جنبش هنری
جنبش هنری یک جریان و حرکت هنری است که تحت تأثیر تحولات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی یا عوامل دیگر شکل می‌گیرد و برای مدتی گروهی از هنرمندان را به تفکر و عملکرد مشابه می‌کشاند. این جنبش‌ها بسته به بنیان و زمینه‌های به‌وجود آورنده و توسعه‌دهندهٔ آن‌ها می‌توانند کوتاه‌مدت یا نسبتاً پایدار باشند. همچنین جنبش‌های هنری ممکن است در یک منطقهٔ جغرافیایی خاص و تنها در یک رشتهٔ هنری رایج شوند یا به‌صورت فراگیر بخش وسیعی از دنیای هنر را تحت تأثیر خود قرار دهند.جنبش هنری بلعکس سبک ، مانیفست یا بیانیه مشترک ندارد .
هنر قرون وسطی
هنر قرون وسطی (Medieval art)
- هنر بیزانسی (Byzantine art)
- هنر گوتیک (Gothic art)
- گوتیک بین‌المللی (International Gothic)
هنر رنسانس
- رنسانس (Renaissance)
- رنسانس ایتالیایی (Italian Renaissance)
- رنسانس باستانی (Renaissance Classicism)
هنر سده‌های ۱۶ تا ۱۸
- شیوه‌گرایی (Manierismo) ایتالیا: ۱۵۲۰–۱۵۸۰
- باروک (Baroque) اروپا: اواخر قرن ۱۶ - اوایل قرن ۱۸
- کلاسیسیسم (Classicism) اروپا: قرن ۱۷
- روکوکو (Rococo) اروپا: قرن ۱۸
- نوکلاسیسیسم (Neoclassicism) اروپا: قرن ۱۸
- رمانتیسیسم (Romanticism) اروپا: قرن ۱۸
هنر نوگرا
هنر نوگرا یا هنر مدرن (Modern art)
- طبیعت‌گرایی (Naturalism)
- هنر آکادمیک (Academic art)
- مکتب باربیزون (École de Barbizon) فرانسه: ۱۸۳۰–۱۸۷۰
- مکتب باربیزون آمریکایی (American Barbizon school) آمریکا: قرن ۱۹
- انجمن برادری پیشارافائلی (The Pre-Raphaelite Brotherhood) انگلستان: ۱۸۴۸ - اواخر قرن ۱۹
- مکتب هادسون ریور (Hudson River School) آمریکا: ۱۸۲۵–۱۸۷۰
- واقع‌گرایی (Realism) فرانسه: قرن ۱۹
- دریافتگری (Impressionism) فرانسه: ۱۸۶۳–۱۸۹۰
- دریافتگری آمریکایی (American Impressionism) آمریکا
- پسادریافتگری (Post Impressionism) فرانسه: ۱۸۸۶–۱۹۰۵
- مجزاگری (Cloisonnism) فرانسه: ۱۸۸۸
- ترکیب‌گری (Synthetism) فرانسه: ۱۸۸۰–۱۸۹۰
- نبی‌ها (Les Nabis) فرانسه: ۱۸۸۱–۱۸۸۹
- نودریافتگری (Neo-impressionism) فرانسه: ۱۸۸۶–۱۹۰۶
- نقطه‌چینی (Pointillism) فرانسه: دهه ۱۸۸۰
- تفکیک‌گری (Divisionnisme) فرانسه: ۱۸۸۴
- نورگرایی (Luminism)
- جنبش هنر و پیشه (Arts and Crafts movement) انگلستان: ۱۸۸۰–۱۹۱۰
- رنگمایه‌گری (Tonalism) آمریکا: ۱۸۸۰–۱۹۲۰
- نمادگرایی (Symbolism) فرانسه و بلژیک: ۱۸۸۰–۱۹۱۰
- نمادگرایی روسی (Russian Symbolism) روسیه: ۱۸۸۴–۱۹۱۰
- جنبش زیبایی پرستی (Aesthetic movement) انگلستان: ۱۸۶۸–۱۹۰۱
- فوویسم (Fauvism) فرانسه: ۱۹۰۴–۱۹۰۹
- نوفوویسم (Neofauvisme) فرانسه: دههٔ ۱۹۲۰
- مکتب پاریس (School of Paris) فرانسه: اوائل قرن ۲۰
- هنر نو (Art Nouveau) فرانسه: ۱۸۹۰–۱۹۱۴
- آرت آلارو (Art a la Rue) فرانسه و بلژیک: ۱۸۹۰–۱۹۰۵
- هیجان‌نمایی (Expressionism) آلمان: ۱۹۰۵–۱۹۳۰
- انجمن هنرمندان جدید مونیخ (Neue Künstlervereinigung München) آلمان: ۱۹۰۹
- سوارکار آبی (Der Blaue Reiter) آلمان: ۱۹۱۲
- هیجان‌نمایی انتزاعی (Abstract Expressionism) آلمان: ۱۹۱۲
- بروکه (Brücke) آلمان: ۱۹۰۵–۱۹۱۳
- فَرااِنگاشت (Transpressionism) کانادا: ۱۹۹۶
- حجم‌گرایی (Cubism) فرانسه: ۱۹۰۷–۱۹۱۴
- اُرفیسم (Orphisme) فرانسه: ۱۹۱۰–۱۹۱۳
- والاگرایی (Suprematism) روسیه :۱۹۱۳
- ناب‌گرایی (Purisme) فرانسه: ۱۹۱۸–۱۹۲۵
- آینده‌گری (Futurism) ایتالیا: ۱۹۱۰–۱۹۳۰
- آینده‌گری حجمی (Cubo-Futurism) روسیه: ۱۹۱۲–۱۹۱۵
- تابش‌گری (Rayonism) روسیه: ۱۹۱۱
- هم‌زمانی (Synchronism) آمریکا: ۱۹۱۲
- دورانگری (Vorticism) انگلستان: ۱۹۱۴–۱۹۲۰
- شکل‌آفرینی اندام‌وار (Biomorphism): ۱۹۱۵–۱۹۴۰
- دادائیسم (Dadaism) سوئیس: ۱۹۱۶–۱۹۳۰
- نئو پلاستیسیسم (Neoplasticism) هلند: ۱۹۱۷–۱۹۳۱
- نقاشی فراطبیعی (Pittura Metafisica) ایتالیا: ۱۹۱۷
- تولیدگری (Productivism) روسیه: ۱۹۱۷
- باوهاس (Bauhaus) آلمان: ۱۹۱۹–۱۹۳۳
- راست‌خط‌کاری (Precisionism) آمریکا: ۱۹۲۰
- مکتب اَشکَن (Ashcan School) آمریکا: اوایل قرن ۲۰
- واقع‌گرایی اجتماعی (Social Realism) همه جا: ۱۹۲۹
- واقع‌گرایی جادویی (Magic Realism) آلمان: ۱۹۶۰
- فراواقع‌گرایی (Surrealism) فرانسه: از ۱۹۲۰
- نقاشی اَکشِن (Action Painting) ایالات متحده آمریکا: دهه ۱۹۵۰
- آرت دکو (Art Deco) فرانسه: ۱۹۲۰–۱۹۳۰
- هنر پیشرو روسی (Russian avant-garde) روسیه: ۱۸۹۰–۱۹۳۰
- هنر شوروی (Soviet Art) روسیه: ۱۹۲۲–۱۹۸۶
- هنر بیرونی (Outsider Art) انگلستان و آمریکا: ۱۹۴۰
- مکتب واقع‌گرایی خیالی وین (Vienna School of Fantastic Realism) اتریش: ۱۹۴۶
- نودادا (Neo-dada) انگلستان و آمریکا: ۱۹۵۰
- سبک چاپ‌آرایی بین‌المللی (International Typographic Style) سوئیس: دهه ۱۹۵۰
- هنر عامه (Pop Art) انگلستان و آمریکا: دهه ۱۹۵۰
- موقعیت‌گرای بین‌الملل (Situationist International) ایتالیا: ۱۹۵۶–۱۹۷۰
- نوهیجان‌نمایی (Neo-expressionism)
- نوواقع‌گرایی (New realism)
- فوتورئالیسم (Photorealism) آمریکا: ۱۹۶۰–۱۹۷۰
- ساده‌گرایی (Minimalism) همه جا: ۱۹۶۰
- هنر دیدگانی (Op Art) همه جا: ۱۹۶۴
- کریتیویسم (Creativism)
هنر معاصر
- استاکیسم (Stuckism) بین‌المللی: ۱۹۹۹-اکنون
- دیوارنگاری (Graffiti)
- تصویروشعر (IMMAGINE&POESIA) بین‌المللی: ۲۰۰۷-اکنون
- هایپررئالیسم (Hyperrealism) آمریکا و اروپا: ۲۰۰۰
جستارهای وابسته
منابع
برابرهای فارسی از: فرهنگ مصور هنرهای تجسمی، پروِیز مرزبان و حبیب معروف، تهران: ۱۳۷۷.