مهرداد بازیاری
مهرداد بازیاری (متولد ۱۳۴۰ شیراز) مترجم و پژوهشگر است. عمدهٔ شهرت وی به‌دلیل ترجمهٔ آثار یوستین گردر است. وی از سال ۱۳۷۰ خورشیدی تا به امروز به‌طور جدی به کار ترجمه پرداخته‌است.
| مهرداد بازیاری | |
|---|---|
| زادهٔ | ۱۳۴۰ ه ش شیراز |
| ملیت | ایرانی |
| پیشه | مترجم، پژوهشگر |
| آثار | دنیای سوفی، دختر پرتقال، گلهایی بیاد آلجرنون، امیل لونه برگی، راز فال ورق، بخور، دعا کن، عشق بورز |
زندگی و تحصیلات
تحصیلات متوسطه را در شیراز به پایان رساند و سپس جهت ادامه تحصیل راهی اروپا شد؛ و در دانمارک موفق به اخذ مدرک مهندسی ساختمان و کارشناسی ارشد صنایع از دانشگاه آلبورگ شد.
شروع کار ترجمه و آشنایی با یاستین گوردر
طی بیش از ده سال اقامت در کشورهای اسکاندیناوی به فعالیت‌های فرهنگی از جمله ترجمه روی آورد. آشنایی با زبان و فرهنگ خاص شمال اروپا باعث شد که ترجمه را با کتاب‌های یوستین گردر نویسنده مشهور نروژی آغاز کند. بیشتر ترجمه‌های وی در زمینهٔ رمان‌های فلسفی است و می‌توان او را متخصص رمان‌های فلسفی گردر دانست.
از ترجمه‌های او می‌توان به دنیای سوفی، راز فال ورق، زندگی کوتاه‌است، مایا، دختر مدیر سیرک، دختر پرتقال، راز تولد، قصر قورباغه‌ها و درون یک آینه درون یک معما اشاره کرد که همه از زبان نروژی به فارسی برگردانده شده‌است.
از سال 1370 که بطور جدی به کار ترجمه و نویسندگی پرداخته و در این مدت بیش از بیست و هفت جلد کتاب ترجمه کرده‌است. وی ترجمه را بیشتر انتقال فرهنگ و سنن و افکار می‌داند تا برگرداندن لغوی متون. از اینرو علاوه بر حفظ طرز و سطح نوشتاری کتاب با درک کامل فرهنگِ زبان نویسنده به ترجمه می‌پردازد و شاید همین موضوع یکی از عوامل موفقیت وی است. بازیاری در انتخاب کتاب نیز وسواس خاصی دارد. هر کتابی را شایسته ترجمه و انتقال به خواننده نمی‌داند؛ معتقد است که کتاب باید چیزی ارزشمند و پایدار هم به مترجم و هم به خواننده تقدیم کند و در خاطره بماند. دختر پرتقال (برنده ترجمه فصل و سال ۱۳۸۹) از این جمله‌است. رمانی لطیف و زیبا که خواننده را با رازهای کهکشان و پستی و بلندی‌های زندگی و به ویژه مرگ آشنا می‌سازد. یک رمان عاشقانه و عمیق که همچون سایر آثار گردر، رازها و نقاط کور زندگی را ملموس و خواننده را به تفکر و تجسس وا می‌دارد.
وی در پیشگفتار کتاب دنیای سوفی آشنایی خود را با گردر این‌گونه بیان می‌کند:
در نروژ بودم که با گردر و دنیای سوفی آشنا شدم. کتاب تازه به چاپ رسیده بود و هنوز شهرت آن از کشورهای اسکاندیناوی فراتر نرفته بود. مطالعه آن مرا به فکر فرو برد و درهای تازه‌ای به رویم گشود. این کتاب خیلی زود مورد استقبال همگان قرار گرفت و شهرت گردر و دنیای سوفی از مرزهای شمال اروپا فراتر رفت و به حق هر دو جهانی شدند. وقتی چند سال بعد به ایران آمدم متوجه شدم شهرت کتاب به ایران هم رسیده و حتی مقالاتی درباره موضوع موفقیت‌آمیز آن در نشریات چاپ شده‌است، بدین ترتیب بود که به ترجمه آثار او روی آوردم.
افتخارات
- برنده جایزه کتاب فصل ۱۳۸۷ بهترین ترجمه رمان خارجی (رمان دختر پرتقال)
- برنده جایزه کتاب سال ۱۳۸۸ بهترین ترجمه رمان خارجی (رمان دختر پرتقال)
- برنده لوح یاد بود ترجمه برگزیده سال ادبیات علمی و تخیلی ۱۳۸۹ (رمان گلهایی بیاد آلجرنون)
کتابشناسی و آثار
از بازیاری تاکنون بیش از ۲۷ جلد ترجمه به چاپ رسیده است:
- دنیای سوفی (یوستین گردر)
- راز فال ورق (یوستین گردر)
- مایا (یوستین گردر)
- قصر قورباغه‌ها (یوستین گردر)
- راز تولد (یوستین گردر)
- درون یک آینه، درون یک معما (یوستین گردر)
- سلام، کسی اینجا نیست (یوستین گردر)
- قصری در پیرنه (یوستین گردر)
- دختر مدیر سیرک (یوستین گردر)
- دختر پرتقال (یوستین گردر)
- زندگی کوتاه‌است (یوستین گردر)
- کیش و مات (یوستین گردر)
- گلهایی بیاد آلجرنون (دنیل کیز)
- بخور، دعا کن، عشق بورز (الیزابت گیلبرت)
- متعهد (الیزابت گیلبرت)
- جادوي بزرگ (الیزابت گیلبرت)
- آخرین نفس (پل کلانیتی)
- محاکمه (کریس بوهجالين)
- قصر شیشه ای(جینت ولز)
- اشتباه در ستاره‌های بخت ما (جان گرین)
- حس برفی (لارس هوو)
- سایه باد(کارلوس رویز زافون)
- افیون (السه بت اگهولم)
- عروسک گردان (یوستین گردر)
- انا(یوستین گردر)
- پشت فرمان با مامان(ليز نورگوا)
- امیل لونه برگی دو جلد (آسترید لیندگرن)
منابع
- ↑ محمود افشاری. «Golagha Institute». دریافت‌شده در ۲۲ آذر ۱۳۹۰ خورشیدی.