نوقشر
نوقِشر یا نئوکورتکس (neocortex)، که با نام نئوپالیوم (neopallium = نوپوشه) و ایزوکورتکس (isocortex = برابرقشر) نیز شناخته می‌شود، بخشی از مغز پستانداران است. این بخش لایهٔ بیرونی دو نیم‌کره مغزی است و خود از شش لایه I تا VI تشکیل شده‌است که VI درونی‌ترین و I بیرونی‌ترین لایه آن است. نوقشر بخشی از قشر مغز است و در همه پستانداران، در عملکرد حواس، تولید دستورهای حرکتی، تصمیم‌گیری مکانی، خودآگاهی و زبان نقش دارد.
| نوقشر | |
|---|---|
| شناسه‌ها | |
| MeSH | D019579 |
| نورونیمز | 757 |
| شناسه نورولکس | birnlex_2547 |
| TA98 | A14.1.09.304 A14.1.09.307 |
| TA2 | 5532 |
| FMA | 62429 |
فرگشت
بررسی‌های کالبدشناسی تطبیقی نشان داده‌اند که نوقشر مغز به نسبت به تازگی فرگشت یافته و همچنین پس از سایر بخش‌های مغز و روی آن رشد کرده‌است.
نوقشر در ماهی‌ها و دوزیستان حضور ندارد و تنها به شکل تحلیل‌رفته‌ای در میان بعضی خزندگان و دیگر جانوران دیده شده‌است. این بخش در موش‌ها و گربه کمتر شکل یافته، ولی در میان نخستی‌سانان بسیار رشد یافته به گونه‌ای که نقش مهمی در انسان شدن انسان خردمند (هوموساپین‌ها) ایفا می‌کند. در مقایسه، نوقشر ۲۰ درصد وزن مغز حشره‌خورها و ۸۰ درصد مغز انسان را تشکیل می‌دهد.
روانشناسی
پستاندار، رده ای جانوری است که به فرزند خود شیر می‌دهد و از او نگهداری می‌کند؛ بنابراین لازم می‌آید که واژه «نگهداری» در مغز او موجود باشد و این توسط نوقشر رخ می‌نماید. برخی از جلوه‌های نوقشر که در پستاندارن به اوج رسیده‌اند عبارتند از:
- محبت و نگرانی مادر به کودک
- عشق و همبستگی بین همسران
- ثبت خاطرات
- رؤیا در خواب عمیق
- بهبود حافظه و یادگیری
- مشارکت‌های اجتماعی
منابع
- ↑ پرندگان هوشمند هستند و حتی شاید خویشتن‌آگاه باشند!. (2020). ایسنا. Retrieved 1 June 2022, from https://www.isna.ir/news/99070705466/پرندگان-هوشمند-هستند-و-حتی-شاید-خویشتن-آگاه-باشند
- ↑ Carlson, Neil (2013). Physiology of Psychology (Eleventh ed.). Pearson. ISBN 978-0-205-23948-1.