه وهمه در خود روستا تولید می‌شود که به دلیل این فرش‌ها ورپشت در اروپا شناخته شده‌است.
مشاهیر
خانواده زیرک زاده از اهالی قدیمی ورپشت بوده‌اند که یکی از پسران آن‌ها احمد زیرک زاده از پایه‌گذاران جبهه ملی ایران در کابینه مصدق به وزارت رسید و اکنون نیز در تهران در کنار خیابان شهید مفتح در بالای میدان هفت تیر خیابانی به نام مهندس زیرک زاده وجود دارد. دیگر افراد خاندان زیرک زاده همگی در خارج از کشور (کشورهای سوییس و آمریکا و کانادا) هستند و فقط یکی از آن‌ها (کوچک‌ترین فرزند) در نجف آباد اقامت دارد. مهدی شریفی بازیکن سرشناس فوتبال کشور و مهاجم نامی تیم فوتبال سپاهان ایران نیز اهل این روستاست. علی خدایی شاعر محلی معاصر از بازنشستگان فرهنگی بوده و از سرشناسان ورپشت است.
وجه تسمیه
از نظر نام به چند دلیل نام این روستا را ورپشت نهاده‌اند که ذیلاً به چند مورد اشاره می‌شود:
الف – همان‌طور که در موقعیت جغرا فیایی اشاره گردید بیشتر زمین‌های این روستا از ماهور و پشته تشکیل شده‌است و بنا به قولی پر پشت بوده که باز کلمهٔ پر پشت به ورپشت بدل گردیده‌است.
ب – گویند خانی اکثر روستاهای این منطقه را فتح و اموالشان را به غارت برده‌است و چون نوبت به این روستا می‌رسد با مقاومت و پایداری مردمش روبرو می‌شود و به هیچ نحوی نمی‌تواند بر آن‌ها فایق آید. به ناچار منصرف شده و می‌گوید چقدر این روستا بد پشت است و نمی‌توان بر آن‌ها مسلط شد که باز کلمهٔ بد پشت به ورپشت تبدیل گشته‌است.
شهدای روستای ورپشت
روستای ورپشت با تقدیم ۲۹ شهید گرانقدر در دوران دفاع مقدس دین خود را به اسلام و انقلاب ادا نموده‌است. در طول ۸ سال دفاع مقدس مردم شریف روستای ورپشت همگام با ملت ایران به دفاع از آرمان‌ها خود پرداخته و از شرافت و انسانیت و دین خود جانانه دفاع نمودند. از جمله شهدای گرانقدر روستای ورپشت می‌توان به:
- شهید محمود فخاری (اولین شهید روستا)
- شهید سید مجتبی مویدی
- شهید حسین خدایی
- شهید ابراهیم خدایی
- شهید حمید اکبری
- شهید بهمن سلیمانی
- شهید علی نامداری
- شهید امراله قاسمی
- شهید عباس مؤمنی
- شهید رستم نامداری
- شهید محمد رضا نامداری
- شهید ابوالقاسم مؤمنی
- شهید محمد رحیمی
- شهید محمد مهدوی
- شهید محمد علی رازی
- شهید منصور خدایی
- شهید محمد رضا خدایی
- شهید اصغر نامداری
- شهید سید عباس مویدی
- شهید سید علی مویدی
- شهید علی اکبر رحیمی
- شهید سید احمد حسینی
- شهید سید حسین مویدی
- شهید علیرضا نامداری
منابع
- «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.