نایب‌الملک‌نشین پرو
نایب‌الملک پرو یا نایب‌الملک‌نشین پرو (اسپانیایی: Virreinato del Perú) یک ناحیه اداری و استانی در شاهنشاهی اسپانیا بود که در سال ۱۵۴۲ ایجاد شد و در اصل شامل پرو امروزی و بیشتر نواحی امپراتوری اسپانیا در آمریکای جنوبی بود که به پایتختی لیما اداره می‌شد. نایب‌الملک پرو گاهی پادشاهی پرو نامیده می‌شد. پرو یکی از دو نایب‌الملک‌نشین اسپانیا در قاره آمریکا از قرن شانزدهم تا هجدهم بود.
نایب‌السلطنه پرو Virreinato del Perú پرو | |
|---|---|
| ۱۵۴۲–۱۸۲۴ | |
موقعیت نایب‌الملک‌نشین پرو:قلمرو اول ۱۷۱۸–۱۵۴۲(سبز روشن) و قلمرو نهایی حقوقی ۱۸۲۴–۱۷۷۶(سبز تیره) | |
| وضعیت | نایب‌الملک‌نشین of تاج کاستیا (امپراتوری اسپانیا) |
| پایتخت | لیما کوسکو (۱۸۲۱–۲۴) |
| زبان(های) رایج | رسمی: زبان اسپانیایی (دفاکتو); عام: زبان‌های کچوا، زبان کیچوا، زبان آیمارا، زبان پکینا. |
| دین(ها) | کلیسای کاتولیک |
| حکومت | پادشاهی |
| فهرست فرمانروایان اسپانیا | |
• ۱۵۴۴–۴۶ | کارل پنجم (اولین) |
• ۱۸۱۶–۲۴ | فرناندو هفتم (آخرین) |
| نایب الملک نشین پرو | |
• ۱۵۴۴–۴۶ | بلاسکو نونیز ولا (اولین) |
• ۱۸۲۱–۲۴ | خوزه د لا سرنا هینوجوسا (آخرین) |
| دوره تاریخی | امپراتوری اسپانیا |
• بنیان‌گذاری | ۱۵۴۲ |
• ویلکابامبا، پرو | ۱۵۷۲ |
• گرانادای جدید | ۱۷۱۷ |
| ۱۷۷۶ | |
• جنگ استقلال پرو | ۲۸ ژوئیه ۱۸۲۱ |
• نبرد آیاکوچو | ۹ دسامبر ۱۸۲۴ |
| واحد پول | پزو Spanish Real |
| کد ایزو ۳۱۶۶ | PE |
اسپانیایی‌ها در برابر نفوذ پرتغال در برزیل در طول نصف النهاری که توسط معاهده توردسیاس ایجاد شد، مقاومت نکردند. این پیمان بین سال‌های ۱۵۸۰ تا ۱۶۴۰ بی‌معنی تلقی شد، در حالی که اسپانیا پرتغال را تحت کنترل داشت. در طول قرن هجدهم ایجاد نایب‌الملک‌های گرانادای جدید و ریو د لا پلاتا (با اخذ نواحی سرزمین پرو) اهمیت لیما را کاهش دادند و تجارت پرسود آند را به بوینس آیرس منتقل کردند، در حالی که این مسئله موجب افت روزافزون تولید در معادن و نساجی شد و به زوال تدریجی نایب الملک پرو انجامید. پرو هم مانند بسیاری از مستعمرات امپراتوری اسپانیا، هنگامی که جنبش‌های استقلال ملی در ابتدای قرن نوزدهم سر برآوردند، منحل شد. این جنبش‌ها منجر به شکل‌گیری کشور پرو امروزی و همچنین شیلی، کلمبیا، پاناما، اکوادور، بولیوی، پاراگوئه، اروگوئه و آرژانتین شدند؛ سرزمین‌هایی که اقلاً بخشی از آن‌ها در یک نقطه یا دوره نایب‌الملک پرو را تشکیل می‌داد.
تاریخچه
فتح پرو
پس از فتح پرو توسط اسپانیایی‌ها، کارل پنجم، پادشاه اسپانیا، به فاتحان این حق را اعطا کرد که در آن سرزمین فرماندهی و سیستم قانونگذاری خود را برقرار کنند؛ لذا قبل از آنکه نایب السلطنه پرو تشکیل شود، چندین فرمانداری اصلی در آن ایجاد شد. این فرمانداری‌ها از جمله کاستیل جدید (۱۵۲۹)، فرمانداری تولدو جدید (۱۵۳۴)، فرمانداری اندلس جدید (۱۵۳۴)، و استان تیرا فیرما (۱۵۳۹) بودند.
اکتشاف و استقرار (۱۶۴۳ – ۱۵۴۲)
در سال ۱۵۴۲، اسپانیایی‌ها حکومت‌های موجود را به صورت نایب‌السلطنه کاستیل جدید سازماندهی کردند، که اندکی پس از آن نایب‌السلطنه پرو نامیده شد تا به خوبی بر آمریکای جنوبی اسپانیایی کنترل یافته و آنرا اداره کنند.
در سال ۱۵۴۴، امپراتور مقدس روم کارل پنجم (کارل اول پادشاه اسپانیا) بلاسکو نونیز ولا را به عنوان نایب‌السلطنه اول پرو معرفی کرد. از ۲ سپتامبر ۱۵۶۴ تا ۲۶ نوامبر ۱۵۶۹، لوپه گارسیا د کاسترو، یک مدیر استعماری اسپانیایی که اولین اودینسیا (محکمه استیناف‌خواهی) را در آمریکای جنوبی اسپانیا تشکیل داد، نایب‌السلطنه موقت پرو بود.
اقتصاد
اقتصاد نایب‌الملک‌نشین پرو تا حد زیادی به صادرات نقره بستگی داشت. صادرات بالای نقره از نایب‌الملک‌نشین پرو و مکزیک، عمیقاً بر وضعیت اروپا تأثیر گذاشت، تا آنجا که برخی از محققان معتقدند که این صادرات باعث به اصطلاح انقلاب قیمت شد. استخراج نقره با استفاده از کارگران قراردادی و رایگان، و همچنین سیستم کار غیررایگان خدمت اجباری میتا انجام می‌شد، سیستمی که از دوران پیش از آمدن اسپانیایی‌ها به ارث رسیده بود. تولید نقره در سال ۱۶۱۰ به اوج خود رسید.
جستارهای وابسته
منابع
- ویکی‌پدیای انگلیسی
- ↑ «History of the Conquest of Peru Paperback – June 17, 2005».
- ↑ "1542: Spain's New Laws Send the Colonies into Revolution". ThoughtCo (به انگلیسی). Retrieved 2022-01-13.
- ↑ «García de Castro, Lope (?–c.1576) | Encyclopedia.com». www.encyclopedia.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۱-۱۳.
- ↑ "Viceroyalty of Peru | historical area, South America | Britannica". www.britannica.com (به انگلیسی). Retrieved 2022-01-14.
- ↑ Garner, Richard L. (1988). "Long-Term Silver Mining Trends in Spanish America: A Comparative Analysis of Peru and Mexico". The American Historical Review. 93 (4): 898–935. doi:10.2307/1863529. ISSN 0002-8762.
- ↑ «DEMOGRAPHIC COLLAPSE: INDIAN PERU, 1520-1620».
پیوند به بیرون
- Metropolitan Museum of Art Libraries.org: "The colonial Andes: tapestries and silverwork, 1530-1830" — exhibition catalog with info on the Viceroyalty of Peru (available online as PDF).