مجمع جهانی اهل بیت
مجمع جهانی اهل‌بیت، یک تشکل بین‌المللی و غیردولتی است که در سال ۱۳۶۹ خورشیدی و با پیشنهاد جمعی از فعالین دینی، به دستور سید علی خامنه‌ای تأسیس شد. این مجمع متشکل از چهار رکن اساسی مجمع عمومی، شورای عالی، دبیرکل و معاونت‌هایش اداره می‌شود. به‌طور منظم هر چهارسال یکبار یک مجمع عمومی با مشارکت اعضاء از کشورهای مختلف برگزار می‌شود.
| بنیان‌گذاری | ۱۳۶۹ |
|---|---|
| هدف | فرهنگی، پژوهشی و اطلاع‌رسانی |
| ستاد | تهران |
محدودهٔ فعالیت | تألیف، تحقیق، ترجمه و انتشار کتب شیعی |
| دبیرکل | رضا رمضانی گیلانی |
| وبگاه | |
این تشکل، یکی از زیرمجموعه‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است و مستقیماً زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی ایران اداره می‌شود. زیرمجموعه‌های بسیاری برای این تشکل گزارش شده‌است که مهمترین آنها عبارتند از خبرگزاری ابنا، دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت، دانشنامه ویکی‌شیعه، پورتال اهل‌بیت و…
تأسیس
در اردیبهشت ۱۳۶۹ در طی یک اجلاس عمومی با عنوان «اجلاس جهانی پیروان اهل‌بیت علیهم‌السلام»، در تهران برگزار شد و در پایان این اجلاس، شرکت‌کنندگان از سید علی خامنه‌ای، رهبر وقت جمهوری اسلامی ایران تقاضای تشکیل مجمعی به این نام را دادند که با موافقت او همراه شد. بر این اساس مجمع جهانی اهل‌بیت به عنوان یک تشکل بین‌المللی و غیردولتی در سال ۱۳۶۹ خورشیدی در جمهوری اسلامی ایران به ثبت رسید. این نهاد به‌طور مستقیم زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی ایران و به دست «جمعی از نخبگان» اداره می‌شود. این مرکز امروزه در مناطق مختلف دارای دفاتر فعال می‌باشد. بر اساس آخرین گزارش‌ها، ۳۹ کشور در آسیا، ۴۲ کشور در آفریقا، ۱۸ کشور در آمریکا، ۴۰ کشور در اروپا و ۲ کشور در اقیانوسیه، محل قرار گرفتن دفاتر این نهاد است.
اهداف
بر اساس سند این مجمع، از جمله اهداف تأسیس موسسه؛ احیاء و گسترش فرهنگ و معارف اسلام، حمایت و پشتیبانی از حقوق مسلمانان جهان، توسعه زیرساخت‌های مادی و معنوی شیعیان و همین‌طور کمک به رشد و اصلاح وضعیت فکری، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی شیعیان در سراسر جهان عنوان شده‌اند.
بودجه
بودجه این نهاد ۷۵ میلیارد تومان برای سال ۱۴۰۰ در نظر گرفته شده‌است. این رقم در سال ۱۳۹۹ معادل ۳۰ میلیارد تومان بود. سابقاً مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص لایحه بودجه سال ۱۳۸۶ و نسبت به افزایش بودجه برخی نهادهای فرهنگی در ایران انتقادهایی را داشت و در این خصوص به اخذ مستقل بودجه برخی موسسات از جمله مجمع جهانی اهل‌بیت در حالی که یکی از زیر مجموعه‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات می‌باشد، مطالبی را مطرح کرده‌بود.
ارکان و ساختار
ارکان اساسی مجمع جهانی اهل‌بیت را چهار بخش اساسی با عنوان‌های ذیل تشکیل می‌دهد:
- مجمع عمومی
- شورای عالی
- دبیرکل
- معاونت‌ها
مجمع عمومی، متشکل از علما و شخصیت‌های دینی و فرهنگی جهان اسلام است که به‌طور مشخص هر چهار سال یکبار برای سیاست‌گذاری‌ها و بررسی فرصت‌ها؛ در طی یک گردهمایی، به گفتگو می‌نشینند. شورای عالی نیز، جمعی از عالمان شیعی هستند که از میان اعضای مجمع عمومی منتخب می‌شوند که مسئولیت تصویب سیاست‌ها و تنظیم برنامه و بودجه بر عهده آنان است. این قسمت وظیفه نظارتی بر امور اجرایی مجمع را نیز عهده‌دار است. این شورا سالانه دو نوبت با حضور اکثر اعضاء ایرانی و خارجی برگزار می‌شود و علاوه بر اجلاس سالانه، اجلاس‌های موردی نیز دارد. دبیرکل نیز بالاترین مقام اجرایی مجمع است که از جانب شورای عالی برای اداره مجمع و اجرای مصوبات و سیاست‌ها تعیین می‌شود. بخش معاونت‌ها نیز خود متشکل از زیر بخش‌های دیگری است که هر کدام وظایف مشخصی را عهده‌دار هستند. این زیربخش‌ها عبارتند از:
- معاونت امور اجرایی
- معاونت امور اقتصادی
- معاونت امور بین‌الملل
- معاونت امور پارلمانی و حقوقی
- معاونت امور فرهنگی
- معاونت امور حوزه دبیرکل
تاریخچه
تاریخچه اجلاس‌های عمومی
- در اردیبهشت‌ماه ۱۳۶۹ اولین اجلاس جهانی پیروان اهل‌بیت با شرکت بیش از ۳۰۰ نفر از اندیشمندان جهان اسلام در تهران برگزار شد.
- پس از آن در همان سال مجمع جهانی اهل‌بیت تأسیس شد و اولین اجلاس عمومی این مجمع در یازدهم بهمن ۱۳۷۲ خورشیدی در تهران برگزار شد. در این جلسه ۳۳۰ نفر عضو از ۶۱ کشور جهان حضور داشتند که اعم از پژوهشگران، اندیشمندان، کارشناسان مسائل گوناگون و… را شامل می‌شدند.
- پس از آن دومین اجلاس مجمع در بهمن ۱۳۷۶ در تهران برگزار شد که اینبار ۳۵۰ عضو از ۵۶ کشور را شامل می‌شد.
- سومین اجلاس مجمع عمومی، در مهرماه ۱۳۸۲ صورت پذیرفت. در این اجلاس ۵۰۰ نفر از ۸۰ کشور حاضر شدند و در طی این اجلاس، کمیته‌هایی برای ساماندهی مسائل اقتصادی شیعیان جهان و همین‌طور دفاع از حقوق آنها بر پایه مبانی و مفاهیم حقوق‌بشر تشکیل شد.
- مردادماه ۱۳۸۶ اجلاس چهارم مجمع عمومی برگزار شد. در این جلسه ۵۱۰ نفر از اعضاء از ۱۱۰ کشور مختلف جهان شرکت داشتند.
- اجلاس پنجم در شهریور ۱۳۹۰ برگزار شد و متشکل از ۶۰۰ عضو از ۱۲۰ کشور بود.
- اجلاس ششم نیز در تاریخ مردادماه ۱۳۹۴ برگزار شد ۷۰۰ نفر از اعضاء در آن شرکت داشتند.
- اجلاس هفتم نیز با شعار «اهل بیت(ع)، محور عقلانیت، عدالت و کرامت» در ۱۰ تا ۱۲ شهریور ۱۴۰۱ش با حضور ۳۰۰ مهمان از ۱۳۰ کشور در تهران برگزار شد.
تاریخچه انتصابات
در جلسه شهریور ۱۳۹۱ محسن مجتهد شبستری به عنوان رئیس شورای عالی، قربانعلی دری نجف‌آبادی نایب رئیس این شورا و سید ابوالحسن نواب به عنوان دبیر آن انتخاب شدند.
در ۲ شهریور ۱۳۹۸ از جانب سید علی خامنه‌ای، رضا رمضانی به عنوان دبیرکل این مجمع منصوب شد.
فهرست‌ها
فهرست دبیرکل‌ها
فهرست دبیرکل‌های این مجمع به ترتیب تاریخ عبارتند از:
- محمدعلی تسخیری؛ از اردیبهشت ۱۳۶۹ تا مرداد ۱۳۷۸
- علی‌اکبر ولایتی؛ از مرداد ۱۳۷۸ تا مهر۱۳۸۱
- محمدمهدی آصفی؛ از مهر ۱۳۸۱ تا فروردین ۱۳۸۳
- محمدحسن اختری؛ از فروردین ۱۳۸۳ تا شهریور ۹۸
- رضا رمضانی؛ از شهریور ۹۸ تاکنون.
فهرست رئیسان شورای عالی
رئیسان شورای عالی عبارتند از:
- ابراهیم امینی؛ از بدو تأسیس تا خرداد ۱۳۷۹
- محمدتقی مصباح یزدی؛ از خرداد ۱۳۷۹ تا آبان ۱۳۹۱
- محسن مجتهد شبستری؛ از آبان ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۸
- محمدحسن اختری؛ از ۱۳۹۸ تا کنون
فهرست انجمن‌ها، سازمان‌ها، ارگان‌ها، شرکت‌ها و موسسات تحت نظارت
انجمن‌ها و سازمان‌هایی که تحت نظارت مجمع جهانی اهل‌بیت در حال فعالیت هستند عبارتند از:
- دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت علیهم‌السلام
- شرکت توسعه تجارت مجاب (بازرگانی)
- شرکت تعاونی مجاب کوثر
- کمیته خیرین پیرو اهل‌بیت علیهم‌السلام
- خبرگزاری اهل‌بیت علیهم‌السلام ـ ابنا
- پورتال بزرگ اهل‌بیت علیهم‌السلام
- سایت ذکری
- ویکی‌شیعه
- سازمان بین‌المللی پزشکان امامیه
- انجمن صنفی حقوقدانان پیرو اهل‌بیت
- انجمن صنفی نویسندگان و روزنامه نگاران
- انجمن صفی بازرگانان پیرو اهل‌بیت
- فدراسیون ورزشکاران پیرو اهل‌بیت
- انجمن زنان دانشمند پیرو اهل‌بیت
- انجمن زنان هنرمند پیرو اهل‌بیت
- انجمن زنان مبلغه پیرو اهل‌بیت
- انجمن زنان مداح پیرو اهل‌بیت
- جایزه بزرگ پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله
- جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس
فهرست مجلات تحت نظارت
مجلاتی که از جانب مجمع جهانی اهل‌بیت به زبان‌های مختلف چاپ و نشر می‌شوند عبارتند از:
- اهل‌بیت علیهم‌السلام؛ به دو زبان گرجی و آذری
- انتظار؛ به زبان بنگلا
- بلاغ؛ به زبان فارسی.
- پیام ثقلین؛ به زبان اسپانیایی
- پیام ثقلین؛ به زبان انگلیسی
- پیام ثقلین؛ به زبان عربی.
- پیام زینب؛ به زبان اردو
- توحید؛ به زبان نروژی.
- ذوی‌القربی؛ به زبان مالایو
- سلام؛ به زبان فنلاندی
- طوبی؛ به دو زبان اردو و هندی
- فرشتگان کوچک؛ به زبان اسپانیایی
- پفریاد؛ به زبان ترکی آذری
- قبله؛ به زبان ترکی استانبولی
- کوثر؛ به زبان اسپانیایی.
- کوثر؛ به زبان روسی (داغستان)
- کوثر؛ به زبان فارسی
- گنجینه مجمع؛ به زبان فارسی
- مصباح الهدی؛ به زبان اردو
- نوای علم؛ به زبان اردو
- نور؛ به زبان بنگلا
- هادی؛ به زبان گجراتی
جستارهای وابسته
- مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
- مجمع جهانی بیداری اسلامی
منابع
- ↑ «آشنایی با مجمع جهانی اهل بیت (ع)». همشهری آنلاین. ۲۰۰۹-۰۷-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۵.
- ↑ «معرفی مجمع - مجمع جهانی اهل بیت». www.ahl-ul-bayt.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۵.
- ↑ «سهم قرآن و نماز از بودجه ۱۴۰۰». ایسنا. ۲۰۲۰-۱۲-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۵.
- ↑ «سهم قرآن، نماز و مسجد و حوزه‌های علمیه از بودجه سال ۹۹». ایسنا. ۲۰۱۹-۱۲-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۵.
- ↑ «انتقاد مرکز پژوهش‌های مجلس از افزایش بودجه برخی دستگاه‌های فرهنگی». همشهری آنلاین. ۲۰۰۷-۰۲-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۵.
- ↑ «متن کامل بیانیه پایانی اجلاس‌عمومی مجمع‌جهانی اهل بیت». همشهری آنلاین. ۲۰۰۷-۰۸-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۵.
- ↑ «مراسم اختتامیه هفتمین اجلاس مجمع عمومی مجمع جهانی اهل بیت(ع)»، خبرگزاری مهر؛ «اختتامیه هفتمین اجلاس مجمع عمومی مجمع جهانی اهل بیت(ع)»، خبرگزاری ابنا.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۵ ژوئیه ۲۰۱۳.
- ↑ «رهبر انقلاب دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع) را منصوب کردند». همشهری آنلاین. ۲۰۱۹-۰۸-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۵.