نشان‌ها و جایزه‌های نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران
نشان‌ها و جوایز نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران مجموعه‌ای از نشان‌های نظامی هستند که به نظامیان نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران با توجه به سابقه عملکردشان اعطا می‌شود. یکی از رایج‌ترین انواع جایزه‌ها «نشان» است. نشان، نمادی است که با موافقت فرمانده کل نیروهای مسلح، برابر مقررات و به منظور قدردانی، تشویق و تقویت روحیه به نیروهای مسلح اعطا می‌گردد. دریافت‌کنندگان اجازه خواهند داشت که این نشان‌ها را بر روی لباس همسان خود مطابق دستورالعمل خاص هر نشان نصب کنند. پیش از انقلاب اسلامی، نشان‌ها و جایزه‌های مختلف نظامی وجود داشته و مورد استفاده قرار می‌گرفت. پس از انقلاب، ضمن منسوخ شدن بسیاری از نشان‌های دوران شاهنشاهی، عنوان‌های جدیدی برای قدردانی از تلاش‌های نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران طرح‌ریزی شد. از میان نشان‌های افتخار نظامی که توسط ارتش شاهنشاهی ایران ایجاد شده بود، نشان‌های ذوالفقار، دانش، رازی، هنر و ورزش همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرد. اولین مراسم اعطای نشان‌های نظامی به فرماندهان ایرانی جنگ ایران و عراق در ۵ مهر ۱۳۶۸ سالروز عملیات ثامن‌الائمه انجام شد.
نتایج به دست آمده از یک پژوهش در میان دانشجویان دانشگاه افسری امام علی نشان می‌دهد که ابعاد، ساختار ظاهری، میزان ارزش، مفاهیم و فلسفه‌های وجودی آرم‌ها، علایم، نشان‌ها و درفش‌های نظامی با میزان روحیه و اعتماد به نفس نظامیان رابطهٔ مستقیمی دارد.
ترتیب استفاده از نشان‌ها بر روی لباس (سینه و بازو)
ترتیب استفاده از نشان‌ها بر روی لباس به صورت زیر است:
- سینه و بازو.
- نشان‌های عالی افتخار (سینه).
- نشان‌های اختصاصی مهارت و خدمت (سینه و بازو).
- نشان‌های ورزش‌های نظامی (سینه و بازو).
نشان‌های عالی افتخار
| نام | درجه‌ها | نشانه‌نما | نوع | اولین اعطا | دریافت‌کنندگان |
|---|---|---|---|---|---|
| نشان فتح | درجه ۱ | مدال نواری | ۵ مهر ۱۳۶۸ | رزمندگان نبردهایی با پیروزی چشم‌گیر | |
| درجه ۲ | |||||
| درجه ۳ | |||||
| نشان نصر | درجه ۱ | مدال نواری | ۲ خرداد ۱۳۷۹ | نیروهای مؤثر در خدمات رزمی، فعالیت‌های پشتیبانی و نیز ایثارگران و جانبازان | |
| درجه ۲ | |||||
| درجه ۳ | |||||
| نشان شفا | درجه ۱ | مدال نواری | ۵ تیر ۱۴۰۰ | امدادگرانی که به منظور حفظ جان نیروهای رزمنده خود را به خطر انداخته‌اند | |
| درجه ۲ | |||||
| درجه ۳ |
نشان‌های اختصاصی مهارت و خدمت ستاد کل نیروهای مسلح
| آرم‌های دوره‌های تحصیلی |
|---|
|
|
| آرم‌های بازو |
|---|
|
|
نشان ورزش‌های نظامی
- آمادگی جسمانی نظامی (سینه).
- بدنسازی نظامی.
- تیراندازی (سینه).
- کاراته نظامی (سینه).
- جودونظامی (بازو).
- چتربازی نظامی درجه۱، درجه۲ و درجه۳ (سینه).
نشان‌های اختصاصی مهارت و خدمت مشترک:(ارتش، سپاه، فراجا)
|
|
| آرم‌های بازو |
|---|
|
|
| آرم‌های سینه |
|---|
|
|
| آرم‌های چتربازی |
|---|
|
|
نشان‌های اختصاصی مهارت و خدمت ارتش جمهوری اسلامی ایران
آجا
نزاجا
هوانیروز
نداجا
هوادریا
نهاجا
نپاجا
|
نشان‌های اختصاصی مهارت و خدمت سپاه پاسداران
| آرم‌های کلاه |
|---|
| آرم‌های سینه |
|---|
|
| آرم‌های دوره‌های تحصیلی |
|---|
نزسا
| بال‌های خلبانی |
|---|
|
| آرم‌های بازو |
|---|
ندسا
| آرم‌های بازو |
|---|
نهسا
| بال‌های خلبانی |
|---|
نشان‌های اختصاصی مهارت و خدمت فرماندهی انتظامی
|
|
| آرم‌های کلاه |
|---|
|
| آرم‌های سینه |
|---|
| آرم‌های دوره‌های تحصیلی |
|---|
|
| بال‌های خلبانی |
|---|
| پچ‌های خلبانی |
|---|
جستارهای وابسته
- نشان‌های افتخار در ایران
- نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران
یادداشت‌ها
پی‌نوشت‌ها
- ↑ فقیهی‌پور و افشارپور، «بررسی میزان تأثیرگذاری آرم، علایم، نشان و درفش…»، فصلنامه مدیریت نظامی، ۱۴۰.
- ↑ Šahīdī, “DECORATIONS”, Encyclopædia Iranica, 202.
- ↑ پورصفا، «مدال‌هایی که بر سینه سرداران ایرانی نشسته‌است…»، خبرگزاری فارس.
- ↑ Raw-Rees, “Awards of the Islamic Republic of Iran”, JOMSA, 15–16.
- ↑ پورصفا، «مدال‌هایی که بر سینه سرداران ایرانی نشسته‌است…»، خبرگزاری فارس.
- ↑ فقیهی‌پور و افشارپور، «بررسی میزان تأثیرگذاری آرم، علایم، نشان و درفش…»، فصلنامه مدیریت نظامی، ۱۷۵.
- ↑ فقیهی‌پور و افشارپور، «بررسی میزان تأثیرگذاری آرم، علایم، نشان و درفش…»، فصلنامه مدیریت نظامی، ۱۴۱.
منابع
- آفتاب نیوز.
- آرم و نشان‌های ورزشی.
- پورصفا، مهدی (۳۰ دی ۱۳۹۲). «از «اقدس» تا «فتح»؛ مدال‌هایی که بر سینه سرداران ایرانی نشسته‌است». خبرگزاری فارس. ۱۳۹۲۱۰۲۹۰۰۰۴۸۹. دریافت‌شده در ۴ مرداد ۱۳۹۷.
- فقیهی‌پور، جواد؛ افشارپور، منصور (زمستان ۱۳۸۹). «بررسی میزان تأثیرگذاری آرم، علایم، نشان و درفش نظامی بر روحیه و اعتماد به نفس نظامیان» (PDF). فصلنامه مدیریت نظامی. دانشگاه افسری امام علی. ۱۰ (۴۰): ۱۲۵–۱۷۶. شاپا 1735-5699. دریافت‌شده در ۱۰ مرداد ۱۳۹۷.
- Raw-Rees, Owain (May–June 2008). "Awards of the Islamic Republic of Iran" (PDF). JOMSA (به انگلیسی). Orders & Medals Society of America. 59 (3): 14–16. ISSN 0025-6633. Retrieved 26 July 2018.
- Šahīdī, Yaḥyā (2011) [December 15, 1994]. "DECORATIONS". In Yarshater, Ehsan (ed.). Encyclopædia Iranica. Fasc. 2 (به انگلیسی). Vol. VII. New York City: Bibliotheca Persica Press. pp. 197–202. Retrieved July 26, 2018.