فولادمحله
فولادمحله یا پولادمحله یکی از روستاهای زبان طبریزبان بخش شهمیرزاد شهرستان مهدیشهر در استان سمنان است. فولادمحله در ۵۰ کیلومتری شمال شرقی شهر مهدیشهر، ۷۵ کیلومتری شمال خاوری سمنان، ۷۰ کیلومتری دامغان، ۴۰ کیلومتری کیاسر و ۱۰۵ کیلومتری ساری قرار دارد. فولاد محله مرکز دهستان پشتکوه است. بر پایه سرشماری در سال ۱۳۹۵ جمعیت فولادمحله ۲٬۵۱۸ نفر (۸۵۲خانوار) و در سال ۱۳۹۰ ۳٬۹۱۰ نفر (۱۰۵۰ خانوار) و در سال ۱۳۷۵ ۱٬۸۱۵ نفر (۴۱۴ خانوار) بودهاست. این روستا دارای ساختمان دهیاری، ساختمان شورای اسلامی، پاسگاه انتظامی، پایگاههای مقاومت بسیج، پایگاه هلال احمر و اورژانس، ایستگاه اقلیمشناسی، سالن چندمنظوره ورزشی و زمین چمن طبیعی، خانه کشتی، خانه عالم، مرکز بهداشتیدرمانی و خانه بهداشت، مرکزمخابرات، ساختمان ترویج کشاورزی، پست بانک، شرکتهای تعاونی و… است.
اطلاعات کلی | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | سمنان |
شهرستان | مهدیشهر |
بخش | شهمیرزاد |
دهستان | پشتکوه (مهدیشهر) |
نام محلی | پول مله |
نامهای قدیمی | پولادمحله |
۳۶°۰۴′شمالی ۵۳°۲۶′شرقی / ۳۶٫۰۶°شمالی ۵۳٫۴۳°شرقی | |
مردم | |
جمعیت | ۲۵۱۸ نفر (سرشماری ۹۵) |
جغرافیای طبیعی | |
ارتفاع از سطح دریا | ۱۸۶۰ متر |
آبوهوا | |
بارش سالانه | ۳۹۰ میلیمتر |
اطلاعات روستایی | |
کد آماری | ۲۴۰۹۴۴ |
پیششمارهٔ تلفن | ۳۳۶۷–۰۲۳ |
فولادمحله تا قبل از سال ۱۳۶۲ از مازندران بخش دودانگه و چهاردانگه بودهاست. زبان مردم فولاد محله زبان طبری است.
بر پایهٔ تقسیمات جدید دو دهستان از دهستانهای بخش دودانگه (یعنی نرمآب دو سر و پشتکوه) از این بخش جدا و به ترتیب به بخش چهاردانگه و شهرستان مهدیشهر پیوست شدند. پس از ارتقای مهدیشهر به شهرستان این شهر در بخش شهمیرزاد قرار گرفت.
خاستگاه نامگذاری
- روایت صنیعالدوله در سفرنامهٔ خود معروف به مطلعالشمس:
«در وجه تسمیه این قریه گویند فولاد نامی از اهالی خراسان قبل از استیلای عرب بر عجم به این ناحیه آمده و بنای این قریه را نهاده و چون اهالی مازندران قریه را محله میگویند اینجا را فولادمحله نامیدهاند.»
- روایت حسین بنافتی در «شجرة الامجا فی تاریخ میر عماد» ص ۲۴:
«بعد از تخریب روستای بولا به مکان فعلی آمدند و روستایی بنا کردند که به آن بولا محله میگفتند بعد به تحریف و تعبیر به فولاد محله معروف گردید.»
کتاب های تالیف شده
- کتاب فولادمحله نگین طبرستان، نویسنده سیدرضی موسوی فولادی ، انتشاران حبله رود ، سال 1399 . با سه موضوع جغرافیا، تاریخ و فرهنگ مردم فولادمحله به چاپ رسیده است.
- کتاب فرهنگ واژگان تبری پولا ، نویسنده سیدرضی موسوی فولادی ، انتشارات حبله رود ، سال 1400 به چاپ رسیده است این کتاب دارای رسم الخط مازندرانی بوده و بیست و دو هزار واژه اصیل تبری مردم فولادمحله در آن به نگارش در آمده است.
- کتاب بازی های بومی محلی فولادمحله ، نویسنده سید رضی موسوی فولادی ، انتشارات حبله رود ، سال 1400 به چاپ رسیده است در این کتاب به معرفی 73 بازی بومی محلی فولادمحله پرداخته شد.
- کتاب دیم به دریا ( کوچ نشینی کشاورزان کوچنده فولادمحله و هزارجریب به کرانه دریای خزر ) ، نویسنده سیدرضی موسوی فولادی ، انتشارات حبله رود ، سال 1401 ، به چاپ رسیده است . این کتاب اولین کتابی است که به موضوع جغرافیای انسانی کشاورزان کوچنده در شمال کشور و شرح حال کوچ پاییزه و بهاره کشاورزان کوچنده فولادمحله می پردازد.
فولادمحله در کتابها
- دهی است از بخش دودانگه شهرستان ساری ۱۳۰۰ نفر سکنه دارد. آب آن هفت رشته قنات و چشمهها و محصول عمدهاش غله و لبنیات است. زنان شال گلیم و کرباس میبافند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران پوشینهٔ سوم)
- هزارجریب بلوکی است بسیار معتبر هم دهات قشلاقی و هم دهات ییلاقی دارد. از طرف ساری که بخواهند آنجا روند کوههای بلند و راههای سخت دارد. دهات و خاکش منصل به دهات سمنان و دامغان میشود. فولاد محله یکی از دهات معتبر آنجاست .(افضل الملک، رکن الاسفار، ص ۱۴۴)
- فولاد محله نام یکی از روستاهای دودانگه (رابینو- سفرنامهٔ مازندران و استرآباد – ص ۱۸۷)
- در کتاب سازمان جغرافیایی ارتش فرهنگ جغرافیایی استان دوم سال ۱۳۲۹ آمدهاست: «فولادمحله از هزارجریب و قریه معتبر است که با پانصد خانوار و مرکز تابستانی حکام هزارجریب میباشد»
- شاهراه تاریخی پیش از اسلام راه ری، سمنان، شهمیرزاد، فولاد محله بود که راه تپورستان در نزدیکی فولاد محله جدا شده و با گذشتن از روستای باستانی پرور، کلیم، کاورد به دو شعبه تقسیم میشد. (اسدالله عمادی، بازخوانی تاریخ مازندران ص ۲۵)
- کریم خان زند در تعقیب خان قاجار تا تهران آمد و از آنجا شیخ علی خان را با چهل هزار سپاه از طایفهٔ افغان، ازبک و الوار را روانهٔ مازندران کرد. سپاه زند به فیروزکوه رسید و در فکر تصرف ساری بود. خان قاجار که دامغان را در محاصره داشت، از تصرف آن چشمپوشی و از راه «فولاد محله هزارجریب» به ساری رفت. (روضةالصفا پوشینهٔ ۹ ص ۷۵)
ورزش
بیسبال رشته ورزشی رایج و محبوب در این روستا است. آنچنان که تقریباً تمامی اعضا و کادر فنی باشگاه «دهیاری» از اهالی روستای فولادمحله هستند. این باشگاه در لیگ بیسبال باشگاههای کشور حضور دارد و بازیهای خانگی این تیم در زمین بیسبال فولادمحله برگزار میشود. فولادمحله در تمامی ردههای سنی این رشته ورزشی دارای تیم است. در سال ۱۳۸۸ این منطقه دارای ۴ بازیکن ملی پوش بیسبال بودهاست.
ارتقاء به شهر
در سال ۱۳۹۱ به موجب آخرین سرشماری صورت گرفته، جمعیت فولادمحله حد نصاب شهر شدن را به دست آورد و این مسئله هم اینک در دست پیگیری است.
سیاستمداران
- مهدی احمدی فولادی که از اهالی این روستا بهشمار میآمد، مدیرکل آموزش و پرورش استان مازندران در دوره اصلاحات بود.
پانویس
- ↑ «در نواحی شمالی شهرستان مهدیشهر مناطقی چون شهمیرزاد و روستاهای این بخش مانند (فولادمحله، چاشم و …)، به دلیل مجاورت به استان مازندران با اندک تغییری به لهجه مازندرانی سخن میگویند». سازمان مدیریت و برنامهریزی استان سمنان.
- ↑ «پیشینه تاریخی سمنان (زبان در استان سمنان)». وبسایت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات. بایگانیشده از اصلی در ۲۶ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲۵ مه ۲۰۲۲.
- ↑ [۱]، تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵.
- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲..
- ↑ سرشماری عمومی نفوس و مسکن-۱۳۷۵ شناسنامه آبادیهای کشور استان سمنان، مرکز آمار ایران، اسفند ۱۳۷۶، ص. ص۱۸
- ↑ ، سمنان: دفتر برنامه و بودجهٔ سمنان، ۱۳۵۵، ص. ص ۸۷
- ↑ دکتر منوچهر مؤتمنی طباطبائی، حقوق اداری، ویراست سوم، چاپ سمت، صفحهٔ 95: بر پایهٔ قانون تقسیمات کشوری و وظائف فرمانداران و بخشداران مصوب 16 آبانماه 1316 خورشیدی کشور ایران به ده استانِ آذربایجان شرقی و غربی، اصفهان، خراسان، خوزستان، فارس، کرمان، کرمانشاه، گیلان، مازندران و 49 شهرستان تقسیم گردید. (در سال 1340 فرمانداری کل سمنان ایجاد و از مازندران جدا شد).
- ↑ «در نواحی شمالی شهرستان مهدیشهر مناطقی چون شهمیرزاد و روستاهای این بخش مانند (فولاد محله، چاشم و …)، به دلیل مجاورت به استان مازندران با اندک تغییری به لهجه مازندرانی سخن میگویند». سازمان مدیریت و برنامهریزی استان سمنان.
- ↑ «پیشینه تاریخی سمنان (زبان در استان سمنان)». وبسایت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات. بایگانیشده از اصلی در ۲۶ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲۵ مه ۲۰۲۲.
- ↑ «دودانگهٔ امروزی». مرگاب.
- ↑ روستایی بزرگ و آباد در قلب جنگل انبوه بولا، در جنوب پاجی میانای کنونی. این روستا به علت نامعلومی از بین رفت
- ↑ استان دوم، مازندران بود
- ↑ شبکه ورزش ایران.
- ↑ «ارتقای فولاد محله به شهر بزودی تحقق مییابد». مهدیشهرنیوز. ۷ آذر ۱۳۹۱. بایگانیشده از اصلی در ۱ دسامبر ۲۰۱۲.
منابع
- سایت میراث فرهنگی سمنان بایگانیشده در ۲۷ مارس ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine
- دانشگاه علوم پزشکی سمنان بایگانیشده در ۱۳ ژوئیه ۲۰۰۶ توسط Wayback Machine