ماهیخزندهسانان یا ایکتیوسورها (نام علمی: Ichthyosauria) نام یک راسته از کلاددوکاوان است. واژه ایکتیوسور از کلمهٔ یونانی ιχθυς/ichthys به معنای ماهی و یونانیσαυρος/sauros به معنای مارمولک تشکیل یافتهاست. ایکتیوسورها گروهی از خزندگان دریایی کاملاً آبزی بودند که ظاهری شبیه ماهیان و آببازسانان داشتند و در طول دورانمیانه زیستیفرگشت یافتند بر اساس شواهد سنگوارهای، آنها تقریباً ۲۵۰ میلیون سال پیش ظاهر شدند و حدود ۹۰ میلیون سال پیش نیز منقرض شدند.
فسیل یا سنگواره ماهیخزنده باراکوداسائورویدس، این سرده از راسته ماهیخزندهسانان (ایکتیوسورها) است که منقرض شدهاست. ماهیخزنده باراکوداسائورویدس از خزندگان پیش از تاریخ آسیا میباشد که در دوره تریاس میانه زندگی میکردهاست. فسیل این خزنده-ماهی در گوئیژوچین کشف شد و در سال ۲۰۱۰ میلادی توصیف علمی گردید.
اینکه در آغاز دوره تریاس ایکتیوسورها
از کدام گروه از خزندگان اولیه به وجود آمدند هنوز مشخص نیست و تا کنون چندین گروه از خزندگان اولیه به عنوان اجداد ایکتیوسورها مطرح شدهاند. ایکتیوسورها کاملاً با زندگی در دریا تطابق یافته بودند و دیگر قادر نبودند که به خشکی بازگردند. این جانوران با آن که از خزندگان بودند به جای تخمگذاری بچههای خود را به روش زندهزایی به دنیا میآوردند. کوچکترین گونه کشف شده از ایکتیوسورها تنها ۳۰ سانتی متر طول داشت در صورتی که بزرگترین گونه کشف شده تا ۲۱ متر رشد میکرد. با این وجود اغلب ایکتیوسورها بهطور میانگین ۲ تا ۴ متر طول و سرعتشان بوده در آب به ۴۰ کیلومتر در ساعت میرسید. ایکتیوسورهای اولیه که در دوره تریاس می زیستند اغلب بسیار بزرگ بودند و زندگی مشابه نهنگها داشتند اما در طول دورههایژوراسیک و کرتاسه اندازه گونههای جدید کوچکتر شد و نحوه زندگیشان بیشتر شبیه به دلفینها شد. ایکتیوسورها حدود ۲۴ میلیون سال پیش از وقوع رویداد انقراض کرتاسه-پالئوژن منقرض شدند و علت انقراض آنها هنوز مشخص نیست. اما کاهش تعداد ایکتیوسورها و انقراضشان همزمان بود با ظهور و گسترش موساسوریان بنابراین شاید عامل انقراض ایکتیوسورها رقابت آنها با موساسوریان بوده باشد.
