عید
عِید به مناسبت ها و تعطیلات اسلامی گفته می شود که مسلمانان یک جامعه آن را جشن می‌گیرند.
عید صوفی
صوفیان دو عید دارند: عید عام و عید خاص.
عید عام: این عید ویژه ی همه ی صوفیان است و مضمون آنرا سنائی چنین شرح داده است:
بدین معنا که صوفیان هر دَمی دو عید دارند در حالیکه بعضی از ارباب علمِ ظاهر مانند عنکبوت هر زمان با دَم خود تور و بَندی درست می کنند و با بافته های زبان دامی می گسترانند تا عوام خلق را بسان مگس به دام اندازند.
معنای اینکه صوفیان هر دَمی دو عید دارند این است که چون دَم را فرو می برند به صفات حق (اسم جامع) توجه دارند و چون دَم را بیرون می دهند به ذات حق (اسم ذات) پناه می برند. این بازگشتی است قلبی به اصل و معشوق خود در هر نفس و عشقبازی با نام محبوب که عید است و شادی آفرین. اِنّا للّه و اِنّا الیه راجعون (ما از خداوندیم و بازگشت ما به سوی اوست).
عید خاص: این عید مورد تمنّای صوفیان است اگرچه همه را میسّر نیست. درباره ی این عید مجذوب تبریزی می گوید:
عید خاص صوفیان بریدن از مخلوق و وصول به حق است. این عید روز وصال محبوب مطلق است که صوفیان همه عمر در آرزوی آنند و به امید آن دل خوش دارند. روزی که قطره بر پهنه دریا نشیند و با چشم دریا به دریا بنگرد. این همان دیداریست که حق می فرماید: فمن کان یرجوا لقاء ربّه فلیعمل عملاً صالحاً و لا یشرک بعبادة ربّه احدا (هر کس که به دیدار پروردگارش امیدوار است باید دارای عمل صالح باشد و هرگز در پرستش خداوند کسی را با او شریک نگرداند). لازم به یادآوری است که عمل صالح عملی است که در آن توجه به ثواب و پاداش نباشد. جواد نوربخش ذیل تفسیر این آیه می‌گوید:
«همه خلق بر زندگانی عاشقند و مرگ بر ایشان دشوار و عارف به امیّد دیدار به سوی مرگ می شتابد.»(دکتر جواد نوربخش)
اعیاد در قرآن
جستارهای وابسته
منابع
- فرهنگ معین
- ویکی‌پدیای انگلیسی
- دکتر جواد نوربخش، چهل کلام و سی پیام، دفتر اول، چاپ دوم، انتشارات یلداقلم، تهران ۱۳۸۱، شابک: ۸-۲۶-۵۷۴۵-۹۶۴، صفحه ۱۴