ستبردمان
ستبردمان تیره‌ای از ستبردم‌سانان ساکن استرالیا و گینه نو است که شامل ۶۱ گونه تقسیم‌شده به ۱۵ سرده است. بیشتر آن‌ها کوچک و همانند موش هستند و از این رو نام موش‌های کیسه‌دار به آن‌ها داده شده‌است، ولی این گروه شامل جانورانی در اندازه گربه همچون کوئول‌ها و شیطان تاسمانی نیز می شود. آن‌ها در گستره وسیعی از زیستگاه‌ها، از جمله علفزارها و جنگل‌ها و کوه‌ها، پیدا می‌شوند و بعضیشان درخت‌زی هستند و بعضی دیگر نیمه آبزی.
| ستبردمان | |
|---|---|
| کوئول شرقی | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | پستانداران |
| فرورده: | کیسه‌داران |
| راسته: | ستبردم‌سانان |
| تیره: | Dasyuridae گولدفاس، ۱۸۲۰ |
توصیف ظاهری
اندازه بدن ستبردمان به نسبت کوچک تا متوسط است. سرده کیسه‌موش‌ها دربرگیرنده کوچک‌جثه‌ترین کیسه‌داران جهان است که طولی تنها ۹۵ میلی‌متر دارند و وزنی که به تنها ۵ گرم می‌رسد. بزرگترین عضو این تیره شیطان تاسمانی است که بیش از ۱۰ کیلوگرم وزن دارد. دم یک ستبردم بلند، پشمالو، و نامرتجع است. پاهای جلویی آنان ۵ انگشت دارند که بلندترین انگشت آن‌ها شماره سوم است. انگشتان ۲ تا ۵ پاهای عقبی که برای راه رفتن و بالا رفتن از درخت نیاز هستد به خوبی فرگشتیده‌اند.
ستبردم‌های ماده دارای ۱۲–۲ پستان در کیسه خود هستند ولی این عدد برای اغلب ستبردم‌ها میان ۶ تا ۸ است. الگوی اصلی دندانی ستبردم‌ها همانند دوزهدانیان است. دندان‌های پیش کوچک، شاخدار، و همچون تیغه هستند. دندان‌های نیش نیز به خوبی شکل گرفته‌اند و سر برندهٔ تیزی دارند. این دندان‌ها برای خوردن حشرات و گوشت بهینه شده‌اند. فرمول دندانی این جانوران ۴٫۱٫۲-۳٫۴۳٫۱٫۲-۳٫۴ است.
رده‌بندی
- تیره ستبردمان
- سرده Ganbulanyi (سنگواره)
- سرده Glaucodon (سنگواره)
- زیرخانواده Barinyainae (سنگواره)
- سرده Barinya (سنگواره)
- زیرخانواده ستبردمیان
- طایفه ستبردم‌تباران
- سرده Dasycercus
- مولگارای دم‌قلمویی، Dasycercus blythi
- مولگارای دم‌یالدار، Dasycercus cristicauda
- سرده Dasykaluta
- کالوتای قرمز کوچک، Dasykaluta rosamondae
- سرده Dasyuroides
- کوواری، Dasyuroides byrnei
- سرده ستبردم‌ها (Dasyurus): کوئول‌ها
- کوئول گینه نو، Dasyurus albopunctatus
- کوئول غربی، Dasyurus geoffroii
- کوئول شمالی، Dasyurus hallucatus
- کوئول ببری، Dasyurus maculatus
- کوئول برنزی، Dasyurus spartacus
- کوئول شرقی، Dasyurus viverrinus
- سرده ستبردم‌های سه‌نواره
- Myoictis leucura
- ستبردم سه‌نواره، Myoictis melas
- ستبردم والاس، Myoictis wallacii
- ستبردم سه‌نواره تیت
- سرده ستبردم خال‌خالی
- ستبردم خال‌خالی، Neophascogale lorentzi
- سرده موش کیسه‌دار خالدار
- موش کیسه‌دار خالدار، Parantechinus apicalis
- سرده حشره‌خوار کیسه‌دار
- Phascolosorex brevicaudata
- حشره‌خوار کیسه‌دار شکم‌قرمز، Phascolosorex doriae
- حشره‌خوار کیسه‌دار باریک‌نوار، Phascolosorex dorsalis
- سرده موش کیسه‌دار ناراستین
- موش کیسه‌دار ناراستین هارنی، Pseudantechinus bilarni
- موش کیسه‌دار ناراستین دم‌چاق، Pseudantechinus macdonnellensis
- موش کیسه‌دار ناراستین الکساندریا، Pseudantechinus mimulus
- موش کیسه‌دار ناراستین نینگ‌بینگ، Pseudantechinus ningbing
- موش کیسه‌دار ناراستین روری کوپر، Pseudantechinus roryi
- موش کیسه‌دار ناراستین وولی، Pseudantechinus woolleyae
- سرده ستبردمان گوشت‌خوار (Sarcophilus)
- شیطان تاسمانی، Sarcophilus harrisii
- سرده Dasycercus
- طایفه کیسه‌راسوتباران، Phascogalini
- سرده موش‌های کیسه‌دار پاپهن
- موش کیسه‌دار استوایی، Antechinus adustus
- موش کیسه‌دار فرز، Antechinus agilis
- موش کیسه‌دار حنایی، Antechinus bellus
- موش کیسه‌دار پازرد، Antechinus flavipes
- موش کیسه‌دار اترتون، Antechinus godmani
- موش کیسه‌دار دارچین، Antechinus leo
- موش کیسه‌دار باتلاق، Antechinus minimus
- موش کیسه‌دار استوارت، Antechinus stuartii
- موش کیسه‌دار زیراستوایی، Antechinus subtropicus
- موش کیسه‌دار دودی، Antechinus swainsonii
- سرده ستبردم هابما
- ستبردم هابما، Micromurexia habbema
- Micromurexia hageni
- سرده Murexechinus
- ستبردم دم‌سیاه، Murexechinus melanurus
- سرده Murexia
- ستبردم کوتاه‌پشم، Murexia longicaudata
- سرده Paramurexia
- ستبردم روتشیلد، Paramurexia rothschildi
- سرده Phascomurexia
- ستبردم بینی‌دراز، Phascomurexia naso
- سرده کیسه‌راسوها (Phascogale)
- راسوی کیسه‌دار دم‌قرمز، Phascogale calura
- Phascogale pirata
- راسوی کیسه‌دار دم‌قلمویی، Phascogale tapoatafa
- سرده موش‌های کیسه‌دار پاپهن
- طایفه ستبردم‌تباران
- زیرخانواده ریزموشیان
- طایفه ریزموش‌تباران
- سرده موش کیسه‌دار جربوآ
- موش کیسه‌دار جربوآ، Antechinomys laniger
- سرده نینگوی
- نینگوی ونگای، Ningaui ridei
- نینگوی پیلبارا، Ningaui timealeyi
- نینگوی جنوبی، Ningaui yvonnae
- سرده ریزموش‌ها
- †S. floravillensis آرچر، ۱۹۸۲
- گروه گونه‌های S. crassicaudata
- ریزموش فربه‌دم، Sminthopsis crassicaudata
- گروه گونه‌های S. macroura
- ریزموش کاکادو، Sminthopsis bindi
- ریزموش بوتلر، Sminthopsis butleri
- ریزموش جولیا کریک، Sminthopsis douglasi
- ریزموش صورت‌راه‌راه، Sminthopsis macroura
- ریزموش گونه‌سرخ، Sminthopsis virginiae
- گروه گونه‌های S. granulipes
- ریزموش دم‌سفید، Sminthopsis granulipes
- گروه گونه‌های S. griseoventer
- ریزموش جزیره کانگورو، Sminthopsis aitkeni
- ریزموش جزیره بولانژه، Sminthopsis boullangerensis
- ریزموش شکم‌خاکستری، Sminthopsis griseoventer
- گروه گونه‌های S. longicaudata
- ریزموش دم‌دراز، Sminthopsis longicaudata
- گروه گونه‌های S. murina
- ریزموش بلوطی، Sminthopsis archeri
- ریزموش دم‌دراز کوچک، Sminthopsis dolichura
- ریزموش دودی، Sminthopsis fulginosus
- ریزموش گیلبرت، Sminthopsis gilberti
- ریزموش صورت‌سفید، Sminthopsis leucopus
- ریزموش دم‌لاغر، Sminthopsis murina
- گروه گونه‌های S. psammophila
- ریزموش پاپشمالو، Sminthopsis hirtipes
- ریزموش اولدئا، Sminthopsis ooldea
- ریزموش سندهیل، Sminthopsis psammophila
- ریزموش پاپشمالوی کوچک، Sminthopsis youngsoni
- سرده موش کیسه‌دار جربوآ
- طایفه کیسه‌موش‌تباران، Planigalini
- سرده کیسه‌موش‌ها (Planigale)
- کیسه‌موش کم‌دندان، Planigale gilesi
- کیسه‌موش دم‌دراز، Planigale ingrami
- کیسه‌موش معمولی، Planigale maculata
- کیسه‌موش گینه نو، Planigale novaeguineae
- کیسه‌موش بینی‌باریک، Planigale tenuirostris
- سرده کیسه‌موش‌ها (Planigale)
- طایفه ریزموش‌تباران
پانویس
منابع
- Groves, C. (2005). Wilson، D. E. ; Reeder، D. M. (ed.). Mammal Species of the World (به انگلیسی). Baltimore: Johns Hopkins University Press. p. ۲۳-۲۷.
- Nowak, Ronald M. (2005). Walker's Marsupials of the World (به انگلیسی). Baltimore: Johns Hopkins University Press.