زمان لیاپانوف
زمان لیاپانوف (انگلیسی: Lyapunov time) یک بازهٔ زمانی مشخص است که طی آن، یک سامانه پویا دچار آشوب می‌شود. این واحد نمایه نام خود را از ریاضی‌دان روس الکساندر لیاپانوف می‌گیرد و مفهومی معکوس و متضاد با نمای لیاپانوف است.
زمان لیاپانوف بازتابی از حدود پیش‌بینی‌پذیری یک سامانه است.
مثال‌ها
برخی مقادیر رایج عبارتند از:
| سامانه | زمان لیاپانوف |
|---|---|
| منظومه شمسی | ۵ میلیون سال |
| مدار پلوتون | ۲۰ میلیون سال |
| انحراف محوری مریخ | ۵–۱ میلیون سال |
| مدار سیارک ۳۶ | ۴٬۰۰۰ سال |
| چرخش هایپریون | ۳۶ روز |
| نوسان‌های بدون نظم شیمیایی | ۵٫۴ دقیقه |
| نوسان‌های بدون نظم هیدرودینامیک | ۲ ثانیه |
| ۱ سانتی‌متر مکعب از آرگون در دمای اتاق | ۱۰ × ۳٫۷ ثانیه |
| ۱ سانتی‌متر مکعب از آرگون در نقطه سه‌گانه (۸۴ کلوین و ۶۹ کیلو پاسکال) | ۱۰ × ۳٫۷ ثانیه |
جستارهای وابسته
- واکنش بلوسوف-ژابوتینسکی
- مسئله سه جسم