شهرستان نیمروز

شهرستان نیمروز از شمال با مرز افغانستان، از شمال شرقی با شهرستان هیرمند و شهرستان زابل، از جنوب شرقی با شهرستان هامون، از جنوب غربی با شهرستان زاهدان و از غرب با شهرستان نهبندان استان خراسان جنوبی همسایه است.

کتاب جغرافیای نیمروز از عصر ناصری است که به نظر می رسد بر اساس برخی باور داشت ها و داده های کهن تر تالیف شده باشد: "اما وجه تسمیه شهرستان نیمروز سیستان، چون هوشنگ بن سیامک بن کیومرث که پادشاهی بود با دانش و خرد، از روی علم و حساب این شهر را ساخته. یعنی این سمت کره ارض که از آب خارج و مسکون است، خورشید که بمحاذی نصف النهار این شهر می رسد، درست نصف می کند. مشرقی از کنار دریای ژاپن، مغربی تاکناره مدیره که نزدیک به جزیره خالدات باشد.

این شهر میان این دو نقطه واقع شده. این بود که هوشنگ پس از اتمام، آن جا را شهر نیمروز نام نهاده و پایتخت سیستان قرار گذاشت". و نیز: "چون پایتخت قدیم مملکت سیستان را نیمروز نامند، یعنی وقتی که در آن جا آفتاب به نقطه نصف النهار رسد، نصف کره زمین روشن گردد که سمت دریای مای فیسیک واقعه در کنار مملکت جیفان، ابتدای غروب آفتاب و سمت دریای آتلانتیک واقعه در کنار مملکت مدیره، ابتدای طلوع آفتاب است که در هر دو جانب تیغ روشنی سرایت دارد" (کرمانی، ص 18 و 51) چنان که میدانیم نیمروز غیر از معنی و مفهوم جنوب، مفاهیم دیگری هم دارد. نخست نام سرزمین سیستان که از آن در بیشتر نوشته های تاریخی و جغرافیایی قدیم یاد شده است. دیگر نقطه نمیروز یا معرب شده ی آن که همان نصف النهار می باشد؛ عبارت از دایره ی عظیمه ای است از دو قطب جغرافیایی زمین عبور کرده و از صفر تا صد و هشتاد درجه به سوی مشرق و صد و هشتاد درجه از همان نقطه صفر به سوی مغرب شماره گذاری شده است. اروپایی ها تا اواخر سده ی هفدهم میلادی نصف النهار جزیره وهمی خالدات را به عنوان نقطه شهرستان نیمروز سیستان می شناختند. بعدا پاریس نقطه نیمروز شناخته شد و در پایان در سال 1912 میلادی بدون هیچ گونه دلیل موجه علمی جغرافیایی، نزدیک لندن در شهرک "گرینویچ" مبدا قرار گرفت.

آب‌وهوای شهرستان نیمروز بسیار گرم و خشک بیابانی با تابستان‌های طولانی است. گرم‌ترین ماه سال تیرماه و سردترین ماه سال دی ماه است.

مساحت این شهرستان ۹۷۱۴ کیلومتر مربع می‌باشد.

مهمترین رودخانه آن رودخانه هیرمند است که سرچشمه آن کوه‌های بلند شمال غربی کابل می‌باشد و مسیری طولانی بالغ بر ۱۰۵۰ کیلومتر را طی می‌کند تا به سیستان و در نهایت به شهرستان نیمروز وارد می‌شود و در انتها به دو شاخه تقسیم می‌شود و به رود افضل‌آباد و لورگ باغ می‌رسد که اولی به هامون هیرمند و دومی به هامون صابری منتهی می‌شود.

کوه‌های اطرافِ بندان شامل کوه پاتورگی، کوه ملک دون، کوه موسی، کوه زرافک می‌باشد. کوه‌های منطقهٔ سفیدابه نیز شامل کوه جنجا، کوه عسگی (عاسگی)، کوه موکدسرخ، کوه سیاستراگی، کوه آساگی، کوه هیبو، کفتار کوه، مردار کوه هستند.

گندم، جو، ذرت علوفه ای، شبدر، یونجه، خربزه، هندوانه، خیار و گوجه گلخانه‌ای فراورده‌های کشاورزی این شهرستان هستند.

در سوم اردیبهشت ۱۳۹۸ به خاطر عدم لایروبی به‌موقع رود هیرمند، روستاهای متعددی از شهرستان نیمروز دچار سیلاب و آب‌گرفتگی شدند.

شهرستان نیمروز شامل ۲ بخش، ۴ دهستان و ۱ شهر به شرح زیر است:

شهرستان نیمروز

جمعیت شهرستان نیمروز براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ برابر با ۴۸،۴۷۱ نفر بوده‌است.