غیر رزمی
غیر رزمی (انگلیسی: Non-combatant) اصطلاحی است در حقوق بین‌الملل بشردوستانه برای تعریف افراد غیرنظامی که به‌طور مستقیم در جنگ شرکت نمی‌کنند. آنها رزمندگان تکنسین فوریت‌های پزشکی یا به‌طور عام خانواده‌های پرسنل نظامی هستند که از اعضای نیروی نظامی متخاصم به‌شمار می‌روند و جزو افراد حفاظت شده به دلیل دسته‌بندی مأموریت ایشان محسوب می‌شوند. آنچنانکه در پروتکل الحاقی کنوانسیون ژنو موقعیت قانونی غیررزمی ایشان در آن تشریح شده‌است و در ژوئن ۱۹۷۷ به ثبت رسیده و به رسمیت شناخته شد. پیکارگر یا رزمنده نیز ترم فرانسوی است در حقوق بین‌الملل بشردوستانه، همچنین بی‌طرفی در روابط بین‌الملل به افرادی گفته می‌شود که در یک درگیری یا منازعه متخاصم در جنگ شرکت ندارند. این موقعیت قانونی ابتدا در کنوانسیون اول ژنو در ۱۸۶۴ به رسمیت شناخته شد.
تاریخچه
کنوانسیون لاهه ۱۸۹۹ و ۱۹۰۷
معاهدات و اعلامیه‌های بین‌المللی می‌باشند که در دو کنفرانس بین‌المللی صلح در شهر لاهه در هلند مورد مذاکره قرار گرفته‌اند. اولین کنفرانس لاهه در سال ۱۸۹۹ و دومین کنفرانس لاهه در سال ۱۹۰۷ برگزار شد. همراه با کنوانسیون ژنو، کنوانسیون لاهه جزو اولین اعلامیه‌های رسمی از قوانین جنگ و جنایات جنگی در بطن قوانین بین‌المللی سکولار به‌شمار می‌آیند. کنفرانس سومی هم برای ۱۹۱۴ برنامه‌ریزی شده بود که به ۱۹۱۵ موکول شد ولی با شروع جنگ جهانی اول برگزار نگردید.
در ۱۸ مه ۱۸۹۹ به پیشنهاد نیکلای دوم امپراتور روسیه، اولین کنفرانس معروف به کنفرانسهای صلح در شهر لاهه هلند با هدف حفظ صلح تشکیل گردید. در این کنفرانس ۲۶ کشور شامل ۲۰ کشور اروپایی و آمریکا و مکزیک، ایران، چین، ژاپن و سیام شرکت کردند.
از دستاوردهای مهم کنفرانسهای صلح لاهه که نقطه عطف مهمی در توسعه حقوق بین‌الملل است محدود کردن کشورها از انجام بعضی اقدامات است و ضمانت اجرای تخلف از آنها در چارچوب دولت محوری و دستیابی به دو عنوان ۱- مقابله به مثل ۲- اقدامات تلافی جویانه است.
کنوانسیون ژنو
پیمان ژنو، پیمانی است که بین کشورهای امضاکننده بسته شده‌است و پراهمیت‌ترین ماده حقوق بین‌الملل بشردوستانه است. کنوانسیون ژنو مفادی را برای زمان جنگ وضع کرده‌است که از افرادی که دیگر در جنگ نیستند حفاظت و حمایت می‌کند. بنیان‌گذاری و گسترش کنوانسیون ژنو بر اساس تجربه‌هایی است که حکومت‌ها در دوران جنگ‌هایشان گرد آورده بودند.
نهضت بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر نخستین پیشگام در امور بشردوستانه بین‌المللی می‌باشد که منطبق با حقوق بین‌الملل رفتار می‌کند. این نهضت در زمینه محافظت از زخمی‌ها و بیماران عضو در نیروهای مسلح کشورها در نبردهای زمینی، دریایی و همچنین در زمان اسارت فعالیت می‌کرد. در سال ۱۹۴۹، با تصویب کنوانسیون ژنو، چهارچوب کلی جدیدی برای کمک به نیازمندان در شرایط جنگی فراهم آمد.
جستارهای وابسته
- حاکمیت قانون در منازعات مسلحانه
- پیکارگر
- کنوانسیون اول ژنو
- کنوانسیون چهارم ژنو
- حقوق بشر
- حقوق پناهندگی
- حقوق کیفری بین‌المللی
- حقوق بین‌الملل بشردوستانه
- کمیته بین‌المللی صلیب سرخ
- حقوق بین‌الملل عرفی
- ابزار حقوق بشر بین‌الملل
- نظریه جنگ مشروع
- جنگ تمام‌عیار
منابع
- ↑ Article 51.3 of Protocol I to the Geneva Conventions states, "Civilians shall enjoy the protection afforded by this section, unless and for such time as they take a direct part in hostilities".
- ↑ "Hague Peace Conference 1899" (PDF). Oxford University Press. Retrieved 30 April 2019.
- ↑ "The Avalon Prject - Laws of War: Laws and Customs of War on Land (Hague IV); October 18, 1907". avalon.law.yale.edu. Retrieved 2019-04-30.
- ↑ Convention pour le règlement pacifique des conflits internationaux (official French text).
- ↑ Certified true copy of the Convention for the pacific settlement of international disputes (1899).
- ↑ Convention with respect to the laws and customs of war on land (1899): Parties بایگانی‌شده در ۳ فوریه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine.
- ↑ Convention for the adaptation to maritime warfare of the principles of the Geneva Convention of 22 August 1864 (1899): Parties بایگانی‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۳ توسط Archive.today.
- ↑ Declaration concerning the prohibition of the discharge of projectiles and explosives from balloons or by other new analogous methods (1899): Parties بایگانی‌شده در ۱۵ مارس ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine.
- ↑ Declaration concerning the prohibition of the use of projectiles with the sole object to spread asphyxiating poisonous gases (1899): Parties بایگانی‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine.
- ↑ «Declaration concerning the prohibition of the use of bullets which can easily expand or change their form inside the human body such as bullets with a hard covering which does not completely cover the core, or containing indentations (1899): Parties». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۱۸.