هاینکل هائی ۵۱

هائی ۵۱ای به عنوان مدلی از هاینکل هائی ۴۹ که توسط برادران گونتر طراحی شده بود، با سفارش لوفت‌وافه (فعالیت مخفی با توجه به محدودیت‌های پیمان ورسای) در ماه مه سال ۱۹۳۳ با عنوان هواگرد آموزشی برای مخفی نگاه داشتن برنامه آلمان در توسعه نیروی هوایی خود نخستین پروازش را انجام داد و سال بعد وارد خط تولید شد. هائی ۵۱آ در بخش دم، بال‌ها، ارابه فرود و رادیاتور با مدل پیشین مقداری تفاوت داشت. این امر هائی ۵۱ را پس از تشکیل رسمی لوفت‌وافه در ماه آوریل سال ۱۹۳۵ به نخستین جنگنده این نیرو تبدیل کرد.

این هواگرد با طراحی سنتی به صورت دم‌چرخ، تمام فلزی با پوشش پارچه ای از موتور ب‌ام‌و ۶ خنک‌شونده با مایعات و دو مسلسل هماهنگ‌سازی‌شده با کالیبر ۷٫۹۲ میلی‌متر بر روی موتور استفاده می‌کرد. ارابه‌های فرود این هواگرد ثابت و اتاقک خلبان زیر بال بالایی و سر باز بود. اندازه بال‌های آن متفاوت و بال بالایی اندکی جلوتر از بال پایینی بود.

این هواگرد جهت جایگزینی آرادو آر ۶۵ طراحی شده بود اما به صورت همزمان با آرادو آر ۶۸ مورد استفاده قرار گرفت. نسخه اولیه هائی ۵۱ بلافاصله پس از ورود به خدمت و با توجه به ضعف عیان عملکرد در مقابل آر ۶۸ منسوخ شده به حساب می‌آمد، از همین رو تنها ۱۵۰ فروند از آن تولید شد. در ادامه هائی ۵۱ب به عنوان نمونه بهبود یافته که شامل مدل آب‌نشین (هائی ۵۱ب-۲) با ابزار شناوری آلومینیومی برای استفاده کریگسمارینه نیز می‌شد، معرفی گردید. در این مدل جهت استحکام بیشتر از دو سیم برای تقویت ارابه فرود استفاده گردید و یک محفظه سوخت ۵۰ لیتری جداشونده نیز در زیر هواگرد تعبیه شد. در مجموع ۴۵۰ فروند از این نمونه تولید گردید. در نهایت ۱۰۰ فروند هائی ۵۱سی که در طول جنگ داخلی اسپانیا با اتصال حداکثر ۶ بمب ۱۰ کیلوگرمی به زیر هواگرد به عنوان هواگرد تهاجمی طراحی گردید، نیز تولید شد.

ماه اوت سال ۱۹۳۶ شش فروند هائی ۵۱ با درخواست ژنرال فرانکو از آدولف هیتلر، برای حضور در جنگ داخلی اسپانیا در جانب سلطنت‌طلبان به همراه شش خلبان آلمانی جهت آموزش به این کشور ارسال گردید. در ابتدا این جنگنده در مقابل هواگردهای دوباله قدیمی‌تر جمهوری‌خواهان به موفقیت‌هایی دست یافت و تنها در روز نخست شروع به کار خود در این کشور، چهار هواگرد دشمن را ساقط کرد. با ادامه جنگ تعداد بیشتری از این هواگرد به اسپانیا اعزام شد و ۱۲ فروند از آن مورد استفاده نیروی‌های «داوطلب» آلمانی موسوم به لژیون کوندور نیز قرار گرفت.

این دوره برتری کوتاه‌مدت با ورود هواگردهای نوین‌تر شوروی از جمله پولیکارپوف آی-۱۵ و آی-۱۶ به خلبانی «داوطلبان» به میدان‌ها نبرد به پایان رسید. با توجه به ظرفیت آتش بیشتر و سرعت بسیار بالاتر هواگردهای جدید دشمن، هائی ۵۱ دیگر نمی‌توانست از نیروهای خودی محافظت کند. به همین جهت کاربرد این هواگرد به عملیات‌های شبانه تغییر کرد. با توجه به ناتوانی در مقابله با بمب‌افکن‌های سریع‌تر دشمن، هائی ۵۱ از خدمت به عنوان جنگنده کنار نهاده شد و تنها به صورت هواگرد تهاجمی مورد استفاده قرار گرفت.

با وجود شکست در وظایف خود به عنوان جنگنده، هائی ۵۱ به صورت هواگرد تهاجمی موفق ظاهر شد و متخصصان لوفت‌وافه را در طراحی عملیات‌های پشتیبانی هوایی نزدیک که در جنگ جهانی دوم به کار گرفته شد، یاری فراوان کرد. دست کم ۷۹ فروند از این مدل در اسپانیا در درگیری‌ها حاضر شد. بیشتر هواپیماهای هائی ۵۱ ارسال شده به اسپانیا در طول جنگ از بین رفتند.

مجموعا ۴۶ فروند هائی ۵۱ توانستند تا پایان جنگ داخلی اسپانیا سالم بمانند و با الحاق ۱۵ فروند دیگر تا سال ۱۹۵۲ در نیروی هوایی اسپانیا خدمت کنند.

هائی ۵۱ تنها تا سال ۱۹۳۸ در خط مقدم لوفت‌وافه خدمت کرد و پس از آن فقط به عنوان هواگرد آموزشی پیشرفته مورد استفاده قرار گرفت. با عدم موفقیت نسبی این هواگرد، آلمان مجبور شد پیش از آن که باید جنگنده مسرشمیت ب‌اف ۱۰۹ را وارد خدمت کند.

 آلمان

• لوفت‌وافه

 بلغارستان

• نیروی هوایی بلغارستان - دوازده فروند هائی ۵۱ب دریافت کرد.

اسپانیا

• نیروی هوایی اسپانیا

مشخصات عمومی

• خدمه: ۱ نفر
• طول: ۸٫۴ متر
• طول بال: ۱۱ متر
• ارتفاع: ۳٫۲ متر
• مساحت بال: ۲۷٫۲ متر مربع
• وزن خالی: ۱۴۶۰ کیلوگرم
• وزن ناخالص: ۱۹۰۰ کیلوگرم
• نیرومحرکه: یک موتور شعاعی ۱۲ سیلندر ب‌ام‌و ۶ خنک شونده با مایعات: ۷۵۰ اسب بخار
• پروانه: ملخ دو تیغه با زاویه قابل تنظیم

عملکرد

• حداکثر سرعت: ۳۳۰ کیلومتر بر ساعت در ۳۰۰۰ متری
• پایاسیر: ۲۸۰ کیلومتر بر ساعت
• برد: ۵۷۰ کیلومتر
• حداکثر ارتفاع: ۷۷۰۰ متر
• سرعت صعود: ۱۰۰۰ متر در یک دقیقه و ۲۴ ثانیه، ۶۰۰۰ متری در ۱۶ دقیقه و ۳۰ ثانیه ۷٫۵ متر بر ثانیه
• نسبت توان به وزن: ۰٫۳۹۴ اسب بخار بر کیلوگرم

تسلیحات

• دو مسلسل ثابت ام‌گه ۱۷ هماهنگ‌سازی‌شده با کالیبر ۷٫۹۲ میلی‌متر روی موتور شلیک‌کننده به جلو: ۵۰۰ فشنگ برای هر مسلسل
• ۶ بمب ۱۰ کیلوگرمی