زبان سریکالی
یکی از زبانهای ایرانی شرقی از شاخهٔ پامیری
زبان سریکالی یا سرقولی یکی از زبانهای ایرانی شرقی از شاخهٔ پامیری است و تاجیکهای چین بدان زبان سخنمیرانند. در چین به آن تاجیکی (به چینی: 塔吉克语 Tǎjíkèyǔ) میگویند ولی این زبان با فارسی تاجیکی تفاوتدارد. استفادهٔ نام سریکالی برای آن از اواخر سدهٔ نوزدهم میلادی در مجامع جهانی باب شدهاست.
| سریکالی | |
|---|---|
| tujik ziv | |
| زبان بومی در | جمهوری خلق چین |
شمار گویشوران | ۱۶۰۰۰ (۲۰۰۰) |
زبانهای هندواروپایی
| |
| الفبای فارسی | |
| کدهای زبان | |
| ایزو ۳–۶۳۹ | srh |
| زبانشناسی | 58-ABD-eb |
گویشوران این زبان بیشتر در تاشکورگان میزیند و برای ارتباط با دیگر مردمان در سینکیانک از زبانهای چینی و اویغوری به عنوان زبان میانجی استفاده میکنند.
سنجش میان هفت زبان ایرانی
| فارسی | فارسی تاجیکی | شغنانی | سریکالی | پشتو | وخی | اوستایی |
|---|---|---|---|---|---|---|
| jekʰ (یک) | jak (як) | jiw | iw | jaw (یو) | ji | aēva- |
| ɡuːʃtʰ (گوشت) | ɡɵʃt (гушт) | ɡu:xt | ɡɯxt | ɣwaxa, ɣwaʂa (غوښه) | ɡuʂt | ? |
| pʰesæɾ (پسر) | pisaɾ (писар) | puts | pɯts | zoi (زوی) | putr | putra |
| ɒːtʰæʃ (اتش) | ɔtaʃ (оташ) | jo:ts | juts | or (اور) | rɯχniɡ | âtar |
| ɒːb (اب) | ɔb (об) | xats | xats | obə (اوبه) | jupk | aiwyô, ap |
| dæstʰ (دست) | dast (даѕт) | ðust | ðɯst | lɑs (لاس) | ðast | zasta |
| pɒː (پا) | pɔ (по) | po:ð | peð | pxa, pʂa (پښه) | pɯð | pad |
| dændɒːn (دندان) | dandɔn (дандон) | ðinðʉn | ðanðun | ɣɑx, ɣɑʂ (غاښ) | ðɯnðɯk | ? |
| tʃæʃm (چشم) | tʃaʃm (чашм) | tsem | tsem | stərɡa (سترګه) | tʂəʐm | cashman |
| æsb (اسب) | asb (асб) | vo:rdʒ | vurdʒ | ɑs (آس) | jaʃ | aspa |
| æbɾ (ابر) | abɾ (абр) | abri | varm | urjadz (اوریځ) | mur | maēγa- |
| gændom (گندم) | gandum (гандум) | ʒindam | ʒandam | ɣanam (غنم) | ɣɯdim | ? |
| besjɒːɾ (بسیار) | bisjɔɾ (бисёр) | bisjo:r | pɯr | ɖer, pura (ډېر، پوره) | təqi | paoiri, paoirîsh, pouru |
| bolænd (بلند) | baland (баланд) | biland | bɯland | lwaɻ (لوړ) | bɯland | berezô, berezañt |
| duːɾ (دور) | duɾ (дур) | ðar | ðar | ləre (لرې) | ðir | dûra, dûrât |
| χuːb (خوب) | χɵb (хуб) | χub | tʃardʒ | xə, ʂə (ښه) | baf | vohu |
| kʰuːtʃæk (کوچک) | kɵtʃak (кӯчак) | dzul | dzɯl | ləɡ, ləʐ (لږ) | dzəqlai | ? |
| goftʰ (گفت) | guft (гуфт) | lʉvd | levd | wajəl (ویل) | xənak | aoj-, mrû-, sangh- |
| kæɾd (کرد) | kaɾd (кард) | tʃi:d | tʃeiɡ | kawəl (کول) | tsərak | kar- |
| did (دید) | did (дид) | wi:nt | wand | winəm (وینم) | wiŋɡ | dî- |
جستارهای وابسته
منابع
Wikipedia contributors, "Sarikoli language," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Sarikoli_language&oldid=510542642 (accessed September 11, 2012).