شهرستان آستارا

شهر: آستارا

• بخش مرکزی شهرستان آستارا
  • دهستان حیران
  • دهستان ویرمونی

شهر: لوندویل

• بخش لوندویل
  • دهستان چلوند
  • دهستان لوندویل

منطقه آستارا تا پایان دوران صفوی بخشی از ولایت گیلان و مرکز حکومت تالش بود. پس از کشته‌شدن نادرشاه، آستارا مرکز یک حکومت نیمه‌مستقل به نام خانات تالش شد. با انعقاد عهدنامه ترکمانچای و جدا شدن نیمی از سرزمین تالش از ایران، ادارهٔ امور بخش‌های باقی‌مانده از خانات تالش، از جمله آستارا، در اختیار نایب‌السلطنه عباس میرزا حکمران آذربایجان قرار گرفت. قسمتی از مناطق مذکور بین خان‌های محلی گیلان به صورت تیول تقسیم شده و مابقی به ایالت آذربایجان ضمیمه شد و تا پایان دوران قاجاری نیز به همان شکل باقی ماند. در تقسیمات کشوری سال ۱۳۱۶ خورشیدی، بخش آستارا از گیلان جدا شد و به زیرمجموعهٔ شهرستان اردبیل از استان آذربایجان شرقی محسوب شده بود. در سال ۱۳۳۶، با تأسیس فرمانداری، به یکی از شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی ارتقا پیدا کرد. شهرستان آستارا از خرداد ۱۳۳۹به استان گیلان ملحق گردید.

از دوره بیستم مجلس شورای ملی، شهرستان آستارا دارای نماینده مستقل بوده‌است.

تعویض پیاپی فرمانداران و انتصاب پرتعداد سرپرستان فرمانداری در اواخر دههٔ ۱۳۹۰ موضوعی چالش‌برانگیز بود.

شهرستان آستارا از شمال با کشور جمهوری آذربایجان، از غرب به شهرستان نمین (استان اردبیل)، از جنوب به شهرستان طوالش همسایه‌است. همچنین از شمال به رودخانه مرزی آستاراچای، از جنوب به رود قره‌سو و از غرب به کوه‌های تالش محدود می‌شود.

آستارا با داشتن جاذبه‌های گردشگری متعدد در تمامی فصول سال میزبان تعداد زیادی از مسافرین ایرانی و گردشگران خارجی به خصوص از حوزه قفقاز می‌باشد. منطقه نمونه گردشگری حیران، جنگل فندقلو، ساحل صدف، طرح شناگاه سفیر امید و نیز بازارچه ساحلی، چشمه آبگرم 'کوته کومه' و علی داشی در گیلده، تالاب استیل، پناهگاه حیات وحش لوندویل و… که باعث شده‌است سالانه در حدود شش میلیون نفر از ایرانیان و بالغ بر ششصد هزار نفر از کشورهای خارجی از این شهر دیدن کنند.

اماکن گردشگری

• آبشار لاتون
• تله کابین حیران
• گردنه حیران
• پناهگاه حیات وحش لوندویل
• باغ پرندگان آستارا
• کوته کومه
• تالاب استیل
• آستاراچای
• پارک جنگلی بی‌بی یانلو
• ساحل صدف
• جنگل فندقلو
• باغ ملی
• باغ چای عباس‌آباد
• بهشت کاکتوس‌ها
• کوه اسپیناس
• ساحل شریعتی
• آسیو شوان (آسیاب آبی)
• چشمه آب گرم علی داشی
• پیست کارتینگ حیران
• سورتمه (حیران)

• چشم‌اندازی از طبیعت حومهٔ آستارا.

• خانه‌هایی با بام‌های سفالین در کنار مرداب آستارا

• تالاب استیل

• خانه‌ای روستایی در آستارا

• آبشار لاتون

• مسیر کوهستانی بهارستان

اماکن تاریخی

• قلعه شیندان
• قلعه تک آغاج
• بقعه پیرقطب الدین
• بقعه شیخ تاج‌الدین محمود خیوی
• بقعه سیدمحمد دوست
• امامزاده ابراهیم و قاسم
• دبیرستان حکیم نظامی
• کتابخانه عمومی شماره یک آستارا
• مدرسه شهیدمدنی (به نام پیشین: مدرسه داریوش)
• مدرسه سنایی سیبلی
• طرق مظفری

آثار تاریخی

اکنون قدیمی‌ترین بنای منطقه متعلق به دوره ایلخانی بوده و تعداد دیگر از آثار دوران صفویه و قاجاریه این بنای کهن را همراهی می‌کنند. شایان ذکر است که بناها و آثار دوران اسلامی منطقه شهرستان آستارا اکثراً شامل قبور قدیمی و بقاع و آرامگاه‌هایی هستند که در دامنه کوه‌ها و جنگل‌ها به صورت متروک و برخی بدون تاریخ و بنا واقع شده‌اند و از لحاظ فیزیکی وضعیت مناسبی ندارند.

هتل

آستارا با دارا بودن ۱۳ هتل، ۹ هتل آپارتمان، هفت مهمانپذیر، ۲۶ واحد پذیرایی بین راهی، ۷۰۰ مسافر کاشانه، چهار کمپینگ با حدود ۴۶۶ سکو، ۱۶۹ کلاس درس که برخی از هتل‌های مشغول به فعالیت عبارتند از:

جمعیت

در سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت شهرستان آستارا ۹۱٬۲۵۷ نفر (۲۸٬۷۴۲ خانوار) اعلام شد.

این شهرستان با توجه به شرایط ویژه اقلیمی از مناطق مستعد کشاورزی به‌شمار می‌آید و یکی از فعالیت‌های مهم مردم این شهرستان می‌باشد. از محصولات مهم کشاورزی آن می‌توان برنج، گندم، جو، ذرت، محصولات جالیزی و سبزیها را نام برد.. سطح زیر کشت این شهرستان۴۲۹۵۸ هکتار که برنج، سبزی و صیفی، مرکبات و میوه‌های دانه دار برداشت می‌شود. در نتیجه کاشت برنج در شالیزارهای شهرستان آستارا، گمان بر این است که برخی ارقام برنج مانند رقم حسنی در اثر انتخاب سنتی توسط کشاورزان، از این شهرستان نشات گرفته‌اند. کاشت برنج در ۳۲۰۰ هکتار زمین و شالیکوبی در ۱۰ کارخانه برنجکوبی تولید به ۱۵۱۰۷ تن محصول در سال منجر می‌شود همچنین از ۳۰۰ هکتار زمین زیر کشت توتون هر ساله ۲۱۰ تن برگ سبز به دست می‌آید. گندم نیز در ۳۹۸ هکتار کشت می‌شود و ۴۹۲ تن در سال محصول می‌دهد.

شهرستان آستارا به دلیل شرایط مناسب آب و هوایی برای کشت نباتات علوفه‌ای و برخورداری از مراتع برای دامپروری نیز مستعد است. در این شهرستان گوشت قرمز، گوشت مرغ، شیرو تخم مرغ و عسل تولید می‌گرددو انواع مختلف ماهی پرورش وصید و خاویار تولید می‌گردد.

از دیگر فعالیت‌های اقتصادی شهرستان زنبورداری است که از رونق زیادی برخوردار است و براساس آمارگیری از زنبورداران، در سالجاری مقدار ۲۵۸ نفر از اعضاء تعاونی زنبورداران شهرستان آستارا با ۳۷۵۰۹ کلنی زنبورعسل مقدار ۷۹۴ تن عسل به ارزش اقتصادی سی و پنج میلیارد ریال پرورش دادند. وجود دریای خزر علاوه بر اینکه صید ماهی را رواج داده‌است موجب ایجاد کارخانجات صدف کوبی گردیده که در آن‌ها از صدف‌های اطراف ساحل، خوراک طیور تهیه می‌کنند شهرستان آستارا از مراکز مهم کشاورزی در استان گیلان به‌شمار می‌رود که همه ساله بخش وسیعی از تولیداتی چون؛ برنج، کیوی، ازگیل، خرمالو، ذرت و گندم، علاوه بر عرضه در بازار مصرف داخلی به کشورهای حاشیه دریای خزر صادر می‌گردد.

نخستین باغ کیوی گیلان در شهرستان آستارا با ۲۲ سال قدمت در فضایی به مساحت دو هکتار معروف به 'باغ کیوی ماهوتی دایر شده‌است. مرکز تحقیقاتی به منظور مطالعات کارشناسی ایجاد باغات کیوی در شمال و همه مناطق مستعد کشور در کنار قدیمی‌ترین باغ کیوی استان گیلان دایر می‌شود. باغ کیوی برادران شیبانی به مساحت پنج هکتار در حومه آستارا هر ساله به تولید بیش از ۱۵۰ تن کیوی می‌پردازد.