زرقان
زَرقان شهری است در استان فارس و مرکز شهرستان زرقان که در فاصله ۲۵ کیلومتری شمال خاوری شیراز واقع شده‌است. زرقان دارای ۳ محله قدیمی از قبیل: محله حیدر (لرا قدیم) محله میان و محله جُلَهگون می‌باشد.
| زرقان | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | فارس |
| شهرستان | زرقان |
| سال شهرشدن | ۱۳۱۸ |
| مردم | |
| جمعیت | ۳۲٬۲۶۱ تن |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | محمود صانعی |
| تأسیس شهرداری | ۱۳۱۸ |
| ره‌آورد | حلوا ارده - او کلمک - شیره انگور |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۷۱–۳۲۶۲ یا ۳۲۶۳–۰۷۱ |
| وبگاه | |
| شناسهٔ ملی خودرو | ایران۶۳ ,۹۳ |
| کد آماری | ۱۳۰۵ |
روی نقشه ایران
۲۹°۲۸′شمالی ۵۲°۲۶′شرقی / ۲۹٫۴۶°شمالی ۵۲٫۴۳°شرقی | |
زرقان از قدیم دارای سه محله به نام‌های محله حیدر (لردها) و محله میان و محله جلوگان (جلهگون) بوده‌است و دارای دو محله جدید به نام‌های محله شهریار و محله دوده می‌باشد. تا دهه ۳۰ شمسی اقلیتی یهودی نیز در زرقان زندگی می‌کرده‌اند که به خارج مهاجرت کرده‌اند.
وجه تسمیه
بنا به نظر عبدالمجید ارفعی نام زرقان در گل نبشته‌های باروی تخت جمشید به صورت رکان بوده که بعدها به زرغون تبدیل شده‌است.
«زرغون» در زبان پهلوی به معنی جای سرسبز است. زرقان دارای سه محلهٔ اصلی به نام‌های میون و لرها و جُلَگون است دلیل این نام گذاری وجود اقوام لر در این ناحیه در زمان‌های قدیم است و دلیل نامگذاری محلهٔ جلهگون وجود گارگاه‌های جولاهی (نساجی) در این محله بوده‌است و دلیل نامگذاری محلهٔ میان این است که این محل میان دو محل جلگون و لرها است.
جغرافیا
شهر زرقان در ۲۵ کیلومتری شمال شرقی شیراز و در مجاورت اتوبان شیراز به اصفهان قرار گرفته‌است. ارتفاع آن از سطح دریا ۱۶۱۲ متر است. پوشش گیاهی آن غالباً درختان نارون و چنار و زبان گنجشک و کاج و سرو و رِز (انگور) می‌باشد.
جمعیت
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۳۲٬۲۶۱ نفر (۹٬۵۹۱ خانوار) بوده‌است.
| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۳۳۵ | ۶٬۳۶۸ | — |
| ۱۳۴۵ | ۷٬۱۲۰ | ۱۱٫۸٪+ |
| ۱۳۵۵ | ۸٬۲۱۲ | ۱۵٫۳٪+ |
| ۱۳۶۵ | ۱۳٬۶۶۲ | ۶۶٫۴٪+ |
| ۱۳۷۰ | ۱۵٬۴۵۱ | ۱۳٫۱٪+ |
| ۱۳۷۵ | ۱۸٬۸۷۲ | ۲۲٫۱٪+ |
| ۱۳۸۵ | ۱۹٬۸۶۱ | ۵٫۲٪+ |
| ۱۳۹۰ | ۲۸٬۹۵۸ | ۴۵٫۸٪+ |
| ۱۳۹۵ | ۳۲٬۲۶۱ | ۱۱٫۴٪+ |
مکان‌های مذهبی
- شاهزاده قاسم یاامامزاده قاسم، نام امامزاده ای است که مقبره آن در ۳۰ کیلومتری جاده شیراز به اصفهان و در مدخل شهر زرقان واقع شده‌است. طی کمک‌های مردمی و سایر، این امام زاده طی سال‌های قبل روز به روز با رشد متراژ و محیطی همراه بوده که هم‌اکنون تنها بخش فلک‌های آن ناتمام مانده‌است. این امام زاده در مسیر ورودی دوم جادهٔ شیراز - اصفهان به زرقان قرار دارد.
امکانات آموزشی
زرقان علی‌رغم جمعیت کم خود دارای دو دانشگاه نسبتاً پرجمعیت می‌باشد که علت آن نزدیکی به شیراز می‌باشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرقان و دانشگاه پیام نور واحد زرقان.
امکانات فرهنگی
دارای ۵ کتابخانه که در شهر زرقان و محله استاد شهریار و روستایی رحمت آباد و مهریان واقع است. فرهنگسرای سرو که زیر نظر شورای اسلامی شهر فعالیت می‌کند. از زمستان سال ۹۰ کانون زبان ایران وابسته به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در این شهر تأسیس شد.
جاذبه‌ها
مکان دیدنی و تفریحی
پارک ملی بمو، تنگ چشمه، قناتهای شهر، باغهای انگور، فرودگاه زرقان پارک غدیر، پارک آزادگان زرقان، بوستان مهر، سر جوغ، درهٔ چپ و راست، محله بوریابافان، خانهٔ قدیمی قنبر خان حمزوی، آب انبار قدیمی شهر، (زورخانه زرقان)، سرو مراد، بازارچه قدیمی، کاروان سرای زکی خانی، غار مریم بانو، حمام محله میون، اتاق سنگ‌تراش‌ها ٬بند امیر عضدالدولهٔ دیلمی، خانه حسن واقفی، قنات حوض ماهی، خرفخانه شاهزاده قاسم، حمام محله حیدر
جاذبه‌های گردشگری
- پارک ملی بمو
- پارک جنگلی
- تنگ چشمه
- درهٔ چپ و راست
- سه سنگ
- گولی ظلمات
- سه سرو
- چشمه و بز
سوغات
نام زرقان همواره با شیرینی حلوا ارده، کنجدی و کشی و بوریابافی آن همراه بوده‌است. همچنین زرقان یکی از محل‌هایی است که همچنان تولیدات مشک و دولچه ی آب و گیوه ملکی دارد.
محصولات
محصولات کشاورزی شهرستان زرقان عبارت‌اند از: گندم، جو، ذرت، انگور و کشمش، سیفی جات و سبزیجات.
منابع
- ↑ «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.
- ↑ «دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرقان». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۸ آوریل ۲۰۱۲.
- ↑ «دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرقان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۸ آوریل ۲۰۱۲.
- ↑ «دانشگاه پیام نور واحد زرقان». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ آوریل ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۷ اکتبر ۲۰۱۱.
- اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
- پایگاه اینترنتی زرقان