نیشکر (سرده)

نِیشِکَر، تباشیر یا کاش (نام علمی: Saccharum) سرده‌ای از تیره گندمیان و بومی مناطق معتدل گرم تا مناطق حاره است. گونه‌های گیاهی این سرده در بسیاری از نقاط دنیا شامل قاره آفریقا، اوراسیا، استرالیا، آمریکا و اقیانوسیه پراکندگی دارند. این گیاهان معمولاً ارتفاع زیادی تا شش متر داشته و گیاهانی پایا یا چندساله هستند.

برخی از این گونه‌ها دارای ارزش اقتصادی هستند و به نقاط جدیدی غیر از زیستگاه اصلی نیز بُرده و کشت شده‌اند و در برخی موارد تبدیل به گونهٔ مهاجم شده‌اند. یکی از مهم‌ترین گیاهان این سرده از نظر اقتصادی، گیاه نیشکر است که در بسیاری از نقاط دنیا کشت می‌شود. برخی دیگر از گونه‌های این سرده مانند تباشیر هندی استفاده تزئینی دارند. بعضی دیگر از این گیاهان مانند تباشیر خزری نیز گیاهانی وحشی بوده و فاقد مصارف انسانی هستند اما از نظر تغذیه ای برای جانوران وحشی مثل کرگدن‌ها دارای اهمیت هستند. در طبقه‌بندی‌های گذشته بسیاری دیگر از گیاهان مثل گیاه پنجه کلاغی نیز در این سرده قرار داشتند که در حال حاضر در گروه‌های دیگری طبقه‌بندی شده‌اند. مهم‌ترین گیاه این سرده از نظر اقتصادی، نیشکر خوراکی است که معمولاً برای کاشت از نژادهای اصلاح شده یا دورگه گونهٔ Saccharum officinarum استفاده می‌شود. سالانه در حدود ۱۳۲۴ میلیون تن شکر تولید می‌شود. در حدود چهل درصد از نیشکر دنیا در برزیل تولید می‌شود و این کشور در سال‌های اخیر با اختلاف زیادی بزرگ‌ترین تولیدکنندهٔ نیشکر بوده‌است.

خاستگاه اصلی نیشکر خوراکی در جنوب شرقی آسیا است؛ ولی خاستگاه گونه‌های مختلف آن، مناطق متفاوتی می‌باشد. مثلاً گونه باربری در هند یافت شده‌است و خاستگاه گونه‌های ادول و افیسینارم گینه نو است.