ماهواره زمین‌همگام
ماهواره زمین‌همگام یا ماهواره زمین‌آهنگ (انگلیسی: Geosynchronous satellite) ماهواره‌ای است که در مدار زمین‌آهنگ قرار دارد و دوره مداری آن با دوره گردش زمین یکسان است. این‌گونه ماهواره‌ها پس از هر زمان نجومی به موقعیت خود در آسمان باز می‌گردد. ماهواره زمین‌ثابت نمونه‌ای خاص از ماهواره‌های زمین‌آهنگ است که دارای مدار زمین‌ثابت (مدار زمین‌آهنگ دایره‌ای بالای استوا) است. مدار بیضوی توندار نوع دیگری از مدار زمین‌آهنگ است که توسط ماهواره‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مزیت ماهواره‌های زمین‌آهنگ این است که نسبت به یک نقطه خاص بر روی زمین و نیز نسبت به ایستگاه‌های زمینی همیشه در یک محدوده از آسمان باقی می‌مانند. ویژگی مشخص ماهواره‌های زمین‌ثابت این است که همیشه در یک نقطه خاص در آسمان باقی می‌مانند، بدین معنی که گیرنده‌های زمینی این ماهواره‌ها نیاز به جابه‌جایی نداشته و می‌توانند در یک جهت ثابت باشند. ماهواره‌های زمین‌آهنگ اغلب برای اهداف مخابراتی به‌کار می‌روند. شبکه زمین‌آهنگ به شبکه‌ای مخابراتی گفته می‌شود که از مجموعه ماهواره‌های زمین‌آهنگ ساخته شده است.
کاربردها
حدود ۶۰۰ ماهواره زمین‌آهنگ وجود دارد که برخی از آن‌ها فعال نیستند.
به‌نظر می‌رسد که ماهواره‌های زمین‌ثابت در یک نقطه بر فراز استوا ثابت شده‌اند. آنتن زمینی این ماهواره‌ها نیز در یک نقطه و جهت ثابت قرار دارند و نیازی به جابه‌جایی آن‌ها نیست. این ماهواره‌ها باعث انقلابی در مخابرات جهانی، پخش تلویزیونی و پیش‌بینی وضع هوا شده‌اند و کاربردهای مهمی در امور نظامی و اطلاعاتی دارند.
یکی از معایب ماهواره‌های زمین‌ثابت تأخیر زمان رفت و برگشت سیگنال‌های موج‌های رادیویی به میزان ۰/۲۵ ثانیه است که به‌دلیل ارتفاع زیاد ماهواره پدید می‌آید و باعث بروز مقدار ناچیز ولی مهم نهفتگی می‌شود. عیب دیگر این ماهواره‌ها پوشش جغرافیایی ناقص آن‌هاست که دریافت سیگنال‌های ماهواره در ایستگاه‌های زمینی واقع در بالاتر از ۶۰ درجه عرض جغرافیایی و ارتفاع کم را با مشکل مواجه می‌کند.
جستارهای وابسته
- مدار زمین‌آهنگ
- مدار زمین‌ثابت
- فهرست ماهواره‌ها در مدار زمین‌آهنگ
- تلویزیون ماهواره‌ای
منابع
- ↑ «ماهوارهٔ زمین‌همگام» [فیزیک] هم‌ارزِ «geosynchronous satellite»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر ششم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۸۵-۶ (ذیل سرواژهٔ ماهوارهٔ زمین‌همگام)