سدیم دی‌تیونیت
سدیم دی‌تیونیت (به انگلیسی: Sodium dithionite) یا بلانکیت یا جوهر قند با فرمول شیمیایی Na۲S۲O۴ یک ترکیب شیمیایی با شناسه پاب‌کم ۲۴۴۸۹ است. که جرم مولی آن 174.107 g/mol می‌باشد.
| سدیم دی‌تیونیت | |
|---|---|
دیگر نام‌ها D-Ox | |
| شناساگرها | |
| شماره ثبت سی‌ای‌اس | ۷۷۷۵-۱۴-۶ |
| پاب‌کم | ۲۴۴۸۹ |
| شمارهٔ ئی‌سی | 231-890-0 |
| شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس | JP2100000 |
| جی‌مول-تصاویر سه بعدی | Image 1 |
| |
| |
| خصوصیات | |
| فرمول مولکولی | Na2S2O4 |
| جرم مولی | 174.107 g/mol (anhydrous) 210.146 g/mol (dihydrate) |
| شکل ظاهری | white to grayish crystalline powder light-lemon colored flakes |
| بوی | faint sulfur odor |
| چگالی | 2.38 g/cm (anhydrous) 1.58 g/cm (dihydrate) |
| دمای ذوب | ۵۲ درجه سلسیوس (۱۲۶ درجه فارنهایت؛ ۳۲۵ کلوین) |
| دمای جوش | Decomposes |
| انحلال‌پذیری در آب | 18.2 g/10 mL (Anhydrate 20 °C) 21.9 g/100 mL (Dihydrate 20 °C) |
| انحلال‌پذیری | slightly soluble in الکل |
| خطرات | |
| شاخص ئی‌یو | ۰۱۶-۰۲۸-۰۰-۱ |
| طبقه‌بندی ئی‌یو | Harmful (Xn) |
| کدهای ایمنی | R۷, R۲۲, R31 |
| شماره‌های نگهداری | S۲, S7/8, S26, S۲۸, S۴۳ |
| لوزی آتش | |
| نقطه اشتعال | |
| دمای خودآتشگیری | |
| ترکیبات مرتبط | |
| دیگر آنیون‌ها | سدیم سولفیت سدیم سولفات |
| ترکیبات مرتبط | سدیم تیو سولفات سدیم بی‌سولفیت سدیم متابی‌سولفیت سدیم بی‌سولفات |
| به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa) | |
 (بررسی) (چیست:  / ؟)
| |
| Infobox references | |
|
| |
شکل ظاهری این ترکیب، پودر کریستالی سفید مایل به خاکستری است که این ترکیب گوگردی به عنوان رنگ بر یا سفیدکننده کاربرد دارد.
کاربرد در صنعت
از سدیم دی‌تیونیت به عنوان رنگ‌بر در صنایع استفاده می‌شود و به عنوان مثال از آن برای حذف جوهر از روی کاغذ باطله و خمیر کاغذ استفاده می‌شود که رنگبری خمیرکاغذ با استفاده از میزان ۰.۵ الی ۱ درصد سدیم دی‌تیونیت و زمان‌هایی بین ۳۰ تا۹۰ دقیقه مورد مطالعه قرار گرفته‌است.
کاربرد در صنایع غذایی
میزان مصرف مجاز بلانکیت در مواد غذائی کمتر از ۱۰ میلی‌گرم (پی‌پی‌ام) در لیتر است.
- قند
بلانکیت ترکیبی گوگردی است که در قندریزی‌ها برای رنگبری و سفید کردن قندها استفاده می‌شود. پس از حرارت دادن این ماده گاز SO2 تولید می‌شود که مقدار زیاد آن سرطان‌زا است. به همین دلیل یکی از فاکتورهای کنترل کیفیت قند اندازه‌گیری میزان سولفور باقی مانده در آن است.
- نان
در ایران در بعضی از نانوایی‌ها به صورت غیر مجاز از بالانکیت یا جوهرقند برای تخمیر و آماده‌سازی زود هنگام خمیر نان استفاده می‌کنند که به دلیل افزایش ضریب ابتلا به سرطان، ازبین رفتن پرز روده و معده و بی‌اثرسازی آنتی‌اکسیدان‌ها و اختلال در گوارش، پوست و چشم از نظر ادارهٔ بهداشت مصرف آن در نان، غیرقانونی بوده و پیگیرد قانونی دارد.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ http://www.farsnews.ir/newstext.php?nn=13911125000052
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ اوت ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۴ اوت ۲۰۱۴.
- ↑ http://fdo.kaums.ac.ir/Default.aspx?PageID=45&NewsID=397
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ اوت ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۹.
- «IUPAC GOLD BOOK». دریافت‌شده در ۱۸ مارس ۲۰۱۲.