مارمولک شاخشاخی
مارمولک شاخشاخی (نام علمی: Phrynosoma) نام یک سرده از تیره شاخیمارمولکان است. این نوع مارمولک میتواند از طیف وسیع و گستردهای از ابزار برای جلوگیری از شکار شدن استفاده کند، سادهترین ترفند مارمولک شاخشاخی استتار به روش تغیر رنگ میباشد، در حقیقت. استتار، زمانی که این مارمولک مورد تهدید قرار میگیرد به عنوان اولین دفاعش شناخته شده اما این تنها حربهٔ دفاعی او نیست و چند ترفند دیگر وجود دارد که باعث استثناء بودنش میشود از جمله اینکه میتواند بدنش را به وسیلهٔ باد کردن بزرگ، سفت و پف کرده جلوه دهد و همین امر باعث میشود تا شکارچی فکر کند با یک جسم سفت و سخت که مناسب بلعیدن نیست طرف است، اما ترفند اصلی و متمایز این مارمولک پاشیدن خون از گوشهٔ چشمها به شکل پاشش سرنگی است، حداقل هشت گونه از این نوع مارمولک شناسایی شده که قادر به انجام این مکانیزم دفاعی هستند که میتوانند از گوشههای چشم خود خون را برای مسافت ۵ فوت (۱/۵ متر) پرتاب کنند. آنها این کار را با محدود کردن جریان خون در قسمت ناحیهٔ سر و سپس رهاسازی جریان همراه با پارگی عروق کوچک در اطراف پلک خود انجام میدهند، این امر نه تنها باعث سردرگمی شکارچیان میشود بلکه به دلیل اینکه خون برای سگها و گربهها یک طعم بد در چرخهٔ غذایی است معمولاً از نزدیکی به چنین طعمه و خوردنیهایی اجتناب میکنند، این شیوه هر چند در مورد سگها و گربهها عملکرد خوبی داشته اما به نظر میرسد تاثیری بر روی پرندگان شکاری ندارد، تنها سه گونه از این نوع مارمولک قادر به پاشش از فاصلهٔ نزدیک هستند.
مارمولک شاخدار | |
---|---|
مارمولک شاخشاخی، Phrynosoma | |
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | جانوران |
شاخه: | طنابداران |
رده: | خزندگان |
راسته: | پولکداران |
تیره: | شاخیمارمولکان |
سرده: | Phrynosoma |
پانویس
- ↑ Middendorf III, G.A.; Sherbrooke, W.C. & Braun, E.J. (2001): Comparison of Blood Squirted from the Circumorbital Sinus and Systemic Blood in a Horned Lizard, Phrynosoma cornutum. The Southwestern Naturalist., 46(3): 384-387.
- ↑ Sherbrooke, W.C. & Middendorf III, G.A. (2001): Blood-Squirting Variability in Horned Lizards (Phrynosoma). Copeia., 2001(4): 1114-1122.
- ↑ Sherbrooke, W.C. & Middendorf III, G.A. (2004): Responses of Kit Foxes (Vulpes macrotis) to Antipredator Blood-Squirting and Blood of Texas Horned Lizards (Phrynosoma cornutum). Copeia., 2004(3): 652-658.
- ↑ Hodges, W.L. (2004): Defensive blood squirting in Phrynosoma ditmarsi and a high rate of human-induced blood squirting in Phrynosoma asio. The Southwestern Naturalist, 49(2): 267-270.