شهر تاریخی مالین

مالین شهری باستانی مرکز ولایت باخرز، ربع نیشابور، خراسان بوده است.

اصطخری و ابن حوقل ، مالن (یامالان) باخرز (کواخرز) را در مقابل مالن هرات نوشته‌اند (ابن حوقل، ص ۴۳۳؛ اصطخری، ص ۲۵۶). در قرن سوم، یعقوبی هم ولایت باخرز را از کوره‌های نیشابور ضبط کرده‌است (ص ۲۷۸).

در قرن چهارم، مقدسی می‌نویسد:

«باخرز شهر حُبوب و مویز است و از آن پوشاک پارچه دوخته صادر می‌شود و مرکز آن مالناست که آباد می‌باشد (ص ۳۱۹).

اصطخری جغرافیدان قرن چهارم مینویسد:

بوژگان و مالن و چند ناحیه دیگر از محدوده گسترده نشابور (نیشابور) شمرده می‌شد و بوزگان تا مالن یک مرحله فاصله داشت (۱۳۴۰ ش ، ص ۲۰۵، ۲۲۳).]

به نوشته یاقوت حموی ، باخرز ۱۶۸ قریه داشت و مرکز آن قصبه مالینبود (ج ۱، ص ۴۵۸).

حمدالله مستوفی درباره ولایت باخرز چنین نوشته است:

«باخرز ولایتی است از اقلیم چهارم و ولایتی بسیار دارد و معتبر است و از مجموع مواضع، باغات انگور و میوه فراوان باشد، بتخصیص قصبه مالان، مالین که جای عظیم و پرنزهت است و خربزه بلند از جمیع خراسان مشهوراست »

(ص ۱۵۳). در ۸۱۷، لسترنج می نویسد

ظاهراً شهر مالین (مالن یا مالان) شهرساسانی ـ اسلامی است. (لسترنج ، ص ۳۸۲).

• فهرست آثار ملی شهرستان باخرز
• سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری