مقطع
مَقطَع یا خِتام یا مُختَم در شعر فارسی، به آخرین بیت غزل یا قصیده می‌گویند. شعرا مَقطع را بر بیتی اطلاق می‌کنند که در پایان اشعار واقع و بدان ختم شود.
شاعر اگر در انتخاب لفظ و معنی در پایان شعر، دقت و حُسنِ سلیقه به‌کار ببرد، به‌طوری‌که حاصل آن دلنشین و جذاب شود، اثری خوب و خاطره‌انگیز در شنونده برجای خواهد گذاشت. در این‌صورت، در علم بدیع از آن به حُسنِ مقطع و حُسنِ ختام یاد می‌کنند.
| سر دشمنان تو – استغفراﷲ | که خود، دشمنان تو را سر نباشد– | |
| نثار سُم مَرکبت باد، اگرچه | نثاری از این کم‌بهاتر نباشد | |
سخن بر سر دشمنت قطع کردم | ||
که مَقطع از این بیت، خوش‌تر نباشد | ||
جستارهای وابسته
منابع
- همایی، حلال‌الدین (۱۳۹۱). فنون بلاغت و صناعات ادبی (ویراست اول، چاپ سی‌ویکم). انتشارات نشر هما. ص. ۷۲. شابک ۹۷۸۹۶۴۶۱۷۱۰۶۰. دریافت‌شده در ۱ اکتبر ۲۰۱۴.
- ↑ علی‌اکبر دهخدا و دیگران، سرواژهٔ «مقطع (یادداشت به خط مرحوم دهخدا، ذیل واژه)»، لغت‌نامهٔ دهخدا (بازیابی در ۱ اکتبر ۲۰۱۴).