مرورگر وب
مرورگر وب (به انگلیسی: Web browser) یا مرورگر اینترنت که غالبا به شکل خلاصه مرورگر نامیده می‌شود، نوعی نرم‌افزار کاربردی است که برای دریافت، نمایش، مرور و ارسال اطلاعات، جستجوی وب‌سایت‌ها (برای مثال: بررسی آب و هوا، تماشای فیلم و مرور اخبار) در وب جهانی یا یک وب‌سایت محلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. زمانی که کاربر یک صفحه وب را از یک وب‌سایت خاص درخواست می‌کند، مرورگر وب محتوای لازم را از سرور وب بازآوری می‌کند و سپس صفحه را بر روی دستگاه کاربر نمایش می‌دهد.
هر چند مرورگرها برای دسترسی به وب جهان‌گستر طراحی شده‌اند، اما از آنها می‌توان برای دسترسی به اطلاعات سرورهای وب در شبکه‌های خصوصی و یا پرونده‌ها در فایل سیستم‌ها نیز استفاده کرد.
مرورگر وب، موتور جستجوی وب نیست، هر چند که این دو اغلب با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند. یک موتور جستجو، وب‌سایتی است که لینک‌هایی به وب‌سایت‌های دیگر فراهم می‌کند. با این حال، برای اتصال به سرور یک وب‌سایت و نمایش صفحات آن وب‌سایت، کاربر باید یک مرورگر وب داشته باشد.
مرورگرهای وب در گستره‌ای از وسایل، از جمله کامپیوترهای رومیزی، لپ‌تاپ‌ها، تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند به کار می‌روند. در سال ۲۰۲۰، حدود ۴٫۹ میلیارد نفر، حداقل از یک مرورگر استفاده کردند. بیشترین مرورگر مورد استفاده کاربران، گوگل کروم است که ۶۳٪ از سهم بازار جهانی در همه دستگاه‌ها را در اختیار دارد و پس از آن سافاری با ۲۰٪ در رده دوم است.
در متون فنی پروتکل انتقال ابرمتن، مرورگرهای وب (و سایر کلاینت‌ها)، عاملین کاربر نامیده می‌شوند.
کروم، اج (به دنبال اینترنت اکسپلورر)، سافاری، اپرا و فایرفاکس، از محبوب‌ترین مرورگرهای وب هستند.
چگونه بهترین مرورگر را انتخاب کنیم؟
در انتخاب بهترین مرورگر وب فاکتورهای زیادی مؤثر هستند اما مهمترین آنها عبارتند از سرعت، مصرف منابع (برخی مرورگرها منابع بیشتری از رم و حافظه سیستم شما را اشغال می‌کنند نظیر کروم و برخی کمتر)، امنیت و حریم خصوصی، عملکرد مناسب و امکانات و قابلیت ها. با استفاده از فاکتورهای ذکرشده می توان بهترین مرورگر را انتخاب نمود. ناگفته نماند این موضوع طبیعی است که مرورگرها ایده آل نیستند یعنی تمام فاکتورهای مثبت بالا را یکجا ندارند اما در انتخاب باید به گونه ای عمل کرد که بیشتر فاکتورها در آنها موجود باشد.
کاربرد
هدف از یک مرورگر وب، بازآوردن محتوا از وب یا از یک دستگاه ذخیره محلی و نمایش آن بر روی دستگاه کاربر است.
فرآیند کار با مرورگر از جایی آغاز می‌شود که کاربر یک نشانی اینترنتی را، مانند https://en.wikipedia.org/، وارد مرورگر می‌کند. تقریبا تمامی نشانی‌های اینترنتی که روی وب وجود دارند با http: یا https: آغاز می‌شوند و به این معنی است که مرورگر صفحه مورد نظر کاربر را با پروتکل انتقال ابرمتن بازآوری می‌کند. در حالت پروتکل امن انتقال ابرمتن، ارتباط بین مرورگر و سرور وب به منظور امنیت و حفاظت از حریم خصوصی رمزگذاری می‌شود.
تنظیمات
مرورگرهای وب می‌توانند با یک منوی داخلی تنظیم شوند. بسته به مرورگر، این منو ممکن است به عنوان تنظیمات، امکانات و یا ترجیحات نامیده شود.
منو، انواع مختلفی از تنظیمات را دارد. به عنوان مثال، کاربر می‌تواند صفحه اصلی مرورگر و موتور جستجوی پیش‌فرض آن را تغییر دهد. همچنین می‌تواند رنگ‌ها و فونت پیش‌فرض صفحه وب را تغییر دهد. انواع اتصال شبکه و تنظیمات حریم خصوصی نیز معمولا در دسترس کاربر قرار دارد.
حریم خصوصی
در طول وبگردی، کوکی‌ها که از وب‌سایت‌های مختلف دریافت می‌شوند توسط مرورگر ذخیره می‌شوند. برخی از این کوکی‌ها حاوی اطلاعات ورود به سیستم یا تنظیمات سایت هستند که توسط کاربر تنظیم شده است. با این حال، سایر کوکی‌ها برای ردیابی رفتار کاربر در طول دوره‌های زمانی طولانی استفاده می‌شوند، بنابراین معمولا مرورگرها بخشی را در منوی خود برای حذف کوکی‌ها فراهم می‌کنند. برای مدیریت دقیق کوکی‌ها، معمولا از یک افزونه مرورگر استفاده می‌شود.
مرورگرها همچنین آیتم‌هایی در منو برای حذف تاریخچه، ورودی‌های حافظه نهان و دیگر داده‌های حساس فراهم می‌کنند. برای آنکه موارد یادشده توسط مرورگر ذخیره نشود، می‌توان از حالت مرور خصوصی استفاده کرد که تنها زمانی فعال می‌شود که از این حالت خاص استفاده کنید.
ویژگی‌ها
اکثر مرورگرهای وب چندین قابلیت مشترک دارند. به‌طور خودکار تاریخچه مرور کاربر را ثبت می‌کنند یا می‌توانند در حالت مرور خصوصی استفاده شوند که در این صورت، تاریخچه مرور کاربر ثبت نمی‌شود. همچنین به کاربران اجازه می‌دهند که بوکمارک کنند، مرورگر را با افزونه‌ها سفارشی کنند و می‌توانند رمز عبور کاربر را مدیریت کنند. برخی از مرورگرها امکاناتی چون سرویس همگام‌سازی و دسترس‌پذیری وب را برای کاربر فراهم می‌کنند.
اغلب مرورگرها قابلیت‌های رابط کاربری زیر را دارند:
- به کاربر اجازه می‌دهند تا چندین صفحه را همزمان باز کند، چه در پنجره‌های مختلف یک مرورگر، چه در تب‌های مختلف یک پنجره.
- کلیدهای بک و فوروارد، به کاربر این امکان را می‌دهد تا در میان صفحه‌هایی که بازدید کرده‌است به صفحه قبل و صفحه بعد برود.
- با کلیدهای رفرش یا ریلود و استاپ، کاربر این امکان را خواهد داشت تا صفحه فعلی را مجدداً بارگذاری کند یا عملیات بارگذاری صفحه را متوقف کند. (در اغلب مرورگرها، دکمه استاپ با دکمه ریلود ادغام شده‌است)
- دکمه هوم که با کمک آن کاربر به صفحه نخست بازمی‌گردد.
- یک نوار آدرس برای وارد کردن نشانی یک صفحه و نمایش آن و یک نوار جستجو برای وارد کردن عبارات درون موتور جستجوی وب. (در اغلب مرورگرها، نوار جستجو و نوار آدرس یکسان است)
امنیت
مرورگرهای وب از اهداف محبوب هکرها هستند که از حفره‌های امنیتی برای سرقت اطلاعات، تخریب فایل‌ها و دیگر فعالیت‌های مخرب بهره می‌برند. توسعه‌دهندگان مرورگرها به طور منظم این حفره‌های امنیتی را اصلاح و کاربران را تشویق می‌کنند که مرورگر خود را به‌روز نگه دارند. از دیگر اقدامات حفاظتی، نصب آنتی‌ویروس و اجتناب از ورود به وب‌سایت‌های مخرب است.
تاریخچه
اولین مرورگر وب، وُرد واید وِب نام داشت که در سال ۱۹۹۰ و توسط تیم برنرز-لی خلق شد. سپس نیکولا پلو را به خدمت گرفت تا مرورگر لاین مود را بنویسد که صفحات وب را روی پایانه‌های دام نمایش می‌داد.
در سال ۱۹۹۳، موزائیک عرضه شد که به عنوان «اولین مرورگر محبوب» شناخته می‌شود. واسط کاربر گرافیکی این مرورگر، مبتکرانه بود و استفاده و کار با سیستم وب جهان‌گستر را آسان می‌کرد و در نتیجه، میزان دسترسی افراد معمولی به آن گسترش یافت. این امر به نوبه خود منجر به رشد اینترنت در دهه ۱۹۹۰ شد و وب به سرعت توسعه یافت. مارک اندریسن که هدایت تیم سازنده موزائیک را بر عهده داشت، به زودی شرکت خود، نت‌اسکیپ را راه‌اندازی و در سال ۱۹۹۴ نت‌اسکیپ نویگیتور را منتشر کرد که با تاثیر از موزائیک ایجاد شده‌بود. طولی نکشید که این مرورگر، محبوب‌ترین شد.
در سال ۱۹۹۵، مایکروسافت اینترنت اکسپلورر را عرضه کرد که منجر به جنگ مرورگرها با نت‌اسکیپ شد. در عرض چند سال، مایکروسافت بازار مرورگرها را به دست خود گرفت و عمده کاربران را به سمت خود کشاند که دو دلیل عمده داشت: یکی آنکه مایکروسافت، اینترنت اکسپلورر را همراه با سیستم‌عامل ویندوز عرضه کرد و دوم آنکه رایگان بود و محدودیتی برای استفاده از آن وجود نداشت. در اوایل دهه ۲۰۰۰، استفاده از اینترنت اکسپلورر به اوج خود رسید و ۹۵٪ از سهم بازار را در اختیار گرفت.
در سال ۱۹۹۸، نت‌اسکیپ به بنیاد موزیلا تبدیل شد تا با استفاده از مدل نرم‌افزار متن‌باز، مرورگر جدیدی را ایجاد کند. نتیجه کار این بنیاد، مرورگر فایرفاکس بود که اولین بار در سال ۲۰۰۴ منتشر شد. در سال ۲۰۱۰، سهم فایرفاکس از بازار به ۳۲٪ رسید.
در سال ۲۰۰۳، اپل مرورگر سافاری را منتشر کرد. سافاری، مرورگر اصلی محصولات اپل است، اگرچه محبوبیتی در سایر محصولات نیافت.
در سال ۲۰۰۸، گوگل مرورگر کروم را راه‌اندازی کرد که به تدریج گوی سبقت را از اینترنت اکسپلورر در بازار مرورگرها ربود و در سال ۲۰۱۲، محبوب‌ترین مرورگر شد و از آن زمان، همواره سهم عمده را در بازار مرورگرها داشته‌است.
در سال ۲۰۱۵، مایکروسافت مرورگر اج را به عنوان بخشی از ویندوز ۱۰ منتشر کرد. (اینترنت اکسپلورر، همچنان در نسخه‌های قدیمی‌تر ویندوز به کار می‌رود.)
از اوایل دهه ۲۰۰۰، مرورگرها به میزان قابل توجهی اچ‌تی‌ام‌ال، سی‌اس‌اس، جاوااسکریپت و قابلیت‌های چندرسانه‌ای خود را توسعه داده‌اند. از دلایل این توسعه، قابلیت ایجاد وب‌سایت‌های پیچیده‌تر مانند وب اپلیکیشن‌ها است. عامل دیگر، افزایش قابل‌توجه اتصال باندپهن است که به افراد امکان می‌دهد تا به محتویات داده‌بر، مانند استریمینگ یوتیوب، دسترسی داشته باشند که در دوران دایل-آپ امکان‌پذیر نبود.
سهم بازار
پیوندهای وابسته
واژه‌نامه
منابع
- ↑ What is a Browser?. Google (on YouTube). 2009-04-30. Archived from the original on 2021-12-11.
Less than 8% of people who were interviewed on this day knew what a browser was.
- ↑ "What is the difference between the internet, browsers, search engines and websites?". Mozilla. 2021-06-17.
Let’s start by breaking down the differences between the internet, browsers, search engine, and websites. Lots of us get these four things confused with each other.
- ↑ "Difference Between Search Engine and Browser".
- ↑ "World Internet Users Statistics and 2019 World Population Stats". www.internetworldstats.com. Retrieved 2019-11-11.
- ↑ "Current browser market share". StatCounter. Retrieved 29 October 2021.
- ↑ "Tracking Cookies: What They Are, and How They Threaten Your Privacy". Tom's Guide. 16 September 2013. Retrieved 11 March 2019.
- ↑ "Alternatives to Cookie AutoDelete extension". AlternativeTo. Retrieved 11 March 2019.
- ↑ Balaban, David (2021-02-17). "Password Manager Comparison: Top Password Managers for 2021". eWEEK (به انگلیسی). Retrieved 2021-11-04.
- ↑ "Securing Your Web Browser". www.us-cert.gov. Retrieved 2019-04-21.
- ↑ "Tim Berners-Lee: WorldWideWeb, the first Web client". WorldWideWeb.
- ↑ Stewart, William. "Web Browser History". Archived from the original on 20 January 2011.
- ↑ Gillies, James; Cailliau, R. (2000). How the Web was Born: The Story of the World Wide Web. Oxford University Press. pp. 6. ISBN 0192862073.
- ↑ "Bloomberg Game Changers: Marc Andreessen". Bloomberg. 17 March 2011. Retrieved 2011-12-07.
- ↑ Enzer, Larry (31 August 2018). "The Evolution of the Web Browsers". Monmouth Web Developers. Archived from the original on 31 August 2018. Retrieved 31 August 2018.
- ↑ Baker, Loren (24 November 2004). "Mozilla Firefox Internet Browser Market Share Gains to 7.4%". Search Engine Journal.
- ↑ Routley, Nick (2020-01-20). "Internet Browser Market Share (1996–2019)". Visual Capitalist (به انگلیسی). Retrieved 2021-11-04.
- ↑ "Internet Explorer usage to plummet below 50 percent by mid-2012" (JPEG). Digital Trends. 3 September 2011.
- ↑ "StatCounter April-May 2012 data". Retrieved 8 May 2021.
- ↑ Blog, Windows Experience (2021-05-19). "The future of Internet Explorer on Windows 10 is in Microsoft Edge". Windows Experience Blog (به انگلیسی). Retrieved 2021-11-04.
- ↑ "Desktop Browser Market Share Worldwide". Net Applications.
