نکته انحرافی

مغالطه نکته انحرافی (به انگلیسی: the red herring) شباهت زیادی به مغالطه «دلیل نامربوط» دارد. مغالطه نکته انحرافی وقتی صورت می‌گیرد که شخصی توجه مخاطب خود را از موضوع اصلی بحث به یک نکته کاملاً متفاوت و فرعی منحرف کند و سپس از این مقدمات فرعی و نامربوط نتیجه‌ای می‌گیرد و یا چنین وانمود می‌کند که نتیجه‌ای گرفته‌است.

این ایام روزنامه‌ها و مجلات مطالب زیادی در مورد نیاز به ضدعفونی کردن سبزیجات و میوه‌ها و از بین بردن میکروب‌های احتمالی درج می‌کنند. به هر حال سبزیجات و میوه‌ها غذای اساسی برای سلامت انسان هستند هویج منبع سرشاری از ویتامین دارد.

در این‌جا موضوع اصلی بحث این بودکه برای از بین بردن میکروبهای احتمالی نیازی به ضد عفونی کردن سبزیجات و میوه‌ها وجود دارد یا نه؟ اما شخص بحث‌کننده موضوع بحث را به انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی که در سبزی‌ها وجود دارد، کشانده‌است.

مغالطه نکته انحرافی بیشتر یک سفسطه شفاهی است؛ یعنی در مقام محاوره و گفتگو ارتکاب این مغالطه بیشتر مشاهده می‌شود؛ زیرا در محاوره توجه مخاطب به موضوع اصلی بحث کمتر است و گوینده با سهولت بیشتری می‌تواند آگاهانه یا نا آگاهانه موضوع بحث را به یک مسله بی‌ربط منحرف سازد از سوی دیگر جریان و استمرار گفتگو و گذشت زمان باعث می‌شود که امکان بازگشت و توجه دوباره به موضع اصلی بحث وجود نداشته باشد.